Kent Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Gordon Childe kentsel devrimi aşağıdaki özelliklerle açıklamıştır: 1. Artan nüfus büyüklüğü ve yoğunluğu. 2. Emeğin uzmanlaşması: zanaatkâr, tüccar, din adamı gibi uzmanlaşmanın artması 3. Tapınakların hâkimiyetinde kurulan kentsel mekânlar 4. Hinterland için gıda üretiminin kontrolü ve artı ürünün depolanması. Toplum üzerinde mutlak kontrole sahip bir egemen sınıf vardır: Rahip, askeri liderler ve yetkililer egemen sınıfın yönetici sınıfını oluştururlar. 5. Yazının icadı: bilginin işlenmesi için sayısal ve alfabetik belirtme sistemleri vardır. 6. Sanatlarının gelişmesi: sanat, müzik gibi giderek rafine edilmiş kültürel ifade formları olmalıydı. 7. Bilimlerin gelişimi: tahmin, ölçüm ve standardizasyon kayıtları tutmak için (örneğin vergi) gerekliydi. 8. Diğer merkezler ile uzun mesafeli ticaret mevcuttu. 9. Artık akrabalık yerine aidiyet yaşanılan yere bağlıydı. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: 2010 yılında nüfusun %50’sinden fazlası kentlerde yaşamaktadır.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1980-2000 dönemi, küçük meta üreticiliğine olan devlet desteğinin azaltıldığı ve küçük üreticilerin çeşitli direnç mekanizmalarını devreye sokmak  zorunda kaldığı dönem olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel süreçte beş farklı sosyoekonomik örgütlenme biçimi var olmuştur. Bunlar; ilkel kolektif tarım, feodal tarım, aile tipi tarımköylü tarımı-küçük meta üretimi, kapitalist tarım ve sosyalist tarımdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoğulcu kurama bireyler ve birey temelli grupların siyasal davranışlarına ve bu siyasal davranışların devletin karar verme süreçleri üzerindeki etkisine odaklanır. Modern toplumlarda her biri özgün koşula sahip birçok alan vardır ve alanların tek bir kesim, kurum ya da grup tarafından kontrol edilmesi mümkün değildir. Güç toplumsal gruplar ve kurumlar arasında dengeli dağılmıştır. Birey temelli grupların ön plana çıktığı kentsel ortamda, devlet kendi başına bir güç ya da karar verici olmaktan çok, farklı gruplar arasındaki tartışma ve pazarlıklarda hakem konumundadır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Küresel ekonomi ile ortaya çıkan yeni kent oluşumunu tanımlamak için dünya kenti kavramını değil, küresel kent kavramını türeten Saskie Sassen'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’nin kentleşme süreci aşağıda belirtilen dört dönem çerçevesinde incelenmektedir. Kentsel gelişim süreci, siyasal, ekonomik ve toplumsal ilişkiler açısından mekânsal örgütlenme, kurumsal örgütlenmeler, planlama, yasal düzenlemeler, konut ve ulaşım alanlarında ele alınmaktadır. Bu dönemler şunlardır: 1. Erken Cumhuriyet Dönemi: 1923-1950 2. Göç ve Hızlı Kentleşme Dönemi:1950-1960 3. Planlı Kalkınma Dönemi: 1960-1980 4. Neoliberal Kentleşme Dönemi: 1980-2000.

Yanıt Açıklaması: Küçük üreticilik, ölçeği ne olursa olsun bir miktar toprağa ve üretim araçları mülkiyetine sahip olup, öncelikli hedefi bu mülkiyet sahipliğini kullanarak kendisinin ve ailesinin yeniden üretimini gerçekleştirmek olan ve geçim için zorunlu biçimde ücret gelirine bağlı bulunmayan üretici kategorisidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Geçinebilmek için içinde bulunulan toplumun ortalama yaşam standardının altında bir gelir ve tüketime sahip olmasına göreli yoksulluk denir.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı şehirlerinde bedesten, han ve dükkânlardan başlayarak neredeyse tüm kamusal eserlerin ve işlevlerin “vakıf” olması ve vakıf mekanizması ile yönetilmesi esas olarak şehirlerin önemli bir kısmının vakıf mülkü olduğunu da göstermektedir. Ayrıca, sadece binaların değil, şehirde yardıma ihtiyacı olan öğrencilerin, alimlerin, fakir fukaranın da hayatta kalması bu yüzlerce, binlerce küçüklü büyüklü vakıf sayesinde olmuştur. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çözüm: İstanbul’da ilk yoğun gecekondu yerleşmesi 1947’de Zeytinburnu’nda oluştu. Mülkiyeti karışık, vakıflar denetimindeki bu alan, tarım ve hayvancılık yapılmak üzere icara veriliyordu.

