Sosyal Psikoloji 2

Yanıt Açıklaması: Kültürler arası psikologlar genelde çok sayıda kültürden veri toplayıp bunları karşılaştırmakta ve buradan evrensel olan ve kültüre bağlı olan olgulara, farklı kültürlerin davranışı nasıl etkilediğine dair bilgi üretmeye çalışırlar.

Yanıt Açıklaması: Beliren Norm Kuramı: Kitle davranışının normsuz ve başıboş olan bir davranış biçimi olmadığını, kitlesel süreçte oluşturulan normlarla yönlendirildiğini öne süren bir yaklaşımdır.

Yanıt Açıklaması: Yalnız IV

Yanıt Açıklaması: İnsanlara ne yapmaları, hayatlarını nasıl yaşamaları gerektiği söylenmesi insanların tavsiye edilenin tam tersi yönde davranmalarına yol açabilir. Bu olgu kısmen de olsa psikolojik tepkisellik teorisi ile açıklanabilir. Bu teoriye göre insanlar kendilerini şimdi ya da gelecekte gerçekçi bir biçimde davranmakta özgür olan kişiler olarak görürler. Tepkisellik teorisi, insanların eylem özgürlüklerine yönelik bir tehdit hissinin onları özgürlüklerine sahip çıkacak bir güdüsel duruma soktuğunu ileri sürer. Bu da tehdit edilmiş özgürlüğü kişi için daha değerli hâle getirir. Örneğin sigarayı yasaklamak, içmekten keyif alındığı için değil tam da yasaklandığı için sigarayı ya da alkolü daha cazip hâle getirebilir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin benlik düzenlemesini etkileyen faktörler şu şekilde sıralanabilir: • İşleyen kişisel algı • Kişisel karışıklık • Benlik verimliliği ve kişisel kontrol • Kişisel farkındalık

Yanıt Açıklaması: Sosyal psikolojide kimliksizleşme konusundaki deneysel araştırmalar, kitle ortamındaki etmenler içinde en çok anonimliğin (tanınmaz oluşun) etkileri üzerinde odaklanmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hem sosyal psikolojide hem de diğer sosyal bilim disiplinlerinde çok yaygın olarak toplumsal cinsiyetin tanımı cinsiyetle ilişkilendirilerek yapılmaktadır. Toplumsal cinsiyet kavramına aşina olmayanlar doğal olarak, cinsiyet kavramı varken neden toplumsal cinsiyet kavramına ihtiyaç duyduğumuz sorusunu sorabilir. Toplumsal cinsiyet kavramı 1970’lerin başında sosyal bilimlerde kullanılmaya başlanmıştır. Yani o zamana kadar cinsiyet kavramı ile ifade ettiğimiz olguların çok önemli bir kısmı için cinsiyet değil, toplumsal cinsiyet kavramı kullanılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Cevap: Bireyin bir gruba aidiyeti ile elde edilen kimliktir, bireyin kim olduğunu ve o grup üyeliğinin birey için ne anlam taşıdığını ifade eder. Sosyal kimliklerimiz sadece kim olduğumuzu söylemekle kalmaz, ama belirli bir durumda nasıl davranmamız gerektiğini de söylemektedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: En önemli bulunan kategoriler önem sırasına göre şöyledir: • Dürüst olanlar-dürüst olmayanlar • Kültürlüler- kültürsüzler • Yalan söyleyenler-yalan söylemeyenler • Yurtsever olanlar-yurtsever olmayanlar • Mantıklılar-mantıksızlar • İyiler- kötüler • Yardımseverler- benciller

Yanıt Açıklaması: Le Bon bulaşmayı, açıklaması zor olan bir mekanizma olarak görür. Bununla, kitledeki bireylerin sanki hipnotize edilmiş gibi karşılıklı olarak birbirlerinin duygu ve davranışlarını taklit ettiğini ifade etmek ister. Lider konumundaki kişi ya da kişilerden kaynaklanan duygu ve davranışlar, bir kartopu gibi giderek büyür ve tüm kitleye yayılır. Bulaşma görüşünde, kitlenin davranışlarında bir sınır olamayacağı, kitlenin kendisini kontrol edemeyeceği fikri yatar.

Yanıt Açıklaması: Sosyal kimlik kuramı, kitlesel süreci mümkün kılan şeyin bireyin kitlede erimesi ve kaybolması değil, tam tersine bir kimlikten başka bir kimliğe geçişi olduğunu ileri sürmektedir. Buna göre, kitle üyeleri, kitlede bireysel kimliklerini bir kenara bırakarak sosyal kimlik temelinde eylemde bulunurlar. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal Cinsiyet Merceği: Tüm toplumsal yapı, ilişki ve pratiklerde toplumsal cinsiyet temelli eşitsizlikleri görmemizi sağlayan bir bakış açısıdır.

