Çağdaş Sosyoloji Kuramları

Yanıt Açıklaması: Nietzsche (1844-1900) Aydınlanma düşüncesinin temel öncüllerini radikal olarak eleştiren bir felsefeci olarak postmodern düşüncenin öncüsü sayılmaktadır. İnsanların yaşam enerjisi yüksek olanları dahi olarak (üst insan) niteleyen Nietzsche, bu insanların bir taraftan yaratıcılığı ve ilerlemeyi diğer taraftan bencillik ve buna bağlı olarak vahşeti yapısında barındırdığından söz eder. Bu nedenle aydınlanma projesi iyimser öncüllerin aksine bir yabancılaşmanın, acımasızlığın ve vahşetin egemen olduğu bir biçime dönüşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bauman’a göre postmodernlik, müphemliğin üstesinden gelerek bunun yerine tek anlamlı kesinlik olarak gördüğü aynılığı hedefleyen modern güdüden tamamen özgürleşmek ve tek tiplilik ve evrenselcilik gibi modernliğin merkezi değerlerini tersine çevirmek demektir. Bununla birlikte postmodernlik doğası gereği hiç bir zaman modernliğin yerini alamaz. Nitekim postmodernlik ilke olarak farklılığı dışlamak yerine tanıyan ve bütün yaşam biçimlerine izin veren, dolayısıyla modernliği de dışlamak yerine farklılığa dahil eden çoğulcu bir dünya anlayışı ile temellendirilmiştir. Bu nedenle Bauman’a göre modernlikle postmodernlik arasında kesin bir kopma ya da belirgin bir farklılaşma söz konusu değildir. Ona göre postmodernlik bir anlamda kendine dışarıdan ve eleştirel olarak bakabilen ve bir zamanlar bilinçsizce yaptığı ulaşılması imkansız şeyleri bilinçli biçimde terk eden modernliktir.Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: The Return of the Actor  adlı çalışmasında Touraine toplumsal hayatın merkezinde üç unsurun yer aldığını belirtir. Bunlar: örgütlenmiş uygulamaların birbirlerinden uzaklaşması ve bir bilinç olarak özne , merkezî toplumsal çatışmaların konusu olan bilişsel, iktisadi ve etik kültürel modeller (tarihsellik) ve bu kültürel modellere toplumsal bir biçim vermek için birbirleri ile mücadele eden toplumsal gruplar olarak toplumsal hareketlerdir. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bauman, 1943 yılında, 18 yaşındayken, Sovyetler Birliğinde sürgündeki Polonya ordusuna katılır ve ordu içerisindeki basamakları hızla tırmanır. Askerlik yıllarında yaralanan Bauman, zaman içerisinde iyileşerek 1945 yılında Berlin’deki savaşa da katılır. Savaşın bitiminden sonra Polonya’ya döner ve yeniden yapılanan Polonya ordusunda komutanlık düzeyine ulaşır.1953 yılında 28 yaşında Yahudi düşmanlığına/karşıtlığına maruz kalarak ordudan atılır ve sosyolog olarak akademik kariyerine başlar. 1950’li yılların başında Varşova Üniversitesi Sosyal Bilimlerde yüksek lisans eğitimini tamamlayan Bauman, 1954 yılında Sosyal Bilimler Fakültesinde okutman olarak çalışmaya başlar. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Genoloji herhangi bir nesneyi kaynağından alıp tarihin akış sürecinde nasıl değiştiğini inceleme anlamına gelmektedir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Zygmunt Bauman'a göre, özgürlük, farklılık ve hoşgörü postmodernliğin ateşkes formülüdür.

Yanıt Açıklaması: The Post-Industrial Society [Sanayi-sonrası Toplum] (1971) başlıklı çalışması Touraine’in programlanmış toplumun sınıf yapısını ve dinamiklerini sanayi toplumu ile karşılaştırmalı olarak ele aldığı klasik bir çalışma olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Modern düşünce, dünyanın değiştirilebileceği fikriyle birlikte doğmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Modernizmin katı hiyerarşik anlayışı anarşi adı altında kuralsızlığa dönüşür. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Postmodernlik kendi kimliğini inkar etmeden modernliği dışlayamaz olduğu, Bauman'ın tarihsel süreci bir bütün olarak ele aldığını göstermektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Mesleki açıdan mavi yakalı endüstriyel mesleklerden beyaz yakalı profesyonel ve teknik konumlara, işçi sınıfı ağırlıklı bir toplumdan daha da orta sınıf bir topluma geçildiği için A şıkkı diğerlerinin dışında kalır.

