İnsan ve Toplum

Soru 1

Orta Zorluk

Medyanın tarihçesiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Özellikle 1890 ve 1920 yılları arasında yüksek tirajlı gazeteler, sinema ve radyo yaygınlaşmıştır.

B) Kitle iletişim araçlarının ya da modern kitle medyasının ortaya çıkışı ile Batı toplumlarında modernitenin belirmesi eş zamanlı gerçekleşmiştir.

C) Kitle kültürü ve kitle medyasının toplum üzerinde olumsuz ve yıkıcı bir etkiye neden olacağı varsayılmıştır.

D) Kitle iletişimi ile ilgili varsayımlar insanlar ve toplum üzerinde olumsuz ve yıkıcı etkisi olan “çok güçlü” medya anlayışı üzerinde odaklanmıştır.

E) Kitle iletişim araştırmalarının ortaya çıkışından bu yana genel olarak beş dönem saptanabilir.

Açıklama:

Yanıt Açıklaması: Modernitenin getirilerinden biri kitle iletişimidir. Özellikle 1890 ve 1920 yılları arasında yüksek tirajlı gazeteler, sinema ve radyo yaygınlaşmıştır. Kitle iletişim araçlarının ya da modern kitle medyasının ortaya çıkışı ile Batı toplumlarında modernitenin belirmesi eş zamanlı gerçekleşmiştir. Dönemin hem elitleri hem de önde gelen entelektüelleri modernitenin yıkıcı etkilerine ve ortaya çıkan “kitle toplumu”na karşı endişelerini dile getirmişlerdir. İşte moderniteye ve kitle toplumuna ilişkin korkular ile kitle medyasının ivme kazanmasının aynı zamanda gerçekleşmesi medyaya ilişkin ilk dönem düşüncesinde oldukça etkili olmuştur. Kitle ve iletişim olguları ilk defa bir araya geliyor, yeni iletişim araçları “kitle” olgusu sayesinde bir anlam kazanıyordu. Ancak yüksek tirajlı gazeteler tamamen boş, değersiz ve sansasyonel haberler içeriyor, “ucuz” kitle sanatı ve kitle kültürü en düşük ortak paydayı tatmini hedefliyordu. Bu nedenlerden dolayı kitle kültürü ve kitle medyasının toplum üzerinde olumsuz ve yıkıcı bir etkiye neden olacağı varsayılmıştır. Bu ilgi ve korku, medyanın insan davranışı üzerindeki etkisiyle ilgili, varsayımları o günden beri medya ve topluma dair düşünceyi şöyle ya da böyle etkilemiş olan bir teoride bir araya geldi. Bu varsayımlar insanlar ve toplum üzerinde olumsuz ve yıkıcı etkisi olan “çok güçlü” medya anlayışı üzerinde odaklandı (Williams, 2003: 23-24). İşte bilimsel araştırmanın bir uzmanlık alanı olarak kitle iletişim (ya da medya) araştırmaları yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde ortaya çıkmıştır. Kitle iletişim araştırmalarının ortaya çıkışından bu yana genel olarak üç dönem saptanabilir. Buna göre doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.

Soru 2

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Derin ekolojinin temellerinden biri değildir?

A) İnsan ve çevresiyle ilgili ilişkisel, bütüncül bir imaj yaratmak

B) Sınıfsız bir toplum yaratmak

C) Çevre kirliliği ve kaynakların tükenmesiyle mücadele etmek

D) Eko-topluluklar oluşturmak

E) Bilimsel değil sezgisel bilgiye dayalı ekolojik bilgiyi geliştirmek

Soru 3

Orta Zorluk

İnsan ve çevresiyle ilgili ilişkisel, bütüncül bir imaj yaratmak Sınıfsız bir toplum yaratmak Bilimsel bilgiye dayalı ekolojik bilgiyi geliştirmek Çevre kirliliği ve kaynakların tükenmesiyle mücadele etmek Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri “Derin Ekoloji”nin sekiz temel ilkeleri arasında yer almaktadır?

