Kent Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: 11.yüzyıl ve 15.yüzyıl Avrupa’da ticari canlanma dönemidir. Bu canlanmanın arkasında yatan ivme dış ticaret ile bağlantısı olan uzun mesafeli ticaretidir. Ortaçağda kentlerin gelişiminde ticaretin ortaya çıkardığı orta sınıfın rolü büyüktür. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Eleştirel çalışmaların temel çıkış noktası kapitalist kent formunun ve gelişiminin kapitalist gelişme yasalarından bağımsız olmadığıdır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Nitel ve Katılımcı Yoksulluk Analizleri: Nitel veriler özellikle “kim yoksuldur?” sorusuna uygundur. Nitel veri ve yaklaşımlar, belli bir topluluğa ilişkin yoksulluğun en önemli belirtilerini tespit etmek, analiz yapmak ve çözüm yolları ortaya koymaya yardımcı olur. Stratejik düzeyde, bu bilgiler yoksulluğun azaltılması, proje düzeyinde ise, bu bilgilere dayanarak yoksullara ulaşmak üzere projeler ve politikalar tasarlamak üzere kullanılır. Katılımcı yoksulluk değerlendirmesi özellikle, ekonomik şok dönemlerinin ardından, düşük gelirli hanelerin, gelir, istihdam ve hizmetlerin erişiminde belirsizlikler yaşadıkları zamanlarda kamu politikalarının planlama yapmalarında yararlı olabilir. Hanehalkı anketleri : Hanehalkı anketleri gelir yoksulluğunu ölçmede vazgeçilmez bir araç olabilir. Öncelikle yoksulluk sınırı belirlendikten sonra, hanehalkı anketlerinden elde edilen tüketim dağılımı verileriyle yoksulluk sınırının altında kalan nüfus oranı belirlenir. Ancak, Hane halkı anketleri, kaynakların, özellikle gelir ve tüketimin hane içinde nasıl dağıldığına ilişkin sınırlı bir bilgi verir. Nüfus sayımı tüm nüfusu kapsarken, bu anketler sadece küçük bir alt grup üzerinde gerçekleştirilir. Örnekleme alınacak haneler son derece dikkatli bir biçimde seçilir, böylece anketin sonuçları ülkede ve ülkenin farklı yerlerindeki yaşam koşullarını doğru bir biçimde temsil yeteneğine sahip olur. Milli Gelir Hesaplar ı: Milli Gelir Hesapları da birçok ülkede gelir yoksulluğunu tahminleri yapmak için kullanılır. Hane halkı anketlerine dayalı gelir dağılımdaki değişiklikler uygulanarak, milli gelir hesaplarından alınan özel tüketim harcamalarındaki değişiklikler tahmin edilir. Milli gelir hesapları kullanılarak yoksulluk kafa sayımı ölçümü yapılır. Yaşam Standardı Ölçüm Anketleri : Yaşam Standardı ölçüm Anketleri ve diğer çok konulu anketler genellikle yoksulluğun ölçümü ve çözümlemesinde önemli araçlardır. Bu anketler, hane halkı harcamaları ve geliri, sağlık, eğitim, istihdam, göç, tarım, konut, arsa, mal-mülk sahipliği ile hizmetlere ve toplumsal programlar gibi konularda veri toplar. İstihdam anketleri , istihdam ve işsizlik örüntüleri ve dalgalanmaları üzerine bilgiler içerir. Bunlar; a. hane halkı geliri; b. demografik c. hane özelliklerini içerir. Bu konulara ilişkin veriler, istihdam istatistikleri, gelire dayalı yoksulluk göstergeleri ve temel hizmetlere erişim göstergelerine kaynaklık eder.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı şehir kurma uygulamalarından biri olarak şehirlerin imarı, ihyası, âbat edilmesi, nüfuslandırılması, huzur ve güvenliğinin temini ve iaşesinin (gıda) temini gibi şehircilik ve şehirleşme faaliyetlerine şenlendirme denir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Erken Cumhuriyet Dönemi’nde ülkenin mekânsal stratejisini oluşturan temel unsurlar Ankara’nın başkent seçilmesi, ülke çapında demiryolları ağlarının inşa edilmesi ve Anadolu kentlerinde fabrikaların kurulmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kent sosyolojisine sosyo-mekânsal bir bakış, mekânsal ve çevresel konuların her zaman sosyal ilişkilerin bölümü ve parçası olduğu anlamına gelmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kapitalist tarzda örgütlenen işletmeler ise sadece kâr amaçlı olarak organize olurlar ve ücretli emek gücü istihdam ederek üretim ve pazarlamayı gerçekleştirirler. Diğer tarımsal üretici kategorilerinden farklı olarak kapitalist tarımsal işletmelerde toprak mülkiyetine sahip olmak gibi bir zorunluluk yoktur. Göreli olarak yüksek sermaye birikimine sahip olmak bu tip işletmelere gerek alanında uzmanlaşmış personel istihdam etme gerekse üretim sürecinde verimlilik artırıcı girdileri (kimyasal gübre, ıslah edilmiş tohumluk, tarımsal ilaç, zirai alet ve makineler vb.) optimal düzeyde ve kalitede kullanma imkânı sunar. Ücretli emek kullanımının ilave bir maliyet unsuru oluşturması ve tarımın evrensel özelliklerinde bahsinde açıklandığı gibi sermayenin devir hızının düşük ve tarımın göreli olarak riskli bir sektör oluşu tarımsal kapitalist işletmelerin hayvancılık, pamuk, tütün üretimi ve pazarlanması gibi daha yüksek kâr olanaklarının bulunduğu üretim kollarında yatırımlarını yoğunlaştırmalarına sebep olur.

