Endüstri Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: 1909-2005 yılları arasında yaşayan yönetim bilimi alanında en önde gelen ve eserlerindeki temel vurgunun değişim olduğu Drucker, geleceğin toplumun bilgi üzerine kurulu olacağını ve klasik ekonomi teorisinde öne sürülen sermaye, iş gücü ve toprak gibi unsurların bilgiye bağımlı hale geleceğini öne sürmektedir

Yanıt Açıklaması: Esnek üretim, bir firmanın benzer ve standart ürünleri kitlesel olarak üretmek yerine farklı ve özgün ürünleri model, renk, tasarım ve işlevsel olarak müşterinin beğenisine göre üretebilme kapasitesidir.

Yanıt Açıklaması: Kitle üretim dönemi, sanayileşmenin ilk dönemlerine karşılık gelen başlangıç dönemini kapsamaktadır. Bu dönem içinde toplu sözleşme ve örgütsel anlamda güçlü ve etkin sendikalar yoktu; İşçi ve işveren arasında günümüzdeki anlamıyla bir akit anlayışı yoktu, çünkü bu dönemde toplu pazarlık gelişmediği gibi işçiler de henüz çok zayıftı. Makinelerin üretimde kullanımının yaygınlaşmasını; uzun çalışma saatleri, düşük ücretler ve işsizlik izlemiştir. Tüm bu gelişmeler, işçi sınıfının işveren karşısında zayıf kalmasına meydan vermiştir. Üstelik Endüstri Devrimi sonrasında hakim olan yeni felsefeye göre hükümet, iktisadi hayattan kaçınarak genel refahın oluşmasına hizmet etmiş olacaktı. Bu liberal düşünce biçimi, endüstri ilişkileri sistemi içinde devletin dışlanmasına neden olmuştur (Şenkal, 1999: 23).Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: DİSK’e üye sendikalar; Gıda-İş, Basın-İş, Birleşik Metal-İş, Dev Maden-Sen, Dev Sağlık-İş, Devrimci Yapı-İş, Emekli-Sen, Bank-Sen, Cam Keramik-İş, Tümka-İş, Lastik-İş, Limter-İş, Nakliyat-İş, Sine-Sen, Sosyal-İş, Tekstil, Genel-İş sendikalarıdır. Tarım-İş Sendikası, Orman-İş Sendikası, Türkiye Maden-İş Sendikası, Genel Maden-İş Sendikası, Petrol-İş Sendikası, Tek-Gıda-İş Sendikası, Şeker-İş Sendikası gibi sendikalar ise Türk- İş'e üye sendikalardır.

Yanıt Açıklaması: İşçi ve işveren içsel işgücü piyasasından birtakım avantajlar elde edebilir (Makovskay, 2008: 152-153): İşverenin avantajları şunlardır: -Firma içindeki işgücünün terfi etmesinin istihdam ve personel seçimi maliyetlerinin ve boş pozisyonların doldurulmasında hata yapma riskini azaltması, -İşçilerin eğitimi ve yeniden eğitimi ile ilgili işgücü maliyetlerinin azalması, -Nitelikli beşerî sermaye için firma içi yatırım yapılmasının etkinlik sağlaması, -İşlem maliyetlerinin (dışsal işgücü piyasasından anlaşma yapmayla ilgili maliyetler) azalması.