Yanıt Açıklaması: Bireycilik ve toplulukçuluk arasındaki farklılık yukarıdaki gibi genel olarak bireyin kendisine odaklı olması ve bireyin ait olduğu gruba odaklı olması biçiminde tanımlanabilir. Araştırmacılar epeyce genel olan bu tanımı daha incelikli bir hâle getirmeye çalışmışlardır. Örneğin Triandis bu kavramları tanımlayıcı dört özellik önermiştir: 1. Benliğin kişisel ya da kolektif olarak tanımlanması ya da bağımlı ve bağımsız olarak tanımlanması, 2. Kişinin hedeflerini grubun hedeflerinin üstünde tutması ya da tam tersi, 3. Karşılıklı değiş tokuşa ya da ortaklaşa ilişkilere vurgu yapılması, 4. Kişinin davranışında kişisel tutumların görece önemli olması ya da sosyal normların görece önemli olması. Triandis’e göre bu iki kavram çeşitli özellikler aracılığı ile de farklılaştırılabilir: Bireycilik kendine güven, rekabet, iç gruplarda duygusal mesafe ve hedonizm ile betimlenebilir. Toplulukçuluk karşılıklı bağımlılık, aile bütünlüğü ve sosyallikle betimlenebilir. Bireycilik ve toplulukçuluğun bilim insanları tarafından kültürler arası farklılıkları anlamak için inşa edilen birer kavram olduğunu unutmamak gerekir. Dolayısıyla bu kavramları çok çeşitli biçimlerde yorumlayanlar vardır. Literatürde bu kavramların çok geniş bir şekilde ve çok yönlü kullanıldığı belirtilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Belirsizlikten Kaçınma

Yanıt Açıklaması: Arkadaşlık grupları ile ilgi grupları arasındaki ayrım genelde çok belirgin değildir. İki grup süreklilik açısından ayırt edici bir özellik taşırlar. Örneğin ortak bir ilgi veya faaliyet zamanla arkadaşlık gruplarında değişebilir fakat yine de grup dağılmaz. İlişkiler sürdürülür. Dolayısıyla arkadaşlık gruplarında bağlar daha kuvvetlidir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Benlik-düzenlemesi benliğin kendisini veya içinde bulunduğu durumları değiştirme ya da dönüştürme kapasitesini ifade eder. Benlik normlar, hedefler, idealler ya da kurallarla temsil edilen standartlara erişmek için benlik-düzenlemesi yapar. Benlik-düzenlemesi düşünce ve duyguları kontrol altına alma, dürtü kontrolü problemli davranışın sınırlandırılması ve performansın optimize edilmesi gibi farklı alanları kapsar.

Yanıt Açıklaması: Cevap: Sherif’in gerçekçi çatışma kurama göre, temel olarak, bireyler ve gruplar arasında ortaya konan hedeflerin niteliği, bireyler ve gruplar arası ilişkilerin niteliğini belirlemektedir. Başarılması için ortak çaba gerektiren hedefler söz konusu olduğunda, bireylerin işbirliği yapacağı ve bir grup oluşturacağı öngörülmektedir. Diğer taraftan, sadece bir kişinin, diğerinin aleyhine olacak şekilde ulaşabileceği hedefler (örneğin, bir tarafın kazanıp diğer tarafın kaybetmek zorunda olduğu satranç oyunu) söz konusu olduğunda, bu hedefe ulaşmak için bireyler arasında rekabet yaşanacak ve bu da grup oluşumunu engelleyecek ya da varolan grubun krize girmesine yol açacaktır. Gruplar arası düzeyde ise grupların birbirlerinin aleyhine ulaşabilecekleri hedefler, gerçekçi grup çatışması, kendi grubunu kayırma, karşıt grubu kötüleme, düşmanlık vb.’ne yol açacaktır. Eğer iki grubun ortaklaşa çabasıyla ulaşabilecekleri hedefi olursa, gruplar arası ilişkide çatışma azalacak ve uyum teşvik edilmiş olacaktır

Yanıt Açıklaması: Hüku^metler, yerel yönetimler, medya ve sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan sağlık kampanyalarının istenenin tam aksi yönde etki yarattığı bile söylenebilir. İnsanlara ne yapmaları, hayatlarını nasıl yaşamaları gerektiği söylenmesi insanların tavsiye edilenin tam tersi yönde davranmalarına yol açabilir. Bu olgu kısmen de olsa psikolojik tepkisellik teorisi ile açıklanabilir. Bu teoriye göre insanlar kendilerini şimdi ya da gelecekte gerçekçi bir biçimde davranmakta özgür olan kişiler olarak görürler. Tepkisellik teorisi, insanların eylem özgürlüklerine yönelik bir tehdit hissinin onları özgürlüklerine sahip çıkacak bir güdüsel duruma soktuğunu ileri sürer. Bu da tehdit edilmiş özgürlüğü kişi için daha değerli ha^le getirir.