Final Sınavı - Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi "araştırmaya bağlı olmayan ölçüm hataları" kapsamındadır?

A) Soruların ölçmek istenen şeyi ölçmemesi B) Cevaplayıcıların yönlendirilmesi C) İncelediğimiz olayın zamanla etkisini kaybetmesi D) Örneklemin yanlış seçilmesi E) Verilerin yanlış kodlanması

Soru 2:

Comte sosyoloji bilimini doğa bilimleri modeline göre şekillendirmeye çalışmıştır. Bunun yanında Comte, insan ve toplum konularının, tıpkı doğa ile ilgili konularda olduğu gibi, bilimsel olarak incelenmesini gerekli görmüştür. Buradan anlaşılacağı üzere Comte, toplumsal yaşamın da doğa yasalarına benzeyen, nedensel yasalara tabi olduğuna inanıyordu. Ona göre toplumsal yaşamın da bütününde, doğa yasalarına benzeyen, nedensel yasalar belirleyicidir.Yukarıda anlatılanlara göre Comte hakkında ne söylenemez?

A) Comte sosyolojinin şekillenmesinde rol sahibi olmuştur. B) Comte doğa bilimlerine önem vermektedir. C) Comte toplumsal yaşamın karmaşıklığına vurgu yapmaktadır. D) Comte nedensel yasaların toplumsal yaşamdaki yerini doğa yasalarına dayandırmaktadır. E) Comte insan ile ilgili konular ile toplumsal konuların benzer şekilde ele alınması gerektiğini önermektedir.

Soru 3:

İki değişkenden birincisinde meydana gelen bir değişimin ikinci değişkende bir değişime neden olması nedensel ilişki olarak adlandırılır. Değişkenlerden biri artarken diğeri de artıyor biri azalırken diğeri de azalıyorsa bu ilişki pozitif yön gösteren (olumlu) bir ilişkidir. Karşılıklı değişen ilişkide ise iki değişkenin etkileşime girmesi sonucu her ikisinde de belli bir yönde değişim meydana gelir.Buna göre "Eğitim düzeyindeki artış, evlenme yaşında artışa yol açar." önermesinde değişkenler arasındaki ilişki nasıl bir ilişkidir?

A) Nedensel-olumsuz B) Karşılıklı değişen-olumlu C) Değişkenler arasında ilişki bulunmamaktadır. D) Nedensel-olumlu E) Karşılıklı değişen-olumsuz

Soru 4:

Yaşam öyküsü görüşmesi ile sözlü tarih görüşmesi arasındaki fark aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?

A) Yaşamın görüşmeye konu olan kısmı B) Görüşülen kişilerin seçilme kriteri C) Görüşmenin uzunluğu D) Görüşmenin doğal ortamda mı kontrollü ortamda mı yapıldığı E) Görüşmecinin deneyimlerini yazılı mı sözlü mü aktardığı

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi araştırma problemi oluşturulurken kullanılan soru türlerinden değildir ?

A) Gerçeklere ilişkin sorular B) Karşılaştırmalı sorular C) Gelişimsel sorular D) Teorik sorular E) Çelişkili sorular

Soru 6:

"İngilizce seviyesi artması öğrencinin kendine güvenini arttırarak sınıf ortamında daha fazla söz almasını sağlar." Verilen hipoteze göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) İngilizce seviyesinin artması bağımlı değişkendir. B) Bağımsız değişken sınıf ortamında daha fazla söz almaktır. C) Kendine güvenin artması aracı değişkendir. D) Doğrudan ilişkiye örnektir. E) Nedensellik bağı yoktur.

Soru 7:

Büyük şehirde öğrenim görmüş ve modern bir aile içerisinde büyümüş öğrenciler ile kasabada eğitim alıp geleneksel bir ailede yetişmiş olan öğrencilerin sınıf ortamında söz alma ve rahat bir şekilde kendilerini ifade etme konusunda farklı davranışlara sahip midir? Yukarıda verilen soru hangi tür sorulara örnektir?

A) Gerçeklere ilişkin sorular B) Karşılaştırmalı sorular C) Gelişimsel sorular D) Teorik sorular E) Retorik sorular

Soru 8:

Bilen özne ile nesen arasındaki ilişkiyi ele alan ve bilginin yapısını, özelliklerini ve niteliğini eler alan felsefeye ne ad verilir?

A) Ontoloji B) Epistemoloji C) Penomenoloji D) Hermeneutik E) Pozitivizm

Soru 9:

Anlama yöntemini sosyal bilimlerde başat yöntem olarak kavramsallaştıran sosyolog aşağıdakilerden hangisidir?

A) Max Weber B) Emile Durkheim C) Auguste Comte D) Michael Foucault E) Karl Marx

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi rapor yazımında zorunlu olmayan ve isteğe bağlı olarak raporda yer alabilen aşamalardan biridir?

A) Özet B) Yöntem C) Bulgular D) Tartışma ve Sonuç E) Notlar

Soru 11:

"Anadolu Üniversitesi öğrencilerinin başarı durumları ve başarı durumunun cinsiyete göre farkedip farketmediğiyle ilgili bir araştırma yapılmaktadır. Araştırma için önce fakültelerden, sonra ilgili bölümlerden ve daha sonra da bölümlere kayıtlı öğrenciler arasından cinsiyetine ve akademik ortalamasına göre örneklem seçilmiştir." Verilen bu örnek araştırmada hangi örneklem seçim tekniği kullanılmıştır?

