Antropoloji

Yanıt Açıklaması: Aynı anda birden fazla kadınla evli olma durumuna verilen ad polijinidir. Doğru yanıt D’dir.

Yanıt Açıklaması: 1) Altay Dilleri: Moğolca, Tunguzca ve bütün Türk dilleri bu gruba girer. Bu grubun çıkış bölgesi büyük olasılıkla İç Asya’dır. Bugün Japonca ve Korecenin de bu dil ailesine mensup olduğunu ileri süren bilimsel çalışmalar bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Özcülük: Varlıkların tarihsel değişmesi ve onların mekânsal farklılaşmalarını dikkate almadan onların özünü araştırmaya yönelen bakış açısıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya yaklaşık olarak 10 bin yıl önce Holosen devir adını verdiğimiz dönemde büyük bir küresel ısınma yaşayarak Son Buzul Çağı’ndan çıktı. Holosen, günümüzden 10 bin yıl önce başlayıp hâlâ devam eden jeolojik dönemdir. Bu büyük iklimsel dönüşüm sonucunda dünyanın belirli yerlerinde avcı-toplayıcı yaşam tarzı terk edilerek tarıma, başka bir deyişle besin üreticiliğine geçildi. Holosen devrin başında buzulların erimesiyle birlikte ortaya çıkan buzul-sonrasının ekolojik ortamında, daha sonra evcilleştirilerek tarımı yapılan belli başlı bitkilerin yabani örnekleri dünyanın farklı yerlerinde yaygınlık kazandı. Paleosen, zamanımızdan 65 milyon yıl önce başlayıp 23 milyon yıl önce sona eren jeolojik zaman dilimidir. Miyosen, jeolojik devirlerden Üçüncü (Senozoik) zamanın Neojen dönemine ait bir bölümdür. Günümüzden 23,03 ile 5,33 milyon yıl öncesine karşılık gelir. Pliyosen Çağ, yaklaşık 5 milyon yıl öncesinden 2 milyon yıl öncesine dek süren üçüncü jeolojik çağın (tersiyer) son dönemidir. Miyosende başlayan küresel soğuma eğilimi Pliyosen boyunca devam eder. Kutup buzulları büyür, dönemin sonlarına doğru buzul çağına girilir. Pleistosen, Buzul Çağları’nı da içine alan Jeolojik dönemdir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Düzenlenmiş, kurallara bağlanmış inançlar (iman) ile doğaüstü ile bağ kurma yolları (ayin veya ibadet) dinin iki önemli kriteridir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Alman filozofu Herder insanın türsel ortaklığına karşın, onun yarattığı kültürlerin kendine özgülüğünü vurguladı ve tarihin içinde ayrı ayrı ve kendi dinamiği içinde inşa olan kültürlerin farklı insanlar yarattığını temellendirdi. Dolayısıyla bu insanların içinde yaşadığı kültürün, o kültürü yaratan tarihin ve çevrenin bilgisi olmadan o insanı anlamak da imkânsızdı. Bu nedenle, fiziksel dünyaya ilişkin bilimlerin aksine, bütün kültürlere uygulanabilecek tek bir yöntem ve hepsi hakkında ortak bir şey söyleyebilecek bir bilimsel anlatı mümkün değildi.

Yanıt Açıklaması: Konik klan modeli: Baba yanlı soy çizgisini izleyen ve en büyük oğul önceliği ilkesini esas alan, soyun dallarının birbirine karşı hiyerarşik konumlanışının, onların soy çizgisi içinde esas ataya yakınlıklarına göre belirlendiği ve bu konuma göre esas ataya yakın olanın statüsünün daha yüksek olduğu soy ilişkileri sistemidir. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tavuk, günümüzden 8,0 bin yıl önce ilk olarak Güneydoğu Asya'da  evcilleştirilmiştir. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kadın ve erkeğin aynı zamandilimi içerisinde birden çok eşle evlenmesi durumuna ise çokeşlilik ya da poligami denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Modern toplumlarda eşin ölümü ya da boşanma durumda, kişinin yeniden evlenmesi büyük ölçüde kendi tercihlerine bağlıdır. Ancak küçük ölçekli toplumlarda özellikle dullar için bu seçim kurumsallaşmıştır. Bu kurumlardan biri levirat tır. Levirat uygulamasında erkek eş öldüğünde, karısı kocasının erkek kardeşlerinden biriyle evlenir, böylelikle ilk evlilikten olan çocuklar için baba soyunu sürdürmek mümkün olacaktır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Animizm, insanlarda ve diğer canlılarda var olduğu düşünülen ruhların fiziksel çevrede bulunan her türlü nesnede de bulunduğuna inanılmasıdır. Animizim kuramını antropolog Tylor geliştirmiştir. Tylor, animizmi bütün dinlerin temeli kabul eder. Bu inanç biçiminin en önemli etkisi, canlı ve cansız her şeyde ruhların varlığını gören insanın, onları incitmekten ve onlara zarar vermekten çekinmesidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Etnikmerkezcilik: Kişinin ve toplumun kendi toplumunu ve onun değerlerinin merkeze alarak ve yücelterek dünyayı ve başka insan ve toplumları anlamlandırması, onlara değer biçmesidir.

