Ekonomi Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Çalışma, modern çağda endüstrileşme sürecine paralel olarak toplumsal yaşamda merkezî bir önem kazanmıştır. Pre-endüstriyel toplumların doğal insanı için, çalışma geçim için yapılan bir süreçtir ve asla toplumsal bütünlük unsuru olmamış ve sadece özel alana hapsedilmiştir. Çalışmanın kamusal alanda gerçekleştirilmesi, modern çağın bir ürünüdür. Yine pre-endüstriyel toplumlarda insanlar şimdikinden daha az çalışmaktadırlar. Çalışma, büyük ölçüde atadan kalma doğal yaşama ritmine bağlı sezgisel bir hünerdir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: • Kendine olan güveni artmış kişidir; çünkü, ürün çeşidi ve markalardaki sayısal ve çeşitlilik artış, korsan ve taklitlerin bollaşması da dahil, tüketicilerin kendine olan güvenini arttırmaktadır. Bu durum bol seçenekler arasında akılcı tercihler yapmasına yardımcı olabilmektedir. • İyi bilgilendirilmiştir. • Tercihler bağımsız ve tutarlıdır. • Pasif değildir ve tüketim ile ilgili konulara dâhil olmayı ve kontrol etmeyi istemektedir. • Pazarda daha çok yer almakta ve görünmektedir. • Sosyal medya ile “tüketici, özgürlüğünü ve egemenliğini” hüküm sürmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Çalışma etiği, üretken emeğe ya da çalışmaya, çalışanlar ya da bu emeği harcayanlar tarafından kendi başına bir olgu olarak değer verilmesini; toplumsal baskıların, teşvik primlerinin ya da işverenlerin işgüçlerinden azami çıktıyı elde etmek amacıyla geliştirdikleri, başka araçların sağlayabileceğinden daha fazla çaba harcanmasının özendirilmesini anlatan bir terimdir.

Yanıt Açıklaması: Çal›flma, bir kullan›m de¤eri olan mal veya hizmet üreten her türlü etkinliktir.

Yanıt Açıklaması: Paul Holmes “kişisel hizmet toplumu”, Ralf Dahrendorf “kapitalizm sonrası toplum”, Zbigniew Brzezinski “teknokratik çağ”, Daniel Bell “sanayi sonrası toplum”, Peter F. Drucker “bilgi toplumu”, Yoneji Masuda “enformasyon toplumu” ve Manuel Castells “network toplumu” gibi kavramlar kullanmışlardır. Son yıllarda ise “dijital ekonomi”, “network ekonomisi”, “ağ ekonomisi”, “yeni ekonomi” gibi kavramlar kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sombart, 1902’de “kapitalizmin ruhu” kavramını geliştirdi ve Protestanizmin çok öncesinde kapitalizmin köklerinin mevcudiyeti kararına vardı. Kapitalist ruhun ana kaynağının, Yahudi etiği ve uygulamasında yattığını iddia etti. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Teorik tartışmaların birinci grubu post-fordist dönüşümü olumlu bir süreç olarak ele almaktadır (Piore ve Sabel 1984). Bunlara kısaca “iyimser yaklaşımlar” diyebiliriz. Teorik tartışmaların ikinci grubu ise post-fordist dönüşümleri olumsuz bir süreç olarak ele almaktadır (Agglieta 1979, Pollert 1988). Bu yaklaşımlara da “kısaca kötümser” yaklaşımlar diyebiliriz. Tartışmalarda öne çıkan üçüncü bir grup ise böylesi bir dönüşümün olduğu fikrine hiç katılmayanlardan oluşmaktadır (Williams ve diğerleri, 1987). Bu gruptakilere de kısaca “eleştirelci-şüpheci yaklaşımlar” diyebiliriz. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1902’de “kapitalizmin ruhu” kavramını geliştirdi ve Protestanizmin çok öncesinde kapitalizmin köklerinin mevcudiyeti kararına vardı. Sombart, kapitalist ruhun ana kaynağının, Yahudi etiği ve uygulamasında yattığını iddia etti. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bilginin kümelenip birikmesi, sadece var olması ya da yığılmış durumda olması günümüzde pek bir şey ifade etmez, artık önemli olan enformasyon teknolojileri sayesinde işlenir hale getirilmesi ve üretime yöneltilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Protestan Etik ve Kapitalizmin Ruhu adlı çalışmasında modern kapitalizmin ortaya çıkışında asıl belirleyici unsurun Protestanlık olduğunu ifade eden düşünür Max Weber'dir.