Yanıt Açıklaması: Cohen’ e göre gerçek dünya kenti uluslararası ticaret kurumlarının büyük bir bölümünü içinde barındıran meka^nlardır. Bir şehrin uluslararası ticari faaliyetlerin merkezi olması için Cohen tarafından kullanılan kıstaslar I-III-ve IV nolu görüşlerdir.

Yanıt Açıklaması: Yerelleşme merkezileşme dinamikleri açısından dikkat çekici bir başka gelişme 6360 sayılı Yasa ile yapılan düzenlemeler sonrası yerel yönetimler alanında ortaya çıkan yeni durumdur. 2012 yılında yürürlüğe giren bu yasa ile 2014 Yerel Seçimlerinden itibaren geçerli olmak üzere, büyükşehir sayısı 16’dan 30’a yükseltilmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sömürülen/Dezavantajlı Öteki, kentle bütünleşmek isteyen ancak kapitalist sistemin getirdiği dengesiz gelişme ve çarpıklıkların sonucu bunu gerçekleştiremeyen, kentin hizmet ve olanaklarından da yararlanamayan kişidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Cevap E

Yanıt Açıklaması: Tarımda makineleşme hamlesi Marshall yardımları kapsamında ithal edilen traktörlerin öncelikle büyük toprak sahiplerinin kullanımı ile önemli tarımsal üretim ve verim artışları sağlayan, dolayısıyla üretici kategorileri açısından yapısal olarak nitelenebilecek ekonomik ve sosyal dönüşümlere yol açan bir hamledir. Buna göre Demokrat Parti döneminin başı ve sonu itibariyle (1950-1960) traktör sayısında gerçekleşen üç katlık artış neticesinde traktörle işlenen tarımsal alan miktarında da yaklaşık üç katlık bir artış gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bugün elimizde olan dört bin civarındaki tahrir defteri ile neredeyse tüm Osmanlı kazaları ile ilgili bilgiler takip edilebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Küçük üreticilik, ölçeği ne olursa olsun bir miktar toprağa ve üretim araçları mülkiyetine sahip olup, öncelikli hedefi bu mülkiyet sahipliğini kullanarak kendisinin ve ailesinin yeniden üretimini gerçekleştirmek olan ve geçim için zorunlu biçimde ücret gelirine bağlı bulunmayan üretici kategorisidir.

Yanıt Açıklaması: “Yüzde 25 Kuralı”, her üreticiden 50 tona kadar ki hububat üretiminin %25’inin, saptanan sabit fiyatlardan devlete teslim etmesi zorunluluğudur. Uygulama 50 tona kadar olan üretimin yanı sıra 50-100 ton arasındaki üretimin %35’inin ve 100 tonun üzerindeki üretimin %50’sinin saptanan fiyatlardan devlete verilmesini gerektirmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: AKP iktidarının 2000’li yılların ilk yarısında yerel yönetimlere yönelik en önemli çıkışı Kamu Yönetimi Reformu Tasarısı’dır. Bu tasarının ana hatları itibariyle en temel özelliği, merkezi yönetimin gücünü sınırlamayı hedefleyen bir yerinden yönetim yaklaşımıyla yerel yönetimlerin güçlendirilmesi olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kentsel çevre ya da kentsel yığılma, kentlerin ortaya çıkmasının ve ardından gelen kentleşme süreçlerinin sonuçlarıdır. Tarihte kentleşmenin kökleri yaklaşık 10.000 yıl kadar geri gitmektedir.

Yanıt Açıklaması: Taylor, Sassen'in çalışmalarında eksik bırakılmış olan kentler arası bağlanırlık konusunu çalışmalarına yönelmiştir. Taylor, merkez ve kompleksler üzerine odaklanma yerine, dünya şehri ağı olarak bunların birbirlerini nasıl etkilediği sorunsalı üzerinde durmuştur. kent sosyologu Castells'in küreselleşme ve küresel kent alanında ağlar fikrinden etkilenen Taylor, öncü dünya kentleri olarak nitelendirdiği küresel kentleri dünya kentleri hizmet sektörlerinin merkezleri ve aynı zamanda küresel düzlemde işleyen ağları birbirine bağlayan birer düğüm noktaları olarak tanımlamaktadır. Küresel alana yayılmış büyük ve güçlü ağları, diğer bir söylemle merkezi ağları; birbirine bağlayan kentler küresel kentlerdir. Taylor küresel ölçekte kentlerin birbiri ile bağlanırlığına vurgu yapmaktadır. Dünyadaki diğer bütün kentlerle bağlanırlığı yüksek olan ve bu bağlanırlık ağında stratejik öneme sahip düğüm noktalarını oluşturan kentler dünyadaki öncü kentlerdir.

Yanıt Açıklaması: Robert Ezra Park, kent hayatının biyotik ve kültürel olmak üzere iki düzeyde örgütlendiğini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Azalan marjinal fayda ilkesi gereğince tüketimde tatmin noktasına ulaştıktan sonra tüketicilerin gıda ürünlerine olan talep düzeyleri aşamalı olarak düşeceğinden, tarımsal üreticilerin üretimlerini belirli bir düzeyin üzerine çıkarmaları fiyatları aşağı doğru iter ve kendi gelir düzeyleri açısından olumsuz bir sonuç doğurur. Doğru yanıt D seçeneğidir.