Yanıt Açıklaması: Mitoslar, dinsel nitelikli efsanelerdir. Her mitos kutsal bir öyküye gönderme yapar.

Yanıt Açıklaması: Difüzyonizmi Kuzey Amerika’ya taşıyan kişi, Franz Boas (1858-1942) olmuştur. Öncelikle kültürel ögelerin coğrafî dağılımı üzerinde duran Boas, kültürel değişimin tarihsel ve psikolojik süreçlerini kurgulamak için bu ögelerin dağılımına bakmak gerektiğini öne sürmekteydi. Boas’ın difüzyonist izleyicilerinden pek çoğu dikkatlerini kültür alanlarına, yani belirli bir coğrafî alana yayılmış ortak kültürel özellikleri paylaşan kültürlerin görüldüğü bölgelere çevirdiler ve bu ortak ögelerin belirli bir ekolojik bölgeyle ilintili olduğunu gördüler.

Yanıt Açıklaması: Kültürün temel görevinin insanların ihtiyaçlarını karşılamak olduğunu savunan antropolog, Bronislaw Malinowski'dir. Cevap: D

Yanıt Açıklaması: Toprak üzerindeki mülkiyete ve topraktan üretilen zenginliğe el koymaya dayanan aristokrasi, yani toprak soyluluğu, Sanayi Devrimi’yle birlikte tasfiye olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kültür ortak ve bütünleştirici bir yaklaşımla tanımlandığı için somut olarak gösterilebilen bir şey değil, bir soyutlamadır. Kültürü hayatın içinde somut olarak işaret edemeyiz. Onu belirli davranışlar, tutumlar, değer yargıları aracılığıyla hisseder ve anlarız. Kültürü araştırmak belirli davranış ve tutumların arkasında yatan ana metni görebilmekle mümkündür. Çünkü bütün davranış ve tutumların bir kültürel referansı vardır. Bir başka deyişle kültür araştırması bu referansların ortaya çıkarılması çabasıdır. Bir kültürden bahsetmek, aslında belirli bir topluluğun günlük yaşamına hükmeden, ona yön veren değerlerden, norm ve kurallardan bahsetmektir. Günlük yaşamın gözlemlenmesi, bu yaşama yayılan davranış ve tutumların arkasında yatan tutarlı bütünlüğe, yani soyut düzleme ulaşmak için bir araçtır.

Yanıt Açıklaması: Eskimo Sistemi: Batılılar tarafından Eskimo adı verilen ve Kuzey Kanada ve Grönland’ın Kuzey Kutup sahasına yakın bölgelerinde yaşayan İniut toplumuyla Kuzey Amerika’da yaşayan bazı Kızılderili kabilelerinde geçerli olan bu akrabalık sisteminde kuzenler, erkek ve kız kardeşlerden ayırt edilerek isimlendirilmekle birlikte, bütün kuzenler aynı akrabalık kategorisi içinde yer alır. Ebeveynlerin kız ve erkek kardeşleri ebeveynlerden ayrı bir kategoriyi teşkil ederler, ancak cinsiyetlerine göre ayrı adlarla anılırlar. Omaha Sistemi: Adını Omaha Kızılderili kabilesinde görülmesi nedeniyle oradan alan bu sistem babayanlı soyla ilintilendirilmektedir. Bu sistemde aynı kuşaktan birkaç akraba için aynı terim kullanılır: örneğin baba ile amca, anne ile teyze aynı adla anılır. Benzer biçimde erkek kardeşlerle paralel erkek kuzenler, kız kardeşlerle paralel kız kuzenler aynı adla anılır. Ancak anayanlı ilişkiler söz konusu olduğunda, kuşak farkı pek gözetilmeden, anne, teyze ve dayının kızı ile dayı ve dayının oğlu aynı adı almaktadır. Iroquis Sistemi: Kişinin anne-babasının kuşağını ele alış tarzı bakımından Crow ve Omaha sistemlerine benzer. Bu sistemde kişinin babası ile amcası aynı adla, anası ile teyzesi aynı adla anılmaktadır. Ancak çapraz kuzenlerin ele alınış biçimi farklıdır. Bu sistemde çapraz erkek kuzenler (amca oğlu ile dayının oğlu) ile çapraz kız kuzenler (halanın kızı ile dayının kızı) ayrı birer kategori altında toplanmıştır. Bu sistem, çapraz kuzen evliliğini teşvik eden toplumsal düzenlemelerde görülür. Doğru eşleştirme 1-M, 2-L, 3-K olmalıdır. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.