A) I, II, III

B) I, IV

C) I, II, IV

D) II, III, IV

E) III, IV

Soru 4

Orta Zorluk

Medyanın, ardındaki ekonomik çıkarlar ve kapitalist dinamikler ihmal edilerek analiz edilemeyeceğini vurgulayan (eleştirel) yaklaşım hangisidir?

A) Liberal Çoğulcu Yaklaşım

B) Feminist Yaklaşım

C) Ekonomi-Politik Yaklaşım

D) Çağdaş Eleştirel Yaklaşım

E) Post-Modern Yaklaşım

Soru 5

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi hipodermik şırınga modelinin açıklamasıdır?

A) Yeni teknolojilerin yaşama geçmesiyle birlikte yeni izleyici kitlelerinin yaratılmış olması

B) Kaypak, köksüz, yabancılaşmış ve manipülasyona açık bir toplum yarattığına dair bir görüşün moda olması.

C) Medya mesajları, insanların beynine tıpkı bir şırıngadan ilacın zerk edilmesi gibi veriliyordu.

D) 1. Dünya Savaşı boyunca beyinleri yıkadığına vesonraki yıllarda faşizmin yükselmesini sağladığına dair ikna edici bir durumun oluşmuş olması.

E) Kent insanının artık savunmasız kaldığı ve kitle iletişim araçlarının kolaybir “avı” hâline geldiği fikrinin hakim olması

Soru 6

Orta Zorluk

Medya kurumlarının profesyonel meslek ilkelerini belirlemekte olan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muhafazakar

B) Liberal/çoğulcu

C) Postmodern

D) Marksist

E) İşlevselci

Soru 7

Orta Zorluk

Kentin …….. düzeyi, konut, mahalle, alışveriş merkezleri, iş ve ticari gibi alanları ifade etmektedir. Aşağıdakilerden hangisi boş bırakılan yere en uygun sözcüktür?

A) Biyotik

B) Kültürel

C) Örf

D) Norm

E) Değer

Soru 8

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi medyanın ortaya çıktığı ilk dönemde kitle iletişim araçlarının toplum üzerinde çok güçlü ve ikna edici bir etkisi olduğuna dair ortak bir görüşün oluşma sebeplerinden değildir?

A) Yeni izleyici kitlelerinin yaratılmış olması

B) Kentleşme ve endüstrileşmenin olumsuz sonuçlarının olduğuna inanılması

C) Kent insanın medya karşısında savunmasız kaldığına inanılması

D) Medyanın bireyleri ikna etme rolünü üstlenmiş olduğuna inanılması

E) Medyanın ekonomik bir sektör olduğuna inanılması

Soru 9

Orta Zorluk

Gelişmiş ülkelerin sanayi kentlerinde mekânsal düzeyde görülen en önemli değişim aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?

A) Fabrika ve iş yerlerinin yakınında apartman tipi konut alanlarının oluşması.

B) Kentin çevresinde banliyöların oluşması.

C) Şehrin merkezi ofis, depo ve ticari iş birimlerinin bulunması.

D) Kent merkezinde dini tapınakların bulunması.

E) Reel ücretlerin yükselmesi.

Soru 10

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi demokratik lider’in özelliklerinden biridir?

A) Kararları kendisi verir.

B) Grubu tamamen özgür bırakır.

C) İşle ilgili çok az öneride bulunur.

D) Kararların grup katılımıyla alınmasını sağlar.

E) İşe karışmaz ve çok az öneride bulunur.

Soru 11

Orta Zorluk

Çalışmasında, toplumdaki değişimleri yansıtan birincil grupların kavramsallaştırılmasıyla ilgilenmiş isim kimdir?

