Kent Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Cohen ve Rogers’ın yaklaşımı -radikal demokrasi yaklaşımlarının tamamını temsil etmemekle birlikte, radikal sol çevrelerde yaygınlık kazanmıştır- böyle bir bakışın tüm özelliklerini taşımaktadır. Rogers ve Cohen’e göre, demokrasinin radikalleştirilmesi, geçmişte olduğu gibi işçi sınıfına tek başına yüklenebilecek bir görev değildir. Sivil toplum kuruluşları, bu tür bir sürecin en asli unsurları olarak görülmelidirler. Siyasal sistemde, büyük ölçekli sermaye lehine yaratılan eşitsizlikler, siyasal partilerin temsiliyet konusundaki başarısızlıkları, toplumun çoğunluğunu oluşturan kitlelerin siyasal sistemden dışlanması vb. sorunların aşılması, sivil toplum içindeki örgütlenmelerin harekete geçirilmesi ile mümkündür. Ancak, Cohen ve Rogers birçok radikal çoğulcudan ayrılarak, sivil toplumun harekete geçirilmesi konusunda, (yerel) devlete önemli görevler yüklemektedirler. Çünkü sivil toplum kuruluşlarının harekete geçirilmesi ve örgütlü hale getirilmesi sivil toplumun kendi içinden gerçekleştirilemez.

Yanıt Açıklaması: Küresel kent (global city) kavramını ortaya atan Saskia Sassen’in küresel kentler sıralamasında yer alan ilk beş kent, New York, Londra, Tokyo, Paris ve Hong Kong’dur.

Yanıt Açıklaması: Sınıf merkezli paradigma içerisinde “yapısalcı” ve “araççı” olmak üzere iki farklı yaklaşımdan söz edilebilir. Bunlardan araççı görüş, devleti hakim sınıfın çıkarlarına hizmet eden bir araç olarak görürken, bu yaklaşımın yerel yönetimler alanındaki en önemli temsilcisi Cockburn yerel yönetim kavramını reddetmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1970’lerde Fordizme dayalı sermaye birikimi geçerliliğini yitirmeye başlamıştır. Fordist sermaye birikimi rejimi kitle üretimi, kitle tüketimi, ulusal temelli Keynezci talep-yönetim düzenlemeleri, ulusal temelli toplu sözleşmeler ve gelirin yeniden bölüşümünü sağlayan sosyal devlet politikalarına dayanmaktaydı. Fordizm sonrası (Post-Fordizm) küresel sermaye birikimi süreci içinde esnek üretim olgusu ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Cevap A

Yanıt Açıklaması: Göç (az veya çok) bireylerin ya da grupların sembolik veya siyasal sınırların ötesine, yeni yerleşim alanlarına ve toplumlara doğru kalıcı hareketini içerir.

Yanıt Açıklaması: Takashi Machimura, Tokyo’nun küresel kent olmasında rol oynayan bir heterojen büyüme koalisyonundan bahseder. Söz konusu koalisyon, “yerel ve ulusal hükümet birimleri”, “çeşitli sermaye fraksiyonları” (ulusötesi şirketler, emlak şirketleri, arazi sahipleri) ve “diğer çıkar gruplarından” oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Saskie Sassen'e göre dünya kenti kavramı kendine atfedilen bir zamansızlık içerirken, küresel kent kavramı belirli bir sosyo-mekansal tarihsel döneme işaret etmektedir. Küresel kentlerin ayırıcı anahtar özelliği, küresel kentlerin küresel ekonomik sistemin üretimini sağlamasıdır. Küresel kentler, şirket hizmet kompleksleri ve finans merkezleri olarak ayrılmaktadır. Küresel kentlerin hukuk, bankacılık, muhasebecilik, reklamcılık, sigortacılık, danışmanlık sektörlerinde faaliyet yürüten ileri derecede gelişmiş üretim yapan ve finansal hizmet endüstrileri için en önemli merkezlerdir. Sassen küresel kent ekonomilerini yalnızca ulus-ötesi şirketlerin genel merkez meka^nlarının fiziki mevcudiyetine gönderme yaparak tanımlamamıştır. Ayrıca Sassen  küresel kentlerin, Friedmann’ın belirttiği gibi yalnızca faaliyetlerin koordinasyonu için düğüm noktaları olmadığını, belirli üretim alanları da olduklarını dile getirmektedir. Yani Sassen faaliyetlerin koordinasyonu için düğüm noktaları olma özelliğinin küresel kent olma kriteri olarak gerekli fakat yeterli olmadığını vurgulamıştır.

Yanıt Açıklaması: İkinci dönemi birinci dönemden ayıran diğer özellik, vurgunun kurum ve yapılardan ilişki ve süreçlere kaymış olmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoğulcu paradigmanın güç alanı, bireyler ve birey temelli grupların siyasal davranışları ve bu davranışların devletin karar verme süreçleri üzerindeki etkisidir. Birey temelli grupların ön plana çıktığı kentsel ortamda, devlet kendi başına bir güç ya da karar verici olmaktan çok, farklı gruplar arasındaki tartışma ve pazarlıklarda hakem konumundadır.

