Final Sınavı - Toplumsal Değişme Kuramları

Soru 1:

Geleneksel toplumdan modern topluma geçerken değişimi kolaylaştıran yapılara ne ad verilir?

A) Ara kurumlar B) Geçiş kurumları C) Tampon kurumlar D) Sınır kurumlar E) Küçük kurumlar

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangileri birim eylemin bileşenleri arasında yer almaktadır? Hedef Durum Normlar

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi Asya Tipi Üretim Biçimi (ATÜT) için söylenebilir?

A) Marx’ın kendi kapitalizmin gelişimini açıklamada ve sosyal teorisini kurmada kullandığı Batı dışı toplumlara dair bir durağanlık teorisidir. B) Weber'in geliştirdiği bir teoridir. C) Patrimonyalizmle tamamen farklı teorilerdir. D) Weber'in kendi sosyal teorisini kurmada temel noktalardan biridir. E) Avrupa toplumlardaki değişimi aynı temellerden hareketle açıklamaktadırlar.

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi Levy'e göre izafi olarak modernleşmiş toplumlarla izafi olarak modernleşmemiş toplumlar arasındaki farklardan biri değildir?

A) Bürokrasi B) Merkezileşme eğilimleri C) Tarihsel arkaplan D) Ailenin önemi E) Örgütlerin uzmanlaşması

Soru 5:

Aşağıdaki toplumsal olaylardan hangisi Feodalizm ya da Ortaçağ Batı Avrupa düzeni ilk olarak etkileyen toplumsal olaylardan birisi değildir ?

A) Sanayi Devrimi B) İstanbul'un fethi C) Köylü ayaklanmaları D) Amerika kıtasının keşfi E) Ümit Burnu'nun bulunuşu

Soru 6:

Osmanlı Devleti’nde kunduracılık, duvarcılık, demircilik, marangozluk, dokumacılık gibi küçük el sanatlarına verilen isim aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilir?

A) Hirfet B) Ayan C) Meşruti monarşi D) Vahdet-i imamet E) Islahat

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi Şerif Mardin'le ilgili yanlış bilgi içermektedir?

A) Türk sosyolojisinde toplumsal değişim veya modernleşme konusu ele alındığında hiç şüphesiz akla gelebilecek önemli isimlerden birisidir. B) 1961 yılında Ereğli’de yapılan demir çelik fabrikasının yaratacağı toplumsal değişmeleri saptamak üzere bir ön araştırma yaptırmıştır. C) Mardin, Türk modernleşmesini ve toplumsal değişimi daha çok siyasal ve dinsel düşünce tarihi üzerinden ele alan çalışmalar gerçekleştirmiştir. D) Mardin toplumsal değişimi Weberyen bir perspektifle fikirler ve anlamlar eksenindeele almaktadır. E) Tarihsel bağlamdan hareket edip güncel önermelerle renklenen incelemelerindemodernleşme sürecine ve toplumsal değişime dair kapsamlı analizler bulmak mümkündür.

Soru 8:

Osmanlı Devleti’nin klasik düzeninin 1570’li yıllar ile birlikte bozulmaya başlaması aynı anda pek çok faktörün bir araya gelişi ile birlikte düşünülmelidir. Bu faktörler içinde en önemlisi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) sağlık sisteminin bozulması ve yetersizliği B) miri toprakların kullanım şeklinin ve vergi sisteminin değişmesi C) altyapıdaki bozulmalar ve bunun halk üzerindeki etkisi D) uzun süren ve başarısızlıkla sonuçlanan savaş girişimleri E) batılı devletlerin birçok alanda ilerleme kaydetmeleri

Soru 9:

Dahrendorf ‘un, toplumu oluşturan her unsurun, toplumun çözülmesine ve tekrar bütünleşmesine, diğer bir ifade ile değişmesine katkıda bulunduğunu belirttiği değişimin bileşenlerine dair açıklamalarından biri değildir?

A) Her toplum her noktada değişim sürecine tabidir; değişim kaçınılmazdır. B) Her toplum her noktada çatışma ve uyumsuzluk sergiler; sosyal çatışma kaçınılmazdır. C) Her toplum değişimine direnen her unsuru kendi topluluğunun dışına iter. D) Bir toplumdaki her unsur onun dağılmasına ve değişmesine bir katkı sunar. E) Her toplum bazı mensuplarının diğerleri üzerinde baskı kurmasına dayanır.

