Sosyal Psikoloji 1

Yanıt Açıklaması: Augostinos, Walker ve Donaghue

Yanıt Açıklaması: Psikolojik sosyal psikolojinin temsilcisi olarak McDougall, tüm görüşünü içgüdü kavramına dayandırmıştır. Darwin’in evrim kuramından etkilenen McDougall, doğuştan getirilen zihinsel özellikleri sosyal yaşamın temeli olarak görmüştür

Yanıt Açıklaması: Başka insanların gerçek ya da hayali et-kileri sonucunda kişinin davranışının değişmesi uyma kavramı ile ifade edilmektedir. Bu bağlamda, sosyal etkinin ya da uyma davranışının gerçekleşmesi şöyle betimlenir: Başlangıçta gruptan farklı düşünen ya da davranan birey grupla karşılaştığında, kendi düşünce ya da davranışını terk edip grup doğrultusunda davranış gösteriyorsa sosyal etki gerçekleşmiş demektir.

Yanıt Açıklaması: Konformiteyi etkileyen faktörler durumsal ve kişisel faktörler olarak ikiye ayrılabilir. Durumsal faktörler grubun büyüklüğü ve grupta söz birliğinin etkisidir. Ayrıca kültürler arası farklılıklar ve toplumsal cinsiyet farklılıkları da buna dâhil edilebilir. Kişisel faktörler içinde benlik-farkındalığı, benlik-sunumu ve kişisel kontrol ihtiyacı sayılabilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Arşiv araştırmasının güçlü yanları: 1. Bu yöntemde cansız materyaller kullanıldığı için, insanların yer aldığı yöntemlerde ortaya çıkan sorunlar (yanıtların kişilik, beklenti gibi etmenlerden etkilenmesi gibi) bulunmamaktadır. 2. Bu yöntemle, bir olgunun zaman içindeki değişimi ve gelişimi izlenebilir. 3. Geçmişteki bir olguyu araştırmak için tek yoludur. Arşiv araştırmasının sınırlılıkları: 1. Araştırmacı sadece var olan bilgiyle yetinmek zorundadır. 2. Materyal çok olduğunda, materyalden örneklem seçimi, daha sonra tüm materyale bir genelleme yapılacağı için önem taşımaktadır. Çok sayıda kişiden çok miktarda bilgi toplama olanağı ise surveyde vardır. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Tutumların ölçülme ve davranışların gözlenme düzeyi arasındaki bu karşılıklılığa denklik hipotezi adı verilmektedir. Buna göre cevap: B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal Biliş: Sosyal dünya hakkındaki bilgiyi yorumlama, analiz etme, hatırlama ve kullanma biçimidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Milgram’ın itaat deneyi için yerel gazetede cezanın öğrenme üzerindeki etkisinin araştırılacağı bir deneyde yer almak üzere gönüllüler arandığı ilanı verilmiş ve bu ilan için başvuran adaylardan çeşitli mesleklerden (işçi, işadamı vb.) 20 ile 50 yaş arasında 40 kişi denek olarak seçilmiştir.

Yanıt Açıklaması: ABD

Yanıt Açıklaması: Sosyal bilişi bütünlüklü bir yaklaşım olarak tanımlamaya olanak veren çeşitli ilkeler mevcuttur. Bu ilkelerden en temel olanları deneysellik, metaforik modeller, algısal-bilişselcilik, zihinsel temsiller ve bilinçdışı işlemlerdir. Yanıt E.