Yanıt Açıklaması: R.H. Tawney

Yanıt Açıklaması: Kiç (Kitch): Estetik ve sanatsal bir de¤eri olmayan, piyasada çokça bulunan ürünü, yap›t (vs.) tarif etmek için kullan›lan bir kavram.

Yanıt Açıklaması: Batı dillerinde çalışma anlamına gelen “travail”, Latince işkence aleti olan “tripalium”dan türemiştir. Yine Romalıların çalışma için kullandıkları “labour” (ya da labor) sözcüğü de “zahmet”, “yorgunluk”, “acı”, “ızdırap” gibi çağrışımlara sahiptir. Yani çalışmak bir tür ceza olarak görülmektedir. Bizde de bazı yazarlar, “çalışma” ile “çalmak” kökü arasında ilişki kurmaktadırlar. Azeri Türkçesinde çalışmak yerine “işlemek”, Kırgızistan’da da “emgeg” (yani emek) sözcüğü kullanılmaktadır. “Emek” sözcüğü de yine Batı dilerindekine bezer biçimde, “sıkıntı”, “zahmet”, “yorgunluk” anlamına gelmektedir. Ancak zamanla, gerek Batı dillerinde gerekse Türkçede çalışma kavramına farklı anlamlar yüklenmiştir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Pre-modern toplumlarda günümüzdeki anlamıyla bir çalışma söz konusu değildir ve pre-modern insan Sombart’ın deyimiyle “doğal” bir insandır. Bu toplumlarda ekonomik faaliyetler, sadece var olmak için yeterlilik ilkesine göre düzenlenir; çiftçiler ya da zanaatkârlar çalışmaya, sadece “geçim”lerini sağlayacakları bir gözle bakarlar ve daha fazla da bir şey beklemezler.

Yanıt Açıklaması: “Tembellik Hakk›”n›n yazar› Lafargue’nin de (1998, s.21) belirtti¤i flekilde bu ça¤- da birçok flair tembelli¤e övgüler dizmifltir; örne¤in Platon “Cumhuriyet” adl› eserinde flunlar› söylüyor: “Do¤a, ne kundurac› yaratm›flt›r ne de demirci. Bu tür u¤rafllar, onlar› uygulayan insanlar›, o afla- ¤›l›k ücretlileri, durumlar› dolay›s›yla siyasal haklar› olmayan ads›z sefilleri alçaltmaktad›r. Yalan söylemeye ve aldatmaya al›fl›k tüccarlara gelince, onlara sitede kaç›n›lmaz bir kötülük olarak katlanabiliriz ancak. Dükkân ticareti ile alçalan yurttafl, bu suç için kovuflturulacakt›r. Suçu belli olursa bir y›l hapis cezas›na çapt›r›lacakt›r. Suçun her yenileniflinde ceza iki kat›na ç›kacakt›r.”

Yanıt Açıklaması: Fransa’da da Henri Fayol Genel ve Sınai Yönetim adı altında yeni ilkeler geliştirmiş, Taylor’cu işleyişi daha da ileri taşımıştır. Fayol'a göre işletmelerin işlevleri teknik, yönetim, ticaret, finans, güvenlik ve muhasebedir.

Yanıt Açıklaması: Öncelikle belirtilmesi gereken özellik, tüketim toplumunun da durağan bir kavram olmadığı, yıllar içinde anlam ve kapsamının değişmekte olduğudur. Gelişmesini yeni yeni tamamlayan ülkelerden biri olan Türkiye’de sanayileşmenin ve üretimin geldiği düzey, tüketimin de değer olarak artışına neden olabilmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Burke, “Çalışmazlarsa, dünyanın sonu geleceği için, çalışması gerekenlere yoksul diye acımaya kalkarsak, insanlığın durumunu ciddiye almıyoruz demektir.” (Ak. Polanyi, 1986, s.131) şeklindeki ifadesiyle, “iş disiplin”indeki yetersizliğin tehlikelerine işaret etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Çalışmanın toplumsal olarak yararlı ve toplum için zorunluluk olduğuna inanılır oysa boş zamanın tadı bireysel olarak çıkartılır.