Yanıt Açıklaması: Soylulaştırma : Eski kent merkezlerinin özellikle yeni orta sınıf tarafından yeniden keşfedilmesi ve kent merkezinde yaşayan işçi sınıfı ile diğer kent yoksullarının yerinden edilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Gelir yetersizliğinin yoksulluğun yeniden üretimindeki en önemli etkilerinden biri olan “niteliksiz insan sermayesi” eğitimsiz ve sağlıksız olmanın getirdiği stres, iyi beslenememe, eğitim ve sağlık hizmetlerine ulaşamamanın sonucu olarak ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Kentin ayrı bir çalışma nesnesi olarak çözümlenmesi ve sistematik bir kent kuramı oluşturmaya yönelik ilk çabalar Chicago Okulu ile başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 1700’lü yıllar esas alınırsa, ticaret ağları üzerinde bulunan Sofya, Ankara, Erzurum gibi şehirler ile şehzade şehirleri olarak bilinen Manisa, Amasya ve Trabzon 15.000’in altında nüfusa sahip şehirlerdir. Liman şehirleri olan Selânik ve İzmir ile Osmanlıların eski başkentleri olan Bursa ve Edirne gibi şehirler ise 15.000’den fazla ama 50.000’den az nüfusa maliktir. 80.000-100.000 nüfustan fazla büyüklüğe sahip şehirler ise Emevî, Abbasî, Selçuklu, Eyyübî, Fatımî ve Memlukler gibi büyük devlet yapılarına payitahtlık (başkentlik) yapan Şam, Kahire, Bağdat ve büyük ticaret şehri Halep’tir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çift hane sistemi, Osmanlı mali ve iktisadi sistemi uyarınca bir köylü ailesinin bir çift öküzle işleyerek geçimini sağlayabileceği büyüklükteki toprak üzerindeki tasarruf hakkını gösterir bir sistemdir. Söz konusu tasarruf hakkı karşılığında köylü aileleri devlete vermekle yükümlü oldukları vergileri ödedikleri müddetçe toprağı babadan oğula geçer biçimde işlemeye devam etmekte idiler

Yanıt Açıklaması: 1980 sonrasında yaşanan dönüşüm ve bunu hazırlayan yeniden yapılandırma programının temel hedefi, emeğin yeniden üretimini merkeze alan bir kent yöneticiliği modelinden sermayenin yeniden üretimine öncelik veren, kent işletmeciliği ve girişimciliği (urban entrepreneurialism) temelli bir kent yönetimi modeline geçişin sağlanmasıydı. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Günümüze kadar olan tarihsel süreçte beş farklı sosyoekonomik örgütlenme biçimi var olmuştur. Bunlar; ilkel kolektif tarım, feodal tarım, aile tipi tarım-köylü tarımı-küçük meta üretimi, kapitalist tarım ve sosyalist tarımdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1980 dönemi kentleşmesinin sosyo-ekonomik çerçevesinde Yerinden Etme sırasında konut sorunu ve yoksulluk sorunu öne çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Merkezileşme çabaları özellikle 1930’lu yıllarda belirgin hale gelen devletçi gelişme stratejisi tarafından da desteklenmiştir. Ekonomik yatırımların merkezi yönetimin kontrolünde olması , siyasal merkezi güç ilişkilerini de önemli bir konuma getirmiş ve merkezileşme çabalarını güçlendirmiştir. Merkezileşme ve kaynakların merkezi yönetimin aracılığı ile sanayileşmeye yönlendirilmesinin en önemli sonuçlarından biri, kentsel yatırımların ve hizmetlerin olabildiğince minimuma indirilmesidir. Görüldüğü üzere I ve III numaralı maddelerde verilen bilgiler yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap II numaralı maddeyi içeren A seçeneğidir.