Sosyolojide Yakın Dönem Gelişmeler

Yanıt Açıklaması: Sennett’in “işe yaramazlık kabusu” olarak tanımladığı durum, insanların vasıfları ve ne işe yaradıklarına ilişkin algılarıyla ilişkilidir

Yanıt Açıklaması: Henri Lefebvre, "Mekanın Üretimi" isimli çalışmasında fiziksel, zihinsel ve toplumsal düzeylerde mekanı kavramsallaştırarak bütüncül bir mekan kuramı geliştirmeyi amaçlamış; bu çerçevede farklı toplumların mekan üretim sürecini analiz etmiştir. Buna göre, Lefebvre diyalektik olarak birbirleriyle ilişkili olan  üç kavramsal düzey geliştirmiştir. Bunlar “(maddi) mekansal pratikler”, “mekanın temsilleri” ve “temsil mekanları”dır. Söz konusu düzeylerden “bilim insanları, plancılar, teknokratlar ya da toplum mühendisleri tarafından kavramsallaştırılmış mekan” olarak tanımlanan düzey mekanın temsilleridir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: “Ka-mal” adı verilen teknik alet denizcilerin bulundukları enlem bilgisini belirlemelerine yardımcı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E dir. D.Harvey, en olumsuz anlamda postmodernizmin, kaybedilen zaman-mekân anlayışının yerine “sahte ve taklitçi bir zaman-mekân anlayışı” koymaya çabaladığını belirtmektedir.

Yanıt Açıklaması: Harvey, moderniteyi, Jürgen Habermas’ın kavramsallaştırması olan “modernite projesi” doğrultusunda açıklamaktadır. 18. yüzyılda beliren bu proje, Aydınlanma düşünürlerinin “nesnel bilimi, evrensel ahlak ile hukuku ve kendi ayakları üzerinde duran sanatı, kendi iç mantıkları temelinde geliştirme” yönünde gösterdikleri olağanüstü bir düşünsel çabayı ifade etmektedir.  Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Öte yandan, söz konusu bu sömürülme (çevre ülkeler için) ve zenginleşme (merkez ülkeler için) süreci içerisinde kolonyalizme ilişkin farklı birçok form da gözlemlenmiştir. Bunları içsel kolonyalizm, vekâlet kolonyalizmi, yerleşimci kolonyalizm ve sömürgeci kolonyalizm olarak ifade etmek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Ataerkilliğin dönüşümünde feminist akım direct olarak etkili değildir.

Yanıt Açıklaması: Türkçe ‘ye de çevrilen Kamusallığın Yapısal Dönüşümü adlı ilk önemli çalışması 1962’de yayımladı.

Yanıt Açıklaması: Bazı çevrelerce günümüz dünyasının yaşayan en önemli sosyal bilimcisi olarak kabul edilir Jürgen Habermas.

Yanıt Açıklaması: Klasik dönemin düzen/statükocu sosyologlarından Comte’un da çalışmalarında kapitalizm ile toplumsal adaletsizliklere ve sömürgeciliğe göz yumduğu savunulur.  Gerçekten de Comte özellikle işbölümü üzerine olan çalışmalarında, “rasyonel boyun eğiş” adı altında insanların toplum içindeki yerlerini kabul etmeleri ve toplumun dengesine uyum göstermeleri, yani bir anlamda statülerini kabullenmeleri ve endüstri toplumu içindeki eşitsizliklere boyun eğmeleri gerektiğini savunduğu bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Habermas’ta bu temelin Marx’taki gibi çarpıtılmamış/özgür emek değil çarpıtılmamış/özgür iletişim olduğu ve aynı zamanda bu temelin her iki büyük düşünürün siyasal amacını da oluşturduğu savunulur.

Yanıt Açıklaması: Postmodernizm terimi, ilk olarak mimarlık alanında benimsenmiştir. Daha sonra bu terimin, sanat ve kültür çalışmalarında kullanılmaya başlandığı görülmüş, daha sonra ise siyaset, ekonomi, sosyoloji gibi çalışma alanlarında etkili olmuştur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Castells'e göre feminist hareketlerinin doğmasına sebep olan dört özgül neden bulunmaktadır. Eğitim fırsatlarının açılması ve işgücü piyasasının dönüşümü bunlardan bir tanesidir.

Yanıt Açıklaması: Harvey, postmodernizmi farklı yönleriyle kavrama amacıyla postmodernizmin, modernizmden radikal bir kopuş mu, bir üslup mu yoksa dönemleştirmeye yakından bağlı bir kavram mı olduğunu sorgulamaktadır. Ayrıca postmodernizmin meta anlatılara muhalefet olan susturulmuş başka sesler ve dünyalara yönelik ilgisi nedeniyle devrimci bir potansiyelinin olup olmadığını ya da modernizmin ticarileştirilmiş ve evcilleştirilmiş bir versiyonu olabileceği ihtimalini ele almaktadır. Harvey, postmodernizmi, hem bir uslüp hem de belli ülkelerde, belli bir süre etkili olan tarihsel bir hareket olarak görmektedir. Postmodernizmin moderniteye karşı bir tepki olarak ortaya çıkması görüşü doğrultusunda, merkezlenme ve dağılma, otorite ve yapıbozum, hiyerarşi ve anarşi, kalıcılık ve esneklik gibi birtakım karşıtlıklar sunulmaktadır. Harvey, postmodernizmin temel özelliklerinin parçalanma, belirlenemezlik ve bütün evrensel söylemlere yönelik duyulan derin bir güvensizlik olduğunu vurgulamaktadır. Harvey’e göre postmodernizmin olumlu yönleri ötekilik, öznellik, cinsiyet ve cinsellik, ırk ve sınıf, zamansal ve mekânsal coğrafi yerleşime dayalı birçok farklılığı temsil etmesidir. Diğer taraftan Harvey, Marxist bakış açısıyla postmodernizmin güçsüz yönlerini, modern dünyanın sorunlarını aşırı vurgulaması, onun maddi kazanımlarını görmemesi ve bu sorunlarla baş etme yolları önermemesi olarak ifade etmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D dir. Enlem derecesini belirlemeye yarayan aletinin ismi “kros staf ” dır.

Yanıt Açıklaması: 1968 hareketinin yaratmış olduğu özgürlük ortamında yeşeren toplumsal hareketler; modernliğe, ataerkilliğe, cinselliğe, yerleşik kültüre, endüstriyel kapitalizme, doğa üzerindeki sınırsız denetime ve iktidarlara yönelik eleştirileri dile getirmişlerdir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Harvey Keynesci sistemi, “müdahaleci devlet ve işgücü, sermaye ve ulus devlet içinde yer alan diğer güçler arasında politik dengeye dayanan bir sistem” olarak tanımlamaktadır. Bu durum, hâkim bir gücün olması ve oyunun temel kuralları ile çelişkilerin ana hatlarının kolay anlaşılabilmesi nedeniyle büyük ölçüde “güvenli bir dünya” olarak nitelendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Meritokrasi yönetim, erkinin yetenek ve kişilerin üztünlüğüne dayandığı yönetim biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Bu noktada özellikle Edward Said’in Oryantalizm/Şarkiyatçılık tezini takip eden post kolonyal teorinin yalnızca Batı’nın Doğu’yu nasıl ötekileştirdiği ve onu aşağıladığını eleştirmekle kalmadığını, aynı zamanda Batı düşüncesinin özünü oluşturan akıl, bilim, yöntem, siyaset, özgürlük, ahlak, vb. aydınlanmacı, tüm Batılı bilgi kategorilerini de sorguladığını belirtmek gerekir.