Kent Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Ortaçağda kentin ayırıcı özellikleri kalelerle çevrilmiş olması, ekonomilerinin ticarete ve alışverişe dayanması ve siyasi ve idari özerkliğe sahip olmalarıdır. Buna göre II ve IV numaralı önermelerde verilen ifadeler doğru diğerleri yanlıştır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoğulcu paradigmaya göre, modern toplumlarda devleti anlamak için bireyler ve birey temelli grupların devleti etkilemek için verdikleri mücadelelere odaklanmamız gerekir. Kaçınılmaz sonuç, devlet tartışmasının demokrasi sorunuyla birlikte ele alınmasıdır.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Murray’a göre refah devleti politikaları sadece yoksulların rasyonel bir biçimde refah sistemini sömürmelerine yol açar. Çözüm ise, sosyal programları ortadan kaldırarak yoksulların çalışmaya başlamalarını ve sorumluluk almaları ve böylece kendilerini yoksulluktan kurtarmalarını sağlamak olmalıdır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: • Kişini bir iş sahibi olamaması, • Yeterli gelir elde edememesi, • Niteliksiz eğitim ve sağlık sorunları nedeniyle çocukların öğrenme güçlükleri çekmesi, kent yoksullarının sağlık olanaklarına ulaşamamasının etkileri arasındadır. İzole edilmişlik ve güçsüzlük duygularının yaşanması ise, kent yoksullarının güçlendirilmesi konusundaki eksikliklerin etkileri arasındadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İşsizlik ve gereği kadar kazanç sağlayamama ve çocukların çalıştırılması yoksulluk kültürünün ekonomik özellikleri arasındadır. Erkeklerin karılarına dayak atmaları aile içi ilişkiler, düşünceden çok hareket ise bireysel özellikler arasındadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Cockburn gibi, Castells için de, yerel devlet kapitalist devlet aygıtının bir parçasıdır. Ancak Castells, yerel devleti sermayenin ya da merkezi otoritenin sıradan bir uzantısı olarak görmez. Bununla birlikte, Castells, yerel devletin kurumsal yapısına yoğunlaşmaz.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı şehirlerinde, güçler ayrılığı ya da kurumların birbirini denetlemesine benzer bir iş bölümü¨ vardı. Subaşı ve benzeri statüdeki görevliler asayişi, eminler- muhtesipler iktisadi-mali isleri, kethüdalar esnaf örgütlerini, imamlar ve diğer din görevlileri mahalleleri ve cemaatleri, mütevelliler vakıfları sevk ve idare ederlerdi. Ancak tüm bu idari görevlerin ve yürütmenin denetleyicisi ve herhangi bir anlaşmazlıkta karar merci kadı ve mahkemesiydi.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel süreçte beş farklı sosyoekonomik örgütlenme biçimi var olmuştur. Bunlar; ilkel kolektif tarım, feodal tarım, aile tipi tarım köylü tarımı-küçük meta üretimi, kapitalist tarım ve sosyalist tarımdır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı şehirlerinde kadılar, şehirlerin tüm işlerinin tek idarecisi değildi. Güçler ayrılığı ya da kurumların birbirini denetlemesine benzer bir işbölümü vardı. Subaşı ve benzeri statüdeki gör,evliler asayişi, eminler- muhtesipler iktisadi-mali işleri, kethüdalar esnaf örgütlerini, imamlar ve diğer din görevlileri mahalleleri ve cemaatleri, mütevelliler vakıfları sevk ve idare ederlerdi. Ancak tüm bu idari görevlerin ve yürütmenin denetleyicisi ve herhangi bir anlaşmazlıkta karar merci kadı ve mahkemesiydi.

