Endüstri Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de işveren sendikalarının sayısal durumu 80’li yıllar ve sonrasında incelendiğinde özellikle 1983’ten sonra sayıca bir düşüş yaşandığı ve günümüze kadarki dönemde de yaklaşık 50 kadar işveren sendikasının faaliyet gösterdiği görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Nükleer enerjinin göz ardı edilmesi

Yanıt Açıklaması: Gelişen milliyetçilik akımlarının da etkisiyle sanayileşme alanında dışa bağımlılığın ortadan kaldırılması ve yerli sanayinin geliştirilmesine yönelik olarak çeşitli girişimlerde bulunulmuştur. Bunlardan birincisi 1863 yılında kurulan Islahı Sanayi Komisyonu, ikincisi ise 1913 yılında çıkarılan Teşviki Sanayi Kanunu’dur. İttihat ve Terakki Hükümeti tarafından çıkarılan bu kanunla, belirli kriterlere sahip sanayi kuruluşları için ücretsiz arazi, vergi ve harçlarda muafiyetler tanınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bir ülkede bir yıl içerisinde üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin piyasa fiyatlarıyla değeri, milli gelir ile ölçülmektedir. Milli gelirin yıllar itibarıyla gösterdiği değişim ise büyüme kavramı ile ifade edilmektedir. Yıllık büyüme oranları, bir ülkenin genel ekonomik performansını gösterirken sanayi sektörünün büyümedeki payının artması, sanayileşmenin geliştiği anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası piyasalarda rekabet avantajı elde etmek isteyen ülkelerin çeşitli faktörler konusunda mesafe almaları gerekmektedir. Bu faktörleri birbirinden bağımsız olarak düşünmemek gerekmektedir. Örneğin altyapı, insan kaynakları ve üretken çevre açısından avantajlı konumda olan bir ülkede yüksek ve istikrarsız enflasyon oranları, iktisadi büyüme oranlarının oynaklığı, öngörülmeyen döviz kuru hareketleri ve sürekli artan işsizlik oranları; makroekonomik istikrarı zedeleyerek rekabetçiliği negatif yönde etkiler. Son yıllarda makroekonomik istikrar açısından öne çıkan temel gösterge, fiyat istikrarıdır. Fiyat istikrarı, uzun vadeli yatırım kararlarını belirleyen en temel değişkenlerin başında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Risk toplumu üzerinde etkin rol oynayan bazı faktörler söz konusudur. Bu faktörler, bir yandan risk toplumunun biçimlenmesinde rol oynarken öte yandan toplumsal yapıyı etkilemektedir. Bunlardan başlıcaları; küreselleşme, devletin rolündeki değişim, postmodern durum, bilgi teknolojileri ve ekolojik sorunlardır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de kurulmuş şirketlere yalnızca yabancı sermayenin değil yerli sermayenin de katkısını sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tarım sektörünün ekonomik yapı içindeki büyük payı nedeniyle Osmanlı sanayisi büyük ölçüde hammaddesi tarıma dayalı olan sektörlerde yoğunlaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda verilen eşleştirmelerden Marx-statü ve sözleşme eşleştirmesi yanlıştır. Statü ve Sözleşme sınıflandırmasını Marx değil Maire yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: Meslekler sosyolojisi alanında, hem düz meslekleri (occupation) hem de profesyonel nitelik taşıyan meslekleri (profession)  etimleyen ayrı ayrı kavramlar ve yaklaşımlar kullanıldığı görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: KİT’lerin kamu üzerindeki yükü bu dönemde azalmamıştır. Hatta bu dönemde Seka, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ve Türkiye Çimento Sanayi gibi yeni Kitlerin kurulmasıyla kamu kesiminin ekonomideki ağırlığı artmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Papazlık, Avrupa’da Orta Çağın ilk ve en önde gelen mesleğiydi. Kilise, ülkenin refahında ve bütün entelektüel faaliyetlerde dolayısıyla üniversite üzerinde de önemli bir güce sahipti.

Yanıt Açıklaması: Tarım toplumunun gelişmesiyle yeni toplum modelleri belirmiştir. Bu doğrultuda günümüz toplumlarının birçoğu endüstrileşmiş, endüstrileşmekte olan ya da endüstri sonrası toplum niteliğindedir. Bu bağlamda bir toplum yapılanması olarak endüstri toplumu, modern toplum ya da gelişmiş toplum olarak da adlandırılmaktadır. Endüstri toplumunun temel özellikleri, gelenekçi toplumun karşıtı görünümdedir. Endüstri toplumu; kentleşme, makineleşme ve otomasyon ya da insan emeğinin yerini makinelerin alması, karmaşık bürokrasi, ikincil toplumsal ilişkiler ve toplumsal değişme olgularıyla tanımlanabilmektedir

Yanıt Açıklaması: Yerleşik düzene geçmemişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Bir insan topluluğunun, toplum olarak nitelendirilmesi için bazı özelliklere sahip olması gerekmektedir. Bu çerçevede genel olarak toplum; varlığını uzun zaman sürdüren, kendine özgü düzen, değer ve kuralları olan, aralarında etkileşim bulunan ve belli bir yaşam biçimini paylaşan insanlar topluluğudur. Topluluğun kendilerine özgü dinlerinin olması o topluluğun toplum olabilmesi için gerekli değildir.

Yanıt Açıklaması: Freyer'e göre entüstriyel gelişmenin son aşaması benzin motoru çağı olmuştur: 1889'da Paris'te ilk otomobil sergisi açılır ve 1894'de ilk uluslararası otomobil yarışı yapılır. 1903'te ise Henry Ford Motor Fabrikası kurulur. ABD, bu sektörde liderliği ele geçirir. Özellikle seri üretim, bu ülkede gerçekleştirilir. Ancak Freyer'ın bu dalgalarına atom, uzay, bilgisayar ve genetik alanındaki gelişmeleri de farklı dalgalar olarak eklemek mümkündür. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik yapıda değildir

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme toplumsal adaletsizliği arttıran ve toplumsal dayanışmanın zayıflamasına sebep olan bir süreçtir. Bu nedenle ‘Küreselleşme toplumsal dayanışmanın artmasını sağlayan bir süreçtir’ ifadesi yanlış bir ifadedir.

Yanıt Açıklaması: Endüstri Devrimi ile birlikte statünün yeni tanımlayıcı işareti, giderek sosyal açıdan önemli hizmetlerin sağlanmasında kullanılan entelektüel becerilere dayanmaya başlamıştır. 19. yüzyılın son çeyreğinde profesyonel tabaka günümüzde de geçerli olan uzmanlaşmış bilgi gerektiren görevler matrisi, yüksek düzeyde resmî eğitim gerekliliği, yeterli performansa sahip olunup olunmadığına ilişkin çeşitli testler, mesleki yapının profesyonel dernekler aracılığıyla düzenlenmesi ve devletin izin verme fonksiyonunun olması gibi bazı niteliklerle tanımlanmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Çok kazanmayı hedeflemek endüstri döneminin özelliği olarak görülebilir.