Kent Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Son olarak üretim sürecinin göreli uzunluğu tarımda işgücü kullanımının genellikle ekim ve hasat dönemlerinde yoğunlaşmasına, ürünlerin gelişme ve olgunlaşma dönemlerinde ise atıl kalmasına yol açmaktadır. Bu durumun doğal sonucu ise tarımda gizli işsizliğin yüksek olması biçiminde ortaya çıkmaktadır. İşgücüne olan ihtiyacın yüksek olduğu dönemlerde ise ilave işgücü geçici olarak dışarıdan mevsimsel göç yoluyla sağlanmaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kent tarihçisi Lewis Mumford ilk insan yerleşimlerinin ölü kentleri ya da Thanatopolis olduğunu belirtmiştir.

Yanıt Açıklaması: İyi bir kentsel yönetişimin sahip olması gereken ilkeler şunlardır: • Etkilik, • Eşitlik, • Katılım, • Halkın sürece katılması ve • Güvenlik ilkesidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 20. yüzyıla kadar Rumlar, Müslümanlardan sonra İstanbul’da en fazla nüfusa sahip (%20 civarı) unsur olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Erken Cumhuriyet Döneminde İstanbul’un başkent seçilmemesinin nedeni dışarıdan gelecek askeri müdahalelere açık olmasıdır. Doğru yanıt D’dir.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde belediye kurulması için aranan nüfus büyüklüğü 5000 ’dir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kentsel dönüşüm sürecinde çevresel yaklaşım başlığı altına; Peyzaj ve Yeşillendirme başlığı gelmelidir:

Yanıt Açıklaması: İstihdam anketleri, istihdam ve işsizlik örüntüleri ve dalgalanmaları üzerine bilgiler içerir. Bunlar; a. hanehalkı geliri; b. demografik c. hane özelliklerini içerir.

Yanıt Açıklaması: 1980’lerden sonra genel olarak sosyal bilimler özel olarak da kent sosyolojisi alanındaki genel eğilim, kentleşme dinamiklerinin genel yasalarını ortaya koymak yerine; yerelliğin vurgulanması ve kentte ortaya çıkan bireysel, topumsal ve mekânsal farklılıkların ve özgünlüklere öncelik verilmesidir. Kent yazınındaki bu eğilim, ancak 1990’larda Türkiye’de yapılan kent çalışmalarını da etkilemiştir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Robert Ezra Park’ın 1915 yılında yayınlanan “Şehir: Kent ortamında İnsan davranışlarının Araştırılması Üzerine Öneriler” makalesi, Ernest Burgess’in “Şehrin Büyümesi: Araştırmaya Giriş” (1925) çalışması ve Roderich McKenzie’nin kaleme aldığı İnsan Topluluklarının Çalışmasında Ekolojik Yaklaşım (1924) ve Louis Wirth’ün “Bir Yaşam Biçimi Olarak Kentlileşme” (1938) makalesi Chicago Okulu’nun kent çözümlemesi içeren temel kaynaklardır. Henry Lefebre ve Manuel Castells ise, yeni kent sosyolojisi yaklaşımı içerisinde anılırlar.

Yanıt Açıklaması: Cevap A

Yanıt Açıklaması: Büyük ölçüde orta sınıfların öncülük ettiği “kentsel solculuk” hareketi 1970’li yılların başından itibaren, büyük kentlerde etkin olmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 1950 yılına kadar önemli bir sorun, sosyal afet olarak kabul edilen gecekondulara yönelik yaklaşım Türkiye’deki siyasi ve ekonomik gelişmelere paralel olarak değişiklikler göstermiştir. 1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti’nin özellikle gecekondulardan oy olması bundan sonraki süreçlerde siyasal iktidarların gecekondularda yaşayanların oylarını alabilmek için gecekondulara yönelik pragmatik politikalar sergilemesine neden olmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1950-1960 dönemi Türkiye’de küçük meta üreticiliğinin egemenlik koşullarının oluştuğu ve pekiştiği yıllardır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı’da devletin dışında özerk bir sivil toplumun varlığından söz edebilmek mümkün değildir. Artık değere el koyan aşırı merkezileşmiş devlet yapısı, bir yandan sivil toplumun gelişimini engellerken, diğer yandan yerel güçlerin gelişmesine ve kendisini temsil etmesine ket vurmuştur. Heper, bu tür bir anlayışı şöyle özetlemektedir: “ Osmanlı-Türk siyasal yapısında, çevre merkezce tamamen boyunduruk altına alınmıştı. Osmanlı klasik çağında (1300-1600) merkez siyasal yapının normlarını, yani adaleti, herkesin yerini yurdunu belirlemeyi ve kullarını korumayı kendisi belirliyordu. Batı’daki feodalizmin tersine, Osmanlı patrimonyalizminde, yerel güçler yaygın siyasaltopraksal özerkliğe sahip olmadılar. Osmanlı sisteminde özgür şehirler de yoktu.” I numaralı maddede verilen bilgi yanlış olduğundan doğru cevap II, III ve IV numaralı maddeleri içeren D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gizli işsizlik herhangi bir iktisadi faaliyet kolunda bir miktar işgücünün o faaliyet kolundan çekilmesi durumunda toplam çıktı düzeyinde herhangi bir değişiklik olmaması durumudur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Gelişmiş ülkelerin İkinci Dünya Savaşı sonrası yerel yönetim deneyimine ilişkin iki ana dönem tes- pit edilmektedir. Birinci dönem refah devleti ile özdeşleşen Keynesçi dönemdir. İkinci dönem, piyasa mekanizmalarının ön plana çıkarıldığı ve Yeni-Sağ ve neo-liberal projelerin başat hale geldiği Keynesçilik sonrası dönemi açıklamayı hede emektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A dır.  Savaş sonrası Avrupa kentlerinde oluşan büyük yıkımlar, kentlerin yeniden inşasıyla (urban reconstruction) politikasıyla ilgiliydi.

Yanıt Açıklaması: Bedesten ya da Bezzâzistan kıymetli madeni ve tekstil ürünlerinin alınıp satıldığı, şehirdeki sayısı bir ya da ikiyi geçmeyen, mimari biçimleri hanlardan oldukça farklı üstü açık olmayan kârgir, korunaklı ve güvenli mekânlardır. Şehirdeki merkezi iş alanının odağıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Lefebvre’ye göre, meka^n toplumsal bir ürün- dür ve bir meka^n “kuramının görevi, meka^nsal biçimlerin ve örgütlenmenin nasıl belirli bir üre- tim tarzının (kapitalizm) ürünü olduklarını ve bunların, sözü edilen üretim tarzına bağlı olduğu ha^kimiyet ilişkilerinin yeniden üretilmesine nasıl katkıda bulunduklarını” (Saunders, 2013:177- 178) göstermektir. Doğru cevap D'dir.