Yanıt Açıklaması: Cevap E

Yanıt Açıklaması: Kavgaların sık sık korkunç şekillere dönüştürülmesi, Lewis'in  “La Vida” (İşte Hayat), “Sançez’in Çocukları” ve “Beş Aile” adlı çalışmalarında yoksulluk kültürünün özelliklerini açıkladığı "toplumsal ve psikolojik özellikler" alt kategorisine ait bir örnektir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Güven ortamı ile fethin ilk aşaması tamamlandıktan sonra ikinci aşama olarak yerel âdetlerin ve demografik bilgilerin öğrenilmesine "tahrir" adı verilir.

Yanıt Açıklaması: 1. Erken Cumhuriyet Dönemi: 1923-1950 2. Göç ve Hızlı Kentleşme Dönemi:1950-1960 3. Planlı Kalkınma Dönemi: 1960-1980 4. Neoliberal Kentleşme Dönemi: 1980-2000 yıllarını kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bedesten ya da Bezzâzistan kıymetli madeni ve tekstil ürünlerinin alınıp satıldığı, şehirdeki sayısı bir ya da ikiyi geçmeyen, mimari biçimleri hanlardan oldukça farklı üstü açık olmayan kârgir, korunaklı-güvenli mekânlardır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kentsel dönüşüm kavramı kentsel yeniden yapılanmaların tarihselliğine göre farklı uygulamaprogramlarının “şemsiye” kavramı olmuştur. Bu kavram, “kentsel sorunların çözümünü sağlayan ve değişime uğrayan bir bölgenin ekonomik, fiziksel, sosyal ve çevresel koşullarına kalıcı bir çözüm sağlamaya çalışan kapsamlı bir vizyon ve eylem” olarak tanımlanmaktadır (S.Thomas, 2003’tan Aktaran Turok, 2004:25).

Yanıt Açıklaması: Yarı-çevrede yer alan Türkiye için, bu süreç çok daha geç başlamış, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde başlayan merkezileşme çabaları cumhuriyetin ilanından sonra daha belirgin bir hedef haline gelmiştir. Merkezi yönetimin yerel güçlerle oluşturduğu çoğunlukla kurumsallaşmamış ittifakların yerine kurumsallaşmış yapıların ikame edilmesi amaçlanmış, 1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı Belediyeler Yasası’yla da nüfusu 2000’in üzerinde olan tüm kentlerde belediyeler kurulması zorunlu hale getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1980’li yıllarda iktisadi olarak ulusal düzeydeki merkezi sermayenin uluslar arası bir nitelik kazanarak çok uluslu şirketler aracılığıyla egemenliğini artırmasına dayalı olarak başlayan dönüşüm süreci giderek neo liberal politikaların gelişmişlik farkına bakılmaksızın tüm ülkelerde yaygınlaşması eğilimini beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda 1980-2000 dönemi, küçük meta üreticiliğine olan devlet desteğinin azaltıldığı ve küçük üreticilerin çeşitli direnç mekanizmalarını devreye sokmak zorunda kaldığı dönem olarak tanımlanabilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 1946 yılında çok partili sisteme geçilmiş¸ ve 1950 yılındaki seçimlerde Demokrat Parti iktidara gelmiştir. Bu anlamda Cumhuriyet rejimi, önemli siyasal ve ekonomik dönüşümler yaşadığı yeni bir döneme girmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik Krizi, 1990-2000 döneminde tarımsal destekleme politikaları açısından daha istikrarsız olarak ifade edilebilecek politikaları beraberinde getirmiştir. İstikrarsızlık dönemi aşağıdaki alt dönemler itibariyle şöyle ifade edilebilir: 1. 1991-1993 tarımsal desteklemede genişleme dönemi 2. 1994-1995 daralma dönemi 3. 1997-1998 yeniden genişleme dönemi 4. 1999-2000 yeniden daralma dönemi Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Max Weber’in ortaçağ kentlerine olan ilgisi, özellikle antik toplumların feodalizme ve ardından kapitalizme geçişine olan ilgisine dayanmaktadır. Weber’e göre, kentin özel karakteri onların kalelerle kuvvetlendirilmiş yerler oldukları kadar, varlıklarının ticaret ve alışverişe dayanması, şehrin bir pazar yerleşim yeri olmasıdır.