Sosyal Psikoloji 2

Yanıt Açıklaması: Asgari grup paradigması (minimal group paradigm) ya da modeli, deneysel ortamda, sosyal kategorizasyonun tek bağımsız değişken olduğu durumu ifade etmektedir. Sosyal kimlik, “bireyin, ilgili grubun üyeliğine duygusal bir önem ve değer atfının eşlik ettiği, belirli sosyal gruplara ait olma bilgisi” olarak tanımlanmıştır. Sosyal Karşılaştırma; kişi ya da kişilerin kendi gruplarını çeşitli değerlendirme boyutları üzerine diğer gruplarla kıyaslamasıdır. Sosyal Kategorizasyon; sosyal dünyanın belirli özellikler (cinsiyet, yaş, ırk, din, milliyet vb.) temelinde gruplara bölünmesidir. Sosyal Değişme ise; sosyal kimlik kuramı bağlamında, alt statüdeki grubun kolektif biçimde üst statüye geçmesini ifade eder. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Erkeksilik/Kadınsılık: İşle ilgili hedeflere (para kazanma, yükselme) ve girişkenliğe vurgu yapma derecesine karşı kişiler arası hedeflere (arkadaşça atmosfer, patronla iyi anlaşmak) ve şefkatliliğe yapılan vurgunun derecesinin tanımlandığı bir boyuttur. “Girişkenlik”, “iddiacılık”, “rekabet”, “hırs” gibi değerler “erkeksi”; “eşitlik”, “dayanışma”, “nezaket”, “merhamet” gibi değerler “kadınsı” değerler olarak tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Standart, kişinin ulaşmak istediği ya da uzaklaşmak istediği türden davranışlar olarak ikiye ayrılabilir. Olumlu olanlar ulaşılmak istenen ideallerdir ve benlik-düzenlemesi benliğin o andaki durumu ile bu ideal arasındaki farkı kapatmaktır. Örneğin diyet yapan bir kişinin hedefindeki belirli bir kilo bir standardı temsil eder ve kişi o kiloya gelene kadar kilo vermek için uğraşır. Olumsuz standartlar kişinin o standartla eşleşmekten kaçınmak için uğraştığı türden davranış biçimleridir. Yalancılık, alkol, sigara ve madde bağımlılığı vb. durumlar olumsuz standarda örnek olarak verilebilir. Olumlu diye anılan standartlar teşvik yönelimli ve olumsuz olarak anılanlar önleme yönelimli olanlardır. Teşvik yönelimli düzenlemede hedef, bireyin kendini geliştirmesi için birçok alternatiften biri olarak görülür (yani bir lüks olarak görülebilir), oysa önleme yönelimli benlik düzenlemesinde ulaşılmak istenen hedef bir gerekliliktir. Dolayısıyla bir standart olarak belirlenen diyet yapma, olumlu bir standart olduğundan teşvik yönelimli ve lükstür. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal cinsiyet disiplinler arası bir çalışma alanıdır. Sosyoloji, tarih, antropoloji, iktisat, psikoloji ve sosyal psikoloji gibi sosyal bilimler, toplumsal cinsiyet kavramının ortaya çıkışıyla birlikte toplumsal yapı, toplumsal ilişkiler ve pratiklere toplumsal cinsiyet boyutuyla bakma imkânını buldular. Ecevit (2011) tüm toplumsal olgulara ilişkin bu bakışa “toplumsal cinsiyet merceği” adını vermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ayrımcılığın söz konusu olduğu sosyal ortamlarda birey, ön yargılı olduğu grupların iş, konut, eğitim ve sağlık gibi hizmetlerden yararlanmasına ve politik haklarını kullanmasına karşıdır.

