Klasik Sosyoloji Tarihi

Yanıt Açıklaması: Diyalektik kavramını kullanan ilk Yunanlı filozof Heraklit'tir.

Yanıt Açıklaması: Marx, işçilerin günde beş saat çalışmasının normal olduğunu ve bunun zorunlu iş süresi olarak kabul edilebileceğini ifade etmiştir. Bunun dışında günlük beş saatten fazlasının emeğin kapitalist sistem tarafından sömürüldüğünü ifade etmiştir. Bu fazla süre ise "artı iş süresi" olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Endüstri toplumu kavramını ilk kez kullanan düşünür Saint Simone’dur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Rönesans döneminde yapılan çalışmaların modern bilimsel düşünce için gerekli zemini sağlaması, yine bu dönemde dine ve Kilise’ye ilişkin düşüncelerin değişmeye başlaması, hümanizmin yükselişi ve Monarşilerin bilimsel çalışmalara verdikleri finansal destek, 17. Yüzyılda bilim alanında son derece önemli çalışmaların yapılabilmesine olanak sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Saint Simon, Bonald ve Maistre gibi toplumu organik bir bütün olarak tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Comte, işbölümünün toplumda insanları bir arada tutan ve toplumsal evrimi sağlayan bir olgu olduğunu düşünür. Gelişmiş toplumlarda işbölümünün uzmanlaşmasının, işçilerin sürekli sıradan işlerle ilgilendikleri için yeteneklerini geliştirememelerine, bu nedenle insanların anlayışını kısıtlayıp ve işçi sınıfı arasında cehaleti artırdığını düşünür. Bununla birlikte işbölümünün temel bir işlevi vardır, bu işlev, insanların toplumun doğal yasalarını boyun eğmelerini, toplum içindeki yerlerini kabul etmelerini ve toplumun genel dengesine uyum göstermelerini sağlamaktır. Diğer bir deyişle işbölümü, Comte’a göre işçiler ve işverenler arasında çıkar çatışması yaratacak bir olgu değil, elit bir grup tarafından toplumsal uyumu sağlamak için kullanılacak bir araçtır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Durkheim'a göre, toplumdaki işbölümü geliştikçe birey daha fazla bağımsızlaşmakta ve özerklik kazanmaktadır. Ancak bireyin özerkliği ve bağımsızlığı artıkça toplumla olan bağları da güçlenmektedir. Bireyin toplumla olan bağları, işbölümü olgusu temelinde açıklanmaktadır. İşbölümü bir toplum içinde düzenlemeyi ve istikrarı sağlayan bir işleve sahiptir. Ona göre, işbölümünün gerçek işlevi “iki ya da daha fazla insan arasındaki bir dayanışma duygusu yaratmaktır”. Onun için, toplumdaki işbölümü görevler veya sorumluluklarda belli ölçüde uzmanlaşmayı gerektirdiği için maddî nitelikte bir toplumsal olgudur.

Yanıt Açıklaması: Comte ve Spencer, bütün bilimlerin ortak bir kökeni olduğunu ve bu sebeple birleştirilebileceklerin savunur. Her iki düşünür de toplumsal yasaların doğa yasalarına benzediğini ve bu yasaların keşfedilmesi halinde toplumsal olguların tahmin edilip yönetilebileceğini savunmaktadır. Ancak Comte, toplumsal reformlarla ilgilenirken Spencer topluma dıştan bir müdahaleye olumlu bakmaz ve toplumun bu tarz müdahalelerden bağımsız bir şekilde evrimleşmesi gerektiğini belirtir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Saint Simon’a göre toplumda iki temel sınıf vardır, bunlardan biri hangi iş kolunda olursa ve ne şekilde çalışırsa çalışsın, çalışan ve üretime katkıda bulunanlardan oluşan endüstri sınıfıdır. Bu sınıf üretime katılarak topluma fayda sağlayan değerli üyelerden oluşmaktadır. Saint Simon’a göre bu sınıf fabrika sahiplerini, yatırımcıları, bankerleri ve işçileri, yani endüstriyel alanda faaliyet gösteren herkesi kapsar. Saint Simon, sermaye sahiplerinin elde ettikleri kârı, üretim sonucu meydana geldiği için haklı buluyor ve bu nedenle sermaye sahiplerini aylaklar sınıfına dahil etmiyordu. Ancak üretim sonucu meydana gelmeyen faizin ve rantın insanın insanı sömürmesi anlamına geldiğini belirtiyor ve buna karşı çıkıyordu

Yanıt Açıklaması: Marx’ın tarihsel gelişme sürecini anlamak ve açıklamak için geliştirdiği tarihsel materyalist yaklaşımı, Hegel tarafından geliştirilen diyalektik düşünceye dayanmaktadır. Klasik Alman felsefe geleneği için de yer alan Hegel’in idealist diyalektiğine Marx tarafından materyalist bir içerik kazandırılmıştır. Diyalektik kavramını ilk kez kullanan eski Yunan filozofu Heraklit’tir. Ona göre diyalektik kavramı şu anlama gelmektedir: Evrendeki her şey, her nesne sürekli bir hareket, oluşum ve değişim içindedir. Evrenin temel yasası çatışma ve çelişmedir.

Yanıt Açıklaması: Karl Marx 1818'de Almanya'da doğmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Auguste Comte, pozitivizmin sosyolojik versiyonunu geliştiren ve sosyoloji terimini ilk kez kullanan düşünürdür. Yaşarken sosyolojiye olan katkıları anlaşılmamış olsa da Comte, sosyolojinin bilim olarak ortaya çıkmasını mümkün kılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Marx için dinin, yabancılaşmış bir düşünsel ürün olmasının dışında, başka bir önemli boyutu daha vardır. Buna göre, dinsel ve benzeri mistik açıklamalar, özellikle sınıflı toplumlarda egemen sınıfın imtiyazlı sınıfsal çıkarlarını ve hakimiyetini meşrulaştırma araçlarına dönüşmüşlerdir. Örneğin, zengini de fakiri de tanrının yarattığı veya egemen sınıfın kudretinin tanrıdan geldiği şeklindeki düşünceler egemen sınıfın hâkimiyetini meşrulaştırma işlevi görür. Marx aynı zamanda dinin baskı ve sömürü altındaki kesimlerin acılarını katlanılır kılmaya çalıştığını da vurgular. Din, acımasız bir dünyada ezilenin sığındığı bir duygudur. Ancak din, insanların baskı ve sömürüden kaynaklanan acılarını dindirecek ve onları yoksulluktan kurtaracak gerçek çözümler sunmak yerine, dikkatlerini öte dünya üzerinde yoğunlaştırır. Bu da egemen sınıfın imtiyazlı konumunu meşrulaştırmasına ve sürdürmesine yardımcı olur.

Yanıt Açıklaması: Saint Simone’un dini aydınlanmış olan insanların cahil insanları yönetmelerini sağlayan bir dizi genel bilim uygulamasıdır. Başka bir deyişle Saint Simone, yeni dini toplumsal düzeni sağlayacak ve kitlelerin bu yeni düzene uymasını sağlayacak siyasi bir araç olarak görmektedir.