İnsan ve Toplum

Yanıt Açıklaması: İşlevselciliğin siyasal manifestosu olarak nitelendirilebileceğimiz çoğulcu yaklaşıma göre Batı toplumlarında güç/iktidar, hiçbiri tek başına hakim olmayan çeşitli grupların elindedir. Liberal-çoğulcu yaklaşım, ayrıca medyanın özel sermayenin mülkiyetinde olmasının medyanın içeriğini doğrudan etkilemeyeceğini savunur. Medya içeriğini belirleyen, mülkiyet sahipleri değil tüketiciler; yani izleyiciler, okuyucular ve onların istekleridir. Tüketiciler/izleyiciler sunulan ürünleri beğenmezse başka yerlere yönelme şansına sahiptir ve bu yüzden belirleyici konumundadır. Çoğulculukta, izleyiciler pasif birer alıcı olarak değil aksine medya içeriklerini yorumlayabilen ve tercihleriyle medya kurumları üzerinde etkili olabilenler olarak görülür. Çoğulculuk, liberal demokrasi teorisinin merkezinde yer alır. Çoğulculuk ve işlevselcilik, medyanın liberal demokrasinin bugünden yarına var olabilmesi ve gelişimi açısından “olmazsa olmaz” bir parçası olduğu konusunda hemfikirdir. Liberal/çoğulcu kitle iletişim paradigması, günümüzde de medya kurumlarının temel felsefesini belirliyor olması nedeniyle oldukça önemlidir. Bu bilgilere göre, C seçeneğinde verilen bilgi Çoğulculukla ilgili olarak söylenemez.

Yanıt Açıklaması: Liberal-çoğulcu yaklaşım medyanın özel sermayenin mülkiyetinde olmasının medyanın içeriğini doğrudan etkilemeyeceğini savunur. Medya içeriğini belirleyen, mülkiyet sahipleri değil tüketiciler; yani izleyiciler, okuyucular ve onların istekleridir.

Yanıt Açıklaması: Park Darwin’in evrim teorisinden etkilenmiştir. Park, doğadaki bitki ve hayvan türlerinin varoluşu için gerekli uygun çevresel koşullara uyum sağlama süreçlerinde canlı türlerinin yaşadığı rekabet ve mücadeleyi, istila, yerine geçme ve egemenlik kurma biçimlerini modern kentleri açıklamak için kullanmıştır. Manuel Castells’e göre kentler, ortak tüketim mekanları olarak kavramsallaştırılmaktadır. Park’ın öğrencileri de olan Mckenzie ve Burgess sosyal ekoloji yaklaşımını kentin merkezden dışa doğru uzanan büyüme süreçlerini açıklamak için kullanmışlardır. Park, Mckenzie ve Burkess kentin oluşumunda ekolojik süreçlerin önemi üzerinde duruken, Louis Wirth kentin ne olduğu ve kentin bir yaşam biçimi olarak kendine özgü nasıl bir davranış biçimi ürettiğini sorgulamaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de aile, akraba, komşuluk, hemşehrilik gibi geleneksel ilişki ağlarının göç sürecinde; kentin yabancılaştırıcı koşullarına karşı destek, yardımlaşma ve dayanışmacı yönleriyle önemli bir güce sahip olmuştur. Bu kapsamda, göç eden bireylerin de göçle ilgili kaygılarının azalması beklenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Özellikle 1980’lerin başlarından itibaren yeni iletişim teknolojilerindeki radikal değişimle birlikte benzersiz gelişmeler yaşanmaktadır. Uydu, internet ve dijital iletişim araçları gibi yeni iletişim teknolojileri zaman ve mekân algısını değiştirmiştir. Küresel medya sayesinde artık günümüzde insanlar fiziksel olarak yaşadıkları yere sıkışıp kalmak zorunda değildir. Ayrıca, Türkiye’nin ya da dünyanın bir ucundaki gelişmeleri takip etmek ya da oradaki insanların deneyimlerini paylaşmak için artık kalkıp oralara kadar gitmek gerekmiyor. Küresel medya içerikleri artık dünyanın istisnasız her yerinde tüketilmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi öncesi kentlerde dünya ölçeğinde belirlenmiş bir fiyat olmaması ve alışverişin pazarlık yöntemiyle gerçekleşiyor olması nedeniyle B seçeneğinde sunulan bilgi, loncalar için geçerli değildir.