Yanıt Açıklaması: Modernist sanatçılar özgün ve özgür olma düşüncesini benimsemiş ve sanatçının ortalama insandan daha seçkin olması gerektiğini savunmuştur. Ayrıca topluma yansıtmaları gereken düşüncelerinin olduğunu savunurlar. Sanat ürünlerinin metalaştığını söylerler fakat tutuculuk bunlar arasında değildir. Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Tournaire'e göre  kültürel demokrasinin üç temel amacı vardır. Bunlar: (ı) artan eşitsizlikler ve daha fazla dışlanmaya yol açan küresel iktisadi ve mali sistemler karşısında sınıf farklılıklarını azaltmak ve ekonomi üzerindeki toplumsal ve siyasal kontrolü artırmak, (ıı) bu gayri-şahsi tahakküm sisteminin toplumsal aktörleri kendi kişisel veya cemaatçi kimliklerine kapanmaya zorlaması ve bu suretle azınlıkların reddedilmesini teşvik etmesi karşısında kültürel çeşitliliğin saygı görmesini temin etmesi ve herkese eşit toplumsal ve kültürel hakları garanti etmesi ve (ııı) üretim ve yönetim sistemlerinin teknik akılcılığına tâbi olan tüketicilerin sağlık, eğitim, bilişim alanlarındaki taleplerinin dikkate alınmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bell, teori ve empirizm arasındaki ilişkinin değiştiğini ekonomilerin yönetiminde de görebileceğimizi belirtir. Bell’e göre hükümetler artık doğrudan parasal veya mali politikalar geliştirmekte, ekonomik büyümeyi hedeflemekte, farklı sektörler arasında denge kurmakta, bilinçli politikalarla ekonominin yönünü şekillendirmeye çalışmaktadırlar. Dolayısıyla doğru cevap D’dir. Hükümetlerin ekonomi konularına bu şekilde müdahale edebilmelerini mümkün kılan, ekonomik teoride hükümetlerin bunları yapmalarına izin veren yeni yasaların geliştirilmiş olmasıdır. Sadece teknolojik yenilikler anlamında değil, sosyal bilimlerde de birçok alanda bilgisayar tabanlı ekonomik sistemlerin modellemeleri, toplumsal davranışların ve karar alma süreçlerinin kontrollü deneylemeleri yapılabilir hale gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Mal ve hizmet üretimi arasındaki ilişki endüstriyel; mavi ve beyaz yakalılar arasındaki ilişki mesleki; geleneksel güç yapısına meydan okuyabilen bir bilgi sınıfının yaratılması politik; ilerleme ve politika oluşturmanın kaynağının teorik bilgi olarak ele alınması ise sanayi sonrası toplumun kültürel açıdan ele alınması ile belirlenmektedir. Diğer yandan gelecek yönelimi ise ideolojik bağlamda değerlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bauman'ın modernlikte eleştirdiği nokta, modernliğin farklılığı bir suç olarak değerlendirmesidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: G erçek bilgiden ya da bilginin gerçekliğinden söz edemediğimiz bir muğlâklıkta Lyotard’ın deyimiyle postmodern durum içinde olduğumuzu söyleyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Post-endüstriyel toplumda tarım ve sanayi sektörleri gerilemiş, bu alanda çalışanlar azalmış ve ticaret, finans, sigortacılık, emlak gibi hizmet sektöründeki mesleklerde çalışanlar artmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kant, Aydınlanmayı akıl ile bağdaştırarak insanın akılsız bir varlık olmadığını ancak aklına başkalarının kılavuzluk ettiğini ve bu nedenle aklını kullanamadığından söz eder. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C şıkkıdır. Bauman, postmodernlikte başlıca doğruluk modelinin sağlık değil uygunluk olduğunu ileri sürer. Bauman’a göre “uygunluk”, bire­yin gittikçe artan yeni deneyimleri bedensel ve ruhsal olarak emme ve bunlara yaratıcı bir biçimde tepki verme kapasitesini, hızlı değişimlere dayanma yetisini, kendi kendi­sini gözetleme ve performans yetersizlikleri­ni düzeltmek suretiyle “formunu koruma” yeteneğini temsil etmektedir. Bunun tersi olan bedensel gevşeklik, süre giden dengede olma durumundan yüksek rahatsızlıklar ise “uygunsuzluk” belirtileridir. Bu durumdaki bireyler tıbba ya da psikolojik danışma veya psikiyatrik tedaviye havale edilirler.