A) Platon

B) Willard Van Orman Quine

C) Aristoteles

D) David Humeün

E) Charles H. Cooley

Soru 12

Orta Zorluk

1930’lu yıllardan itibaren “ırksal, etnik, biyolojik ya da diğer özellikler temelinde, baskıya uğramış veya damgalanmış toplumsal gruplar”ı ifade etmek amacıyla kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sanal Cemaatler

B) Azınlık Grupları

C) Gruplar

D) Hümanistler

E) Realistler

Soru 13

Orta Zorluk

Bir medya kuruluşu sahibinin, kendisiyle benzer görüşlere sahip olmayan yöneticisini işten çıkarması ve diğer çalışanları üzerinde de kendi görüşlerini benimsetmeye yönelik davranışları, mülkiyetin doğrudan medya ve medya içerikleri üzerindeki kontrolü ile ilgili yapılan açıklamalardan hangisinin benimsediği görüşü yansıtmaktadır?

A) Ekonomi-politik yaklaşımı

B) Araçsalcı yaklaşım

C) Post-modern yaklaşım

D) Yapısalcı yaklaşım

E) Çoğulcu yaklaşım

Soru 14

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi çevrecilik yaklaşımlarından biridir?

A) Derin ekoloji

B) Radikal ekoloji

C) Sosyal ekoloji

D) Yeni-Malthuscular

E) Ekofeminizm

Soru 15

Orta Zorluk

Fabrikaların Anadolu kentlerine kurulması Gecekondu tipi konutların yaygınlaşması Ülkeye demiryolu ağlarının yapılması Ulus devlet olma süreci Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri 1923-1950 yılları arası Türkiye’nin kentleşme sürecinin özelliklerindendir?

A) I, III

B) II, III, IV

C) I, III, IV

D) III, IV

E) II, IV

Soru 16

Orta Zorluk

Medyanın sosyal düzen ve yapının korunmasındaki rolü üzerine yoğunlaşan yaklaşım aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?

A) İşlevselci Yaklaşım

B) Çoğulcu Yaklaşım

C) Sınırlı Etkiler Yaklaşımı

D) Çağdaş Eleştirel Yaklaşımlar

E) Propaganda Analizi

Soru 17

Orta Zorluk

I. Medya aracılığıyla sunulan ürünlerin satışında artış olacaktır II. Halk medyada sıklıkla vurgulanan fikirlere göre hareket edecektir III. Halk medyada sunulan fikirleri tartışmadan kabul edecektir Yukarıda sunulan bilgilerin savunulduğu medya araştırmaları dönemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) İlk dönem

B) İkinci dönem

C) Üçüncü dönem

D) Çoğulcu yaklaşım dönemi

E) Neo-Marksist teoriler dönemi

Soru 18

Orta Zorluk

Toplumun, belirli bir kültür ya da çevrede yaşayan grupların, gündelik yaşamlarından ve toplumsal etkileşimlerinden bağımsız olmadığını savunan Toplumsal Gruplar ile ilgili kuramcı kimdir?

A) Ferdinand Tönnies

B) Georg Simmel

C) Charles Horton Cooley

D) Pierre-Felix Bourdieu

E) Jacques Derrida

Soru 19

Orta Zorluk

Hangisi Türkiye’de hızlı kentleşmeye yol açan sebepler arasında yer almaz?

A) Yeni iş olanakları

B) Eğitim hizmetlerinden yararlanma isteği

C) Köylerdeki sosyal şartların iyileştirilmesi

D) Boş zaman aktiviteleri için merkeze yakın olma isteği

E) Sağlık hizmetlerinden faydalanma isteği

Soru 20

Orta Zorluk

Aşağıdaki teorisyenlerden hangisinin endüstriyel toplum analizi daha sonra gelişen kent teorilerini etkilememiştir?

A) Karl Marx

B) George Simmel

C) Max Weber

D) Emile Durkheim

E) Daniel Bell

Sınav Ayarları

Soru 1

Soru 2

Soru 3

Soru 4

Soru 5

Soru 6

Soru 7

Soru 8

Soru 9

Soru 10

Soru 11

Soru 12

Soru 13

Soru 14

Soru 15

Soru 16

Soru 17

Soru 18

Soru 19

Soru 20