Yanıt Açıklaması: İletişim teknolojileri sayesinde, insanlar ve toplumlar arasındaki zaman ve mekân engellerinin yok olmasıyla, farklılıkların ortadan kalktığı ve benzerliklerin öne çıkarıldığı küresel bir köy oluşmuştur. Farklı bir ifadeyle McLuhan’a göre elektronik medya, özellikle de televizyon, bütün dünyayı bir araya getirmiş ve dünyayı bir “küresel köy” şekline sokmuştur. Mcluhan, medya ve iletişim teknolojileri ile yaşanan bu gelişmelerin olumlu olduğunu düşünmektedir. Ona göre bu gelişmeler; insanların sesini duyurabildiği, daha demokratik ve eşitlikçi bir ortam hazırlamıştır. Ancak Mcluhan’ın iyimserliği tartışmalıdır. McLuhan sosyal yapılara değinmediği ve teknolojik belirleyici bir bakış açısına sahip olduğu için eleştirilmiştir. Ayrıca “küresel köy”ün sakinleri arasında giderek artan eşitsizliğe dikkat çekilmektedir. Ayrıca bilgi alışverişi de karşılıklı değildir ve bilginin dağılımı da eşitsiz gerçekleşmektedir

Yanıt Açıklaması: Referans grubu (.reference group) kavramı ilk kez Herbert Hyman tarafından ortaya atılmıştır. Hyman, Archives of Psychology (Psikolojinin Arşivi, 1942) adlı kitabında, referans grubu kavramıyla, bir bireyin kendi durumunu ya da davranışlarını ona bakarak değerlendirdiği, kıyasladığı grubu ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Elihu Katz (1926-), işlevselci bir bakış açısıyla geliştirdiği “Kullanımlar ve Doyumlar” yaklaşımı ile bu soruya olumlu yanıt vermiştir. Araştırmacı, medyanın insanlara ne yaptığını değil insanların medyayı ne amaçla kullandığına bakılması gerektiğini vurgulamıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bireylerin gönüllü ve belli bir amaca yönelik olarak, genellikle bir anlaşma aracılığıyla katıldığı grup İkincil grup tur.

Yanıt Açıklaması: İnsanlar tarih boyunca yaşamlarını sürdürebilmek için doğayı kullanmışlardır. Ancak diğer varlıklardan farklı olarak insanlar, zaman zaman kötüye kullanım nedeniyle, yaşamış oldukları çevrede tahribatlar ve çevresel yıkımlara yol açmışlardır. Önceden bu çevresel yıkım ve tahribatlar sadece o toplumun yaşadığı bölge ile sınırlıyken, günümüzde özellikle doğal süreçler ve de küreselleşme ile birlikte bu sorunlar artık bölgesel bir sorun olmaktan çıkıp küresel bir boyut kazanmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kentsel büyüme modeline göre birinci dairede iş ve ticaret bölgesi yer alır. Ticari iş merkezleri, perakende satış mağazaları, dükkânlar, bankalar, oteller, tiyatro ve müze gibi kurumlar bu bölgeyi kuşatır.

Yanıt Açıklaması: Kapitalist sistemin, kendi adaletsizliğini kentsel alanlarda nasıl ortaya koyduğunu sorgulayan, profesör ve sosyal kuramcı David Harvey’dir. Ona göre, modern kentlerin büyümesi kapitalistlerin karlarını azamiye çıkarmak istemesinin tarihidir.

Yanıt Açıklaması: Haber programları bilgi sunma amacı güderken, bu program kapsamında özel yaşamla ilgili magazinsel haberler sunulması, "Infotainment" kavramına bir örnek oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yeşil partinin kuruluşu 1987 kapanış tarihi 1988’dir.

Yanıt Açıklaması: Banliyöler: kent merkezine bağımlı konforlu ve orta sınıf yaşam tarzını ifade eden lüks küçük konutlardan oluşmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kentlerin ekonomisi tarıma ve tarımdan elde edilen artı ürüne dayanmaktadır. Ayrıca, tarım dışı üretimde uzmanlaşmış bir grup zanaatkâr bulunmaktadır. Kentlerde, tarımdan elde edilen artık ürünü elinde toplayan bir kral ve bu artık ürünün toplanmasını ve dağıtılmasını kontrol eden yönetici bir sınıf vardır. Kentlerde oluşan toplumsal tabakalaşma sisteminde kral, rahipler, yönetici sınıflar, zanaatkârlar ve çiftçiler yer almaktadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Devlet çalışanların ücretleriyle karşılayamadıkları tüketim ihtiyaçlarını tedarik ederek sistemin devamını sağlar.

Yanıt Açıklaması: Küresel ısınma, küresel çevre sorunlarından birisidir. Su kirliliğini yaratan başlıca insan aktiviteleri: asit yağmurları, gemi atıkları, kentlerden çıkan atık suların denize atılması, denize kurulan balık çiftliklerinde kullanılan yemlerin tabanda birikmesi, deniz yüzeyine petrol akması, tarım ilaçları ve kimyasal gübre olarak verilmektedir.