A) Tabakalı örnekleme B) Basit tesadüfi örnekleme C) Küme örnekleme D) Gelişigüzel örnekleme E) Aykırı durum örnekleme

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi örneklem büyüklüğünü belirlerken k abul edilebilecek hata payı ve kesinlik derecesi ile ilgili doğru bir ifadedir?

A) Araştırmada ne kadarlık bir örnekleme hatasının kabul edileceği çalışma yapıldıktan sonra belirlenir. B) Araştırmacıların ellerinde somut olarak bulunan bilgi ile bu bilgiyi soyut olarak genelledikleri bilgi arasında fark olmamalıdır. C) Örneklem üzerinden yapılacak çıkarımların kesinliği, örneklem büyüklüğüne ve örneklemdeki çeşitlilik miktarına bağlıdır. D) Örneklem ne kadar büyük ve ne kadar homojen (türdeşl) olursa, örnekleme hatası da o kadar yüksek olur. E) Örneklem en uygun büyüklüğe ulaştıktan sonra daha fazla büyütmek, araştırma için önemli kazançlar sağlayacaktır.

Soru 13:

Aşağıdakilerden hangisi aydınlanma düşüncesinin özelliklerinden birisi değildir?

A) Akıl B) Bilim C) Din D) Evrensellik E) İlerleme

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi betimsel çözümlemenin ana özelliklerinden değildir?

A) Araştırmada elde edilen verilerin kendileri ön plandadır. B) Bu nedenle sıklıkla katılımcıların kendi ifadelerinde doğrudan alıntı yapılır. C) Gözlemlenen ortamda neler olup bittiğini ortaya koymaya çalışır. D) “Ne” sorusuna yanıt verir. E) Veriler sınıfandırılarak parçalara ayrılır.

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi nitel araştırmayı tanımlar?

A) Araştırmacının toplumsal olguları dışarıdan, tarafsız ve nesnel bir şekilde incelediği araştırma konusunun dışında kalmaya çaba gösterdiği araştırmalardır. B) Veriler sayısal olarak işlendiği istatistiksel yollarla analiz edildiği ve istatistiksel terimlerle ifade edildiği araştırmalardır. C) Toplumsal olguları toplumsal, tarihsel ve kültürel bağlamdan bağımsız, nispeten evrensel olgular olarak gören bir anlayışa dayandığı için araştırmalarda elde edilen bulguların aynı konuda yapılacak başka araştırmalarda da elde edilmesini bekleyen araştırma yöntemidir. D) Toplumsal olgu ve olayların içinde meydana geldikleri toplumsal ve kültürel bağlam içerisinde bütüncül bir şekilde incelendiği, verilerin standartlaştırılmamış veri toplama araçlarıyla, sayısallaştırılmadan toplandığı araştırmalardır. E) Değişkenler arasındaki nedensel ilişkileri etkileyebilecek çevresel koşulları kontrol altında tutan ve toplumsal olgular mümkün olduğunca kontrollü bir ortamda inceleyen bir araştırma yöntemidir.

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi değişkenin tanımıdır ?

A) Doğru olduğu kabul edilen yargı ve genellemeler B) Ortak bir şeylere sahip olduğu nu düşündüğümüz bir dizi davranış, tutum ve özelliğin soyut özeti C) İki ya da daha çok kavram arasındaki ilişki hakkındaki yargıyı ifade eden bir cümledir. D) Kavramların ölçülebilir değişkenler haline getirilmesi süreci E) Varlıklara göre farklı değerler alabilen özellik ya da durumlar

Soru 17:

Nominal ve ordinal ölçekte yanıt kategorilerine sahip değişkenlerin betimlenmesinde aşağıdakilerden hangisi kullanılır?

A) Mod B) Frekans dağılımı C) Medyan D) Aritmetik ortalama E) Standart sapma

Soru 18:

Bilgi nedir?

A) Değer yüklü bir tanımlamadır. B) Var olandır. C) Zihinsel bir genellemedir. D) Öznenin, nesneyi bildiği, tanıdığı ve çözümlediği iddiasında olan çıkarımıdır. E) Nesnel gerçekliğin gözlemlenebilir, test edilebilir ve nicelik olarak ölçülebilir olma halidir.

Soru 19:

"Öğretmen sınıfa girdiğinde tüm öğrenciler telefonlarıyla meşguldü. Öğretmen " hadi bakalım telefonlarınızı kaldırın, derse başlayacağım " dedi." Yukarıda verilen gözlem notunu kodlayan bir araştırmacı aşağıdaki kodlardan hangisini kullanır?

A) endişe / itiraz B) yönlendirme / bilgilendirme C) bilgilendirme / telafi D) kızgınlık / bilgilendirme E) açıklama / yönlendirme

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi güvenirliğin arttırılması için yapılması gerekenlerden değildir?

A) Ölçümlerin mümkün olduğunca kesin bir şekilde yapılması B) Bir değişkene ilişkin ölçümlerin birden fazla göstergeyle yapılması C) Pilot çalışmalar yaparak ölçüm aracında güvenirliği düşüren sorular belirlenebilir D) Her bir ölçümün birden fazla kavrama ilişkin bir değişkeni ölçmesi sağlanmalıdır. E) Aynı duruma ilişkin birden fazla soru sorulması