Endüstri Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Ritzer’in Profesyonel meslek oluşun süreçlerinde ayırt edici bir özelliğin olması yoktur.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik yenilik faaliyetlerinin risk ve getirisini ölçmek kolay olmadığından finansal kuruluşlardan uygun koşullarda kredi bulmak güçtür. Finansman sorunlarının aşılması için devletin teşvik politikası uygulamasına gitmesi gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bireysel çıkardan çok toplumsal yararın ve meslek topluluğunun çıkarının hakim olması söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Perkin’in “profesyonel toplum” olarak adlandırdığı günümüz toplum yapısında ön plana çıkan birkaç önemli özellik bulunmaktadır. Örneğin Perkin’e göre gelişmiş ülkelerin modern toplumları, liyakata göre seçilen ve eğitimli uzmanlığa dayanan uzmanlaşmış mesleklerin kariyer hiyerarşilerinden oluşur. Profesyonel toplum, eğitim sayesinde yaratılan ve nitelikli olmayanların dışlanması; yani kapanma stratejileri ile sürdürülen beşeri sermayeye dayanır. Endüstri öncesi ve endüstri toplumlarının toprağa ve endüstriye dayalı zenginlikleri güçlerini, işletmelerinin profesyonellerinin yönetimi altında kullanmaya çalışırlar. Profesyonel toplum, profesyonellerin egemen olduğu toplum yapısından daha fazlasını ifade eder. Profesyoneller, endüstri öncesi ve endüstri toplumlarının toprak sahipleri ya da kapitalistleri gibi sınıflarının yerine geçen yeni kural koyucu sınıflar değildirler. Profesyonellik nosyonu toplumun tamamına iki şekilde nüfuz eder. İlk olarak profesyonel hiyerarşiler, toplumun sosyal piramidinde daha aşağılara kadar uzanır ve profesyonel olma amacında olmayan meslekleri de etki altına alır. Diğer bir değişle profesyonelliğin sunduğu, garantili ve artan gelir ile diğer güvenceler birçok meslek için cazip ve ulaşılmak istenen ideallerdir. Diğer yandan beşeri sermayeyi vurgulayan, üstün yetenekli ve farklılaşmış işgücünün liyakata dayalı seçim süreci de profesyonelliğin topluma nüfuz etmesinde rol oynayan ideallerdir. Son olarak profesyonel toplum sınıflı bir toplum değildir. Farklı bir prensip çerçevesinde örgütlenmiştir. Bu yeni toplumun dayandığı temel şey, yatay sınıf yapısı değil dikey kariyer hiyerarşileridir

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A seçeneğidir

Yanıt Açıklaması: Sanayi sektörünün tüketim, ara ve yatırım malları arasındaki dağılımı tüketim malları aleyhine gerçekleşmiş, ara ve yatırım mallarının oranları artmıştır. Sanayi sektörünün istihdam içerisindeki payı ise 1980 yılında %12 iken 2009 yılında %25 düzeyine çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: ekonomik açıdan meslek kişinin hayatını kazanmak ve geçimini sağlamak için sürekli çalıştığı iştir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik yenilik ve bilgi piyasalarında şeffaflık (tam bilgi) söz konusu değildir. Çünkü piyasadaki herkesin aynı bilgiye sahip olması durumunda karşılıklı bir bilgi alışverişi gerçekleşmeyecektir. Şeffaflık olmaması nedeniyle, müşteriler, piyasaya sunulacak teknolojik yenilik ve bilginin içeriğini öğrenemeyecek ve sağlayacağı faydayı tam olarak değerlendiremeyeceklerdir. Diğer bir ifade ile teknolojik yenilik ve bilginin tam olarak bilinmesi hâlinde satın alınması, bilinmemesi hâlinde ise değerinin ölçülmesi söz konusu değildir. Bu durum; teknolojik yenilikler için yeterli bir talebin oluşmaması, bu tür yeniliklere ilişkin piyasaların sığ olması ve nihayet piyasa mekanizmasının etkin çalışmaması sonucunu doğuracaktır. Bu durum ‘arrow ikilemi” olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: James Watt'ın 1763 yılında buharlı makineyi icat tmesi süreç için çok önemli bir aşama olmuştur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Devletçilik uygulamalarının sanayi üzerindeki etkileri Birinci Sanayi Planı’nın oluşturulması, devlet tarafından plan dışında sanayi yatırımlarının yapılması ve özel sektörün sanayi faaliyetlerini düzenleme girişimleridir.

Yanıt Açıklaması: Daniel Bell endüstri sonrası toplumu; dinamizmini bilgiden alan, temel sektörün hizmet sektörü olduğu, uzman bireylerden oluşan bir toplum modeli biçiminde tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Döviz kurları, makroekonomik istikrarı doğrudan etkiler. Döviz kuru politikaları, sabit döviz kuru ve esnek döviz kuru olmak üzere iki başlık altında toplanabilir.

Yanıt Açıklaması: Süreç yaklaşımı, bir mesleğin profesyonel statüye ulaşmak için geçirdiği tarihsel aşamalara ve profesyonel bir mesleği karakterize eden içsel süreçlere odaklanan bir yaklaşımdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Avcı ve toplayıcı toplum; insanların yaşamlarını avcılık, yiyecek toplama ve ilkel teknolojiyle balık tutma yoluyla sağladıkları en eski toplum modelidir. Bu toplumda yaşam; avcılık, balıkçılık ve doğada bulunan yenilebilir bitkilerin toplanmasıyla sürdürülür.

Yanıt Açıklaması: Belirtilen kavramların yanı sıra ilk kez Alman sosyolog Ulrich Beck’in kullandığı “risk toplumu” kavramı ise bilgi toplumunun evriminde bilgi, insan, zaman ve mekân değerlerinin şekillendirdiği dünyada sıklıkla kullanılan bir diğer kavramdır. Bu bağlamda modern endüstri toplumundaki değişimin bir yönü bilgi toplumu, öteki yönü risk toplumu olmaktadır. Risk toplumu; modern endüstri toplumunun bir sonucu, karar ve eylemlerinin etkilerinin öngörülemez bir nitelik kazandığı evresi olarak ifade edilebilmektedir

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A seçeneğidir

Yanıt Açıklaması: Yeni bölgesel kalkınma anlayışı, içsel büyüme teorisine dayanmaktadır. Bu anlayış; bölgesel arz yapısının güçlendirilmesi, cazip yatırım ortamının tesis edilmesi, merkezî karar yerine yerel inisiyatifin güçlendirilmesi, beşeri sermaye, sosyal sermaye ve inovasyon gibi kavramları gündeme getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de sanayileşmeye yönelik ilk girişim, buhar makinesinin icadından 100 yıl kadar sonra, 1863’te Islahı Sanayi Komisyonu’nun kurulması olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İkinci dünya savaşı sonrası Avrupa’nın yeniden imarında Türkiye tarım sektörüyle ön plana çıkmıştır, Türkiye savaş sonrası NATO, IMF, OECD gibi batılı küresel kurumlara üye olmuştur, ABD’nin Marshall yardımları da yine bu dönemde koşullu olarak alınmıştır, ülkemizde uygulanan politikalara yönelik muhalif görüşler oluşmuştur.

Yanıt Açıklaması: Fonksiyonalist modelin temel savı, profesyonel mesleklerin toplumsal iş bölümünde pozitif ve önemli bir rol oynadıklarıdır.