Yanıt Açıklaması: Yükselen yeni topluma ilişkin olarak ortaya atılan bu kavramlara baktığımız zaman sayılarının oldukça kabarık olduğu göze çarpmaktadır. Bu yeni toplumu Amittai Etzioni “modernlik sonrası çağ” (post-modern era), George Lichtheim “burjuva sonrası toplum” (post-bourgeois society), Herman Kahn “ekonomi sonrası toplum” (post-economic society), Murray Bookchin “kıtlık sonrası toplum” (post-scarcity society), Kenneth Boulding “uygarlık sonrası toplum” (postcivilized society), Daniel Bell “post-endüstriyel toplum” (post-industrial society), Peter F. Drucker “bilgi toplumu” (knowledge society), Paul Holmes “kişisel hizmet toplumu” (the personal service society), Ralf Dahrendorf “hizmet sınışı toplum” (the service class society) veya “kapitalizm sonrası toplum” (post-capitalist society), Zbigniew Brzezinski “teknokratik çağ” (the technetronic era), (Kumar, s.193-4) ve Y.Masuda “enformasyon toplumu” (information society) olarak adlandırmaktadır (1990). Castells (1999) ise network toplumu (network society) kavramını kullanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde istihdam edilenlerin eğitim düzeyi yetersizdir. Tablo 5’ten görüleceği üzere 1988 yılında lise ve altı eğitim düzeyinde istihdam % 75’ler civarında iken bu oran 2009 yılında % 70’e düşmüştür. 1988-2009 döneminde lise dengi meslek lisesi mezunlarının istihdam edilme oranı 3 kat, yüksek öğrenim mezunlarının da 4 kat artmıştır. Bir diğer anlatımla istihdamda eğitim düzeyi yükselmiştir. 2009 yılında her 100 çalışanın 10’u meslek eğitimi almış, 16’sı yüksek öğretim görmüş durumdadır. Geri kalanı ise düz çalışan şeklinde ifade edilen niteliksiz işgücü konumundadır. Buna göre Türkiye’de istihdam edilenler, büyük ölçüde niteliksizdir. Mesleki eğitim almış olan çalışanlar az sayıda olduğundan işverenlerin teknik çalışan talebi karşılanamamaktadır. İstihdam edilenlerin eğitim kalitesindeki düşüklük ise bir diğer sorun olarak ortaya çıkmaktadır.Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İş olanakları ile ilgili bilgi toplama katılım aşamasının temelidir. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: R. Aron, A. Giddens, A. Toffler ve K. Kumar gibi sosyologlarla beraber önde gelen çağdaş endüstri toplumu kuramcılarından biridir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Devlet, bir taraftan işveren olarak yaptığı yatırımlarla istihdam olanaklarını artırıcı bir etki yaparken diğer taraftan devletin kamu kesiminde yaptığı toplu sözleşmeler ve bu sözleşmelerle getirilen çalışma koşulları özel sektörde toplu sözleşmeleri etkilemektedir.Devletin çalışma ilişkilerinde yerine getirdiği bir başka rol ise toplu iş uyuşmazlıklarında uzlaştırıcılık rolüdür.

Yanıt Açıklaması: Altı Sigma’da temel ilke müşteri odağında bir işletmenin etkinliğini ve verimliliği artırırken sıfır hataya odaklanmaktır. Birinci Sigma’dan altıncı Sigma’ya kadar kademeli bir süreci kapsayan altı Sigma’da, son aşamada hata payının neredeyse sıfıra yakın olması hedeflenmektedir. Tüm bu süreçlerde yatay ve dikey her türlü iş birliği içerisinde olunması yani diğer bir değişle sınırsız iş birliği Altı Sigma’nın ilkeleri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Henry Ford’un geliştirdiği yürüyen bant sistemi, işletmelerin üretim hacimlerini o kadar çok artırmıştır ki piyasadaki talebin çok üstünde bir üretim fazlalığı ortaya çıkmıştır. 1929 Dünya Ekonomik Buhranı’nın en temel nedeni işte budur.

Yanıt Açıklaması: Yalın yönetim; daha az iş gücü ile daha az bir zamanda, daha az araç gereç kullanarak müşterinin talep ettiği ürünlerin üretilmesidir. Yalın yönetim, Toyota üretim sistemi tarafından geliştirilmiş bir modeldir. Yalın yönetim esas olarak Womack ve arkadaşları (1990) tarafından geliştirilmiştir. Kısaca tanımlamak gerekirse yalın yönetim; bir işletmenin üretim ve yönetim sürecinde gereksiz tüm araç gereç, donanım ve iş gücünden arındırılması demektir.

Yanıt Açıklaması: Keynesyen ekonomik politikalarla tam istihdamın hedeflendiği, refah devleti politikalarıyla ücretlilere belirli bir ekonomik güvence sağlandığı ve çoğulcu demokrasi uygulamaları içinde sendikaların örgütlenme ve etkinlik alanının genişlediği bu dönem; endüstri ilişkileri açısından “altın çağ” olarak nitelendirilmektedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Stratejinin temel hedeşeri aşağıdaki gibidir (Europe 2020, 2010): -AB’deki 20-64 yaş arasındaki nüfusun istihdam oranını %69’dan %75’e çıkarmak, -AB’de GSYiH’nin %3’ünü araştırma ve geliştirme için ayırmak, -Toplam enerji tüketiminin %20’lik kısmını yenilenebilir enerjiden sağlamak ve enerjinin etkin kullanımını %20 artırmak, -Okul terk oranını %15’ten %10’un altına düşürmek ve 30-34 yaş arasındaki nüfusun üçüncü düzey eğitimini tamamlama oranını da %31’den en azından %40’a yükseltmek, -Yoksulluk ve sosyal dışlanma riskine maruz kalan kişilerin sayısını en azından 20 milyona düşürmek.

Yanıt açıklaması yok