Soru 10:

Merkez-çevre kavramsallaştırması ile toplumsal yapıda sosyal gruplar arasındaki kopukluğu açıklayan bir çerçeve sunmayı amaçlayan sosyolog aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mümtaz Turhan B) Mübeccel B. Kıray C) Kemal Karpat D) Şerif Mardin E) Sabri F. Ülgener

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi Ortaçağ Batı Avrupa düzenini sarsan tarihi ve siyasi hadiselerden değildir?

A) İstanbul'un fethi B) Amerikan kıtasının keşfi C) Kavimler göçü D) Ümit burnunun bulunuşu E) Köylü ayaklanmaları

Soru 12:

..... 3 Kasım 1839’da Sultan Abdülmecid’in padişahlığı döneminde, sadrazam Mustafa Reşid Paşa tarafından yabancı devletlerin elçileri ve büyük bir halk kitlesi karşısında okunan bir belgedir. Reaya ile devlet arasındaki ilişkilerin düzenlenmesine yönelik bir dizi ıslahat gündeme getirilmiştir. Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Islahat Fermanı B) Tanzimat Fermanı C) İlericiler Fermanı D) Jön Türk Fermanı E) Pan-Osmanlı Fermanı

Soru 13:

Saint-Simone'a göre tarihin üç evresi seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Ön hazırlık dönemi, gelişim dönemi, pozitif evre B) Başlangıç dönemi, gelişim dönemi, sonuç C) Ön hazırlık dönemi, varsayımsal dönem, pozitif evre D) Ön hazırlık dönemi, sonuç dönemi, pozitif evre E) Başlangıç dönemi, gelişme dönemi, yükseliş dönemi

Soru 14:

Kelime anlamı olarak ''Bir ülkenin, bir toplumun, maddi ve manevi varlıklarının, fikir, sanat çalışmalarıyla ilgili niteliklerinin tümü, medeniyet'' biçiminde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Toplum B) Kültür C) Uygarlık D) İmparatorluk E) Topluluk

Soru 15:

Aktör Hedef Uyum Durum Normlar Yukarıda verilen birim eylem bileşenlerden hangisi ya da hangileri Parsons'un birim eylem bileşenlerindendir?

A) I, II, III, IV B) I, II, IV, V C) I, III, IV, V D) III, IV, V E) I, II, V

Soru 16:

Hükümdarın ya da padişahın yetkilerinin yazılı bir anayasa ile tanımlandığı ve sınırlandığı, iktidarın padişah ile meclis tarafından paylaşıldığı yönetim biçimi şıklardan hangisidir?

A) Demokrasi B) Otokrasi C) Teokrasi D) Meşruti Monarşi E) Monarşi

Soru 17:

Toplumsal çözümlerin çok uzun tarihlere yayılacak ölçüde kurumlaşması, Çin, Hint, Eski Mısır ve İslam toplumlarının gelişim açısından nasıl değerlendirilmelerine yol açmıştır?

A) dinamik gelişen B) yavaş gelişen C) hızlı gelişen D) değişime kapalı E) değişmesi imkansız

Soru 18:

1950’li yıllarda yazılmış, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bazı Doğu Akdeniz ülkelerinde yapılan saha çalışmalarından oluşan “ The Passing of Traditional Society” isimli eser aşağıdakilerden hangisi tarafından yazılmıştır?

A) Lerner B) Parsons C) Smelser D) Levy E) Tönnies

Soru 19:

Üçüncü Dünya ülkelerinin yeterli ve sürdürülebilir kalkınma düzeyine ulaşmamalarını, ileri kapitalist dünyaya bağımlılıklarına bağlayan kuramları anlatan terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Postmodern Kuram B) Kolonyal Kuram C) Oryantalist Kuram D) Bağımlılık Kuramı E) Modernleşme Kuramı

Soru 20:

Osmanlılarda şehir ve kasabalarda devletle halk arasındaki ilişkileri düzenleyen kimselere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ayan B) Hirfet C) Mir D) Şıh E) Reaya