Yanıt Açıklaması: Dünya son otuz yıl içinde güç ilişkilerinde önemli bir değişime sahne oldu. Birikim stratejileri içinde devletin oynadığı rol sınırlanırken, piyasa mekanizması belirleyicilik kazandı. Bu değişimler sermayenin çeşitli kesimlerinin yararına sonuçlar doğururken, çalışan sınıflar önemli kayıplara uğradılar. Kentler bu değişim sürecinde dışarıda kalmak bir yana, en çok etkilenen mekânsal birimler oldular.

Yanıt Açıklaması: İstanbul’u küresel bir kent olmaktan ziyade uluslararasılaşan bir kent olarak tanımlayan Fuat Ercan’dır. Ercan, küresel kentleri komuta ve koordinasyon merkezleri olarak kavramsallaştırırken, uluslararası kentleri ise güç merkezleri olmaktan ziyade, güç trafiğinin içinden geçtiği kentler olarak tanımlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Ravenstein çalışmasını, 1871 ve 1881 yılı İngiliz nüfus sayımı istatistiklerinin verileri üzerine kurmuş ve bu verilerden hareketle yedi göç kanunu belirlemiştir.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sharon Zukin öncü küresel kent olan Londra ve New York’u karşılaştırmalı olarak incelemiştir. 1980’lerde bu kentlerin şehir merkezlerinin yeniden gelişimini sağlamak ve onların küresel finans merkezleri olma özelliğini sağlamlaştırmak için devlet tarafından sübvanse edilen büyük projeler oluşturulmuştur. Londra’da King’s Cross ve Docklands projelerini gerçekleştirmek için tamamıyla yani bir yarı-hükümet’e benzeyen birimler kurulmuştur. Ney York şehrinde Battery Park Kenti’nin kurulması ve 42. caddenin ve Times Square’in yenileştirilmesi hükümet finans destekli özel şirketler tarafından gerçekleştirilmiştir. Zukin bu büyük projelerin analiz çerçevesini oluşturmak için iki kavram kullanmıştır. Bunlar: 1. Anadili/yerli (Vernacular): Günlük hayatın meydanları. 2. Peyzaj (Lanscape) sermaye ve devlet kurumları tarafından egemen olunan gücün meka^nları

Yanıt Açıklaması: O¨zellikle “dünya kenti hipotezi” (Th World City Hypothesis) ile literatürde ün kazanan Fried- mann (1986: 68-71), dünya kentlerinin yedi özel- liğine vurgu yapmıştır..

Yanıt Açıklaması: Yönetimci paradigma ise, devleti doyurucu biçimde anlamak istiyorsak, devletin kurumsal yapısına yoğunlaşmamız gerektiğini öne sürer. Yönetimci yaklaşımın devlet tartışması bürokrasinin rolü ile özdeşleşir.

Yanıt Açıklaması: Yoksulluk ekonomik, toplumsal, politik ve kültürel açıdan çok boyutlu bir olgudur. Yoksulların kim olduğu, yoksulluğun nasıl tanaımlanacağı, nasıl ölçüleceği, nasıl açıklanacağına dair birbirinden farklı kuramsal yaklaşımlar bulunmaktadır. Mutlak yoksulluk birey, aile ve toplumsal grupların gıda, barınma, giysi gibi temel biyolojik ihtiyaçlarını karşılayabilecek asgari gelir ve tüketim düzeyinin altında kalmasıdır. Göreli yoksulluk geçinebilmek için içinde bulunulan toplumun ortalama yaşam standardının altında bir gelir ve tüketime sahip olmasıdır. İnsani yoksulluk kavramı, kişinin varolan kapasitesini geliştirebilmesi ve kullanabilmesi için fırsatlara erişimidir. Toplumsal dışlanma, Avrupa’da 1980’den sonra sosyal politika ve akademik tartışmalarda yoksulluk yerine kullanılan bir kavramdır. Yoksulluk basitçe maddi ve parasal bir sorun olarak gelir yoksulluğu olarak görülürken, dışlanma gelir yoksulluğu dışında geçinme, istihdam, kazanç, mülkiyet, konut, asgari tüketim, eğitim, vatandaşlık gibi yoksunluk durumlarını da anlatmaktadır. Toplumsal dışlanma kavramı yoksunluğa neden olan ilişki ve süreçlere odaklanmaktadır. Bu nokta dışlanma kavramını, yoksulluğu sonuç ve statik bir durum olarak değerlendiren yoksulluk yaklaşımlarından ayırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Fichter göçü tanımlamak için sosyal hareketliliği temel almış ve buradan hareketle bir tanımlamaya gitmiştir. Her türlü fiziksel hareketin göç olarak algılanabileceğini özellikle vurgulamaktadır. Göçleri, gönüllü ve zorla olmak üzere de ikiye ayırarak bireysel süreçleri biraz daha öne çıkarmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Latin Amerika’da Aztek ve İnka medeniyetleri, Tenochtitlan (Meksiko) şehri gibi önemli şehirleri kurdu. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1980'li yıllarda yönetimci kuramı benimseyenler açısından bu vurgunun öne çıktığı görülmektedir.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.