Yanıt Açıklaması: Yeni ya da Modern Cinsiyetçilik Korumacı cinsiyetçilik ise klasik önyargı tanımına ters bir biçimde kadınlara yönelik görünüşte “olumlu” tutumları ifade eder. Aslında buradaki “olumluluk” teorik ya da nesnel olumluluk değil kişilerin kendi öznel algılarındaki olumluluktur. Bu cinsiyetçilik biçimi kadınların “şefkatli”, “fedakâr” veya “romantik” oluşlarına gönderme yapar. Bu cinsiyetçilik türü de yukarıda sözü edilen üç alanda (himayecilik, toplumsal cinsiyet rol ve kalıpyargılarında farklılaşma ve heteroseksüellik) davranış üretir. Sırasıyla bu üç alana karşılık gelen davranış biçimleri dayanışmacı tabiiyet (yani kadının erkeğe gönül rızası ile tabi olması ya da onun egemenliğine girmesi), tamamlayıcı cinsiyet rolleri ve romantik yakınlıktır. Korumacı cinsiyetçiliğin, genellikle kadınlar açısından cinsiyetçilik olarak görülmediği için daha tehlikeli olduğu söylenebilir. Genellikle sevgi, koruma, kıskançlık gibi popüler kültürde romantizmle ilişkilendirilen davranış biçimleri gerçekte kadınları kendi rızalarıyla erkeklerin denetimine sokan mekanizmalardır. Erkeklerin kadını koruyan, ona kol kanat geren tutumları kadınlar tarafından genellikle çok olumlu karşılanır. Ama bu tür tutumlar, aynı zamanda kadını romantik bir ilişkide güzçsüzleştiren, erkek karşısında kadını edilgenleştiren, zayıf bir konuma yerleştiren sonuçlar üretir. Korumacı cinsiyetçiliğin kendini en çok gösterdiği davranış biçimleri romantik ilişkilerde kıskançlıkla ilgili olanlardır.

Yanıt Açıklaması: Erkekler genellikle saldırgan, duygusuz, hırslı, çokbilmiş, kendine güvenen, rekabetçi, mantıklı, lider ve bağımsız kişiler olarak nitelenmektedir. Kadınlar ise kibar, kolay ağlayan, duygusal, zarif, dindar, sanat ve edebiyattan hoşlanan, güvenliğe ihtiyaç duyan, kendi görünüşü ile ilgili, düzen sever ve bağımlı kişiler olarak nitelendirilir.

Yanıt Açıklaması: Grup zihni yaklaşımı, grup ya da kitlenin, onu oluşturan tek tek bireylerden ayrı olarak ve onların üzerinde ortak bir zihni olduğunu iddia eder. Bu bakış açısından grup ya da kitleyi anlamak için tek tek bireylerin zihni değil grup zihni incelenmelidir.

Yanıt Açıklaması: D seçeneğinde yer alan ifade soru cümlesinde olan tanımı karşılamaktadır. Bu kapsamda doğru seçenek D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çiğdem Kağıtçıbaşı

Yanıt Açıklaması: sosyal dünyanın gruplara bölünmesidir

Yanıt Açıklaması: Özellikle “ilkel insanlarla” Avrupalıları düşünce yapıları açısından karşılaştıran çalışmaların yapıldığının ve bu çalışmalara sosyal evrimci bir ideolojinin damgasını vurduğunun altını çizmek gereklidir. Bu çalışmalarda, “ilkel” insanların Avrupalılardan daha aşağıda olduğu iddia edilmiş; örneğin “ilkellerin” Avrupalıların mantıksal düşünme biçimiyle karşılaştırıldıklarında zihinlerinin “mantık-öncesi” yapı taşıdığı iddia edilmiştir. Oysa hem Wundt hem de Boas “ilkel” insanlarla “uygar” insanlar arasında kültürel performanslar açısından büyük farklılıklar olsa da bu performansların altında yatan entelektüel/bilişsel süreçlerin temelde aynı olduğunu ileri sürmüşlerdir. Boas bu olguya “psişik birlik/aynılık” adını vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Brewer ve Miller (1996), gruplar arası ilişkilerin, grup üyelerinin fiziksel ya da sembolik olarak varolduğu yerlerde grup düzeyinde ya da ikili etkileşimleri içerdiğini ifade etmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Wilhelm Wundt, deneysel psikolojinin kurucu babası olarak görülmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Pek çok kültürler arası çalışma bireyci toplumlarda toplulukçu toplumlara göre kendini yükseltmeye daha fazla eğilim olduğunu göstermiştir.

Yanıt Açıklaması: Kültür: En genel anlamda çevrenin insan yapısı olan parçası olarak tanımlanabilir.