Yanıt Açıklaması: Denklik hipotezi: Tutumların ölçülmesi ve tutuma ilişkin davranış gözleminin genellik/spesifiklik düzeylerinin karşılıklılığını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: NORM OLUŞUMU VE ETKİSİ: Günlük yaşamımızda pek çok durumda, özellikle de ilk defa içine girdiğimiz sosyal ortamlarda bir davranışı nasıl yapacağımıza karar verirken ya da bu ortamlarda hangi davranış tarzının doğru olduğunu anlamak için aynı ortamdaki başkalarının ne yaptığına bakarız. Yeni bir işe girdiğinizi düşünün. Her iş yerinin formel çalışma kuralları vardır (mesai saatleri, mola süreleri, fazla mesai, hastalık izni, yıllık izin vb.) fakat en az bunlar kadar önemli olan informel kurallar vardır. O iş yerine alışmak demek hangi davranışların onay gördüğü ya da görmediğine (patrona ve çalışma arkadaşlarına nasıl hitap edileceği, işe geç kalındığında ne yapılacağı, görevle ilgili bir aksaklık durumunda problemin nasıl çözüleceği vb.) ilişkin belirli bir anlayış geliştirmek anlamına gelir. Bu ortamda ilk başlarda pek çok durumda ne düşüneceğimiz ya da nasıl hareket edeceğimiz konusunda kendimizden emin olamayız. Davranışlarımızı yönlendirecek bir normumuz yoktur. Zira bunun için elimizde yeterli miktarda bilgi yoktur. İşte böyle belirsiz durumlarda diğer insanların yaptıkları ve söyledikleri bizim için bir bilgi kaynağı haline gelir.

Yanıt Açıklaması: Şema kavramı görgül olarak dört içerik alanına uygulanmıştır: kişi şemaları, benlik şemaları, rol şemaları ve olay şemaları. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Görgül düzeyde sosyal etki ya da diğer bir deyişle uyma davranışı bireyin grup karşısında nasıl davrandığıyla ilgilenir. Bu bağlamda, sosyal etkinin ya da uyma davranışının gerçekleşmesi şöyle betimlenir: Başlangıçta gruptan farklı düşünen ya da davranan birey grupla karşılaştığında, kendi düşünce ya da davranışını terk edip grup doğrultusunda davranış gösteriyorsa sosyal etki gerçekleşmiş demektir. Yani uyma; başka insanların gerçek ya da hayali etkileri sonucunda kişinin davranışının değişmesidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal etki çok genel anlamda insanların birbirlerini etkilemesi ya da etkilemeye çalışmasıdır. Aslında insanların birbirlerini etkilediklerini söylemek çok sıradan bir belirleme gibi görünebilir. Çünkü “insan sosyal bir varlıktır” dendiğinde zaten insanların da kaçınılmaz biçimde birbirlerini etkilediği ima edilmiş olur.

Yanıt Açıklaması: Rolün kendisi tarafından uygulanan farklı derecelerde bir baskı ya da etkiden söz edilebilir. Bunun en iyi örneklerinden biri Zimbardo’nun hapishane deneyidir. Deney öncesinde gardiyanlar grubuna herhangi bir özel yönerge verilmemiş, sadece fiziksel şiddet kullanılamayacağı söylenmiştir. Onlardan tek beklenen hapishaneyi sorunsuz bir biçimde yönetmeleridir. Zimbardo’nun kendisi de deneyde hapishane müfettişi olarak görev almıştır.

Yanıt Açıklaması: Asch, insanların kendileri için doğru ve uygun davranışı bildiklerinde ve bu konuda kendilerinden emin olduklarında, başkalarının davranışlarının etkisiz olacağını öngörmüştür. Bu öngörüyü test etmek için bir deneysel durum yaratmıştır. Bu deneylerde Asch’in amacı yanlış cevap veren çoğunluğun gerçek denekler üzerinde etkisinin olup olmadığını görmektir. Doğru cevap çok ortada ve açık olduğu için Asch gerçek deneklerin çoğunluktan etkilenmeyecekleri beklentisindeydi. Deney sonuçları Asch’ın beklentisini karşılamadı. Deneye katılan naif denekler arasında büyük bireysel farklılıklar görülmüştür. Deneklerin %25’i tüm denemelerde gruba uyma göstermemiş, %5’i tüm denemelerde gruba, yani çoğunluğa uyma göstermiş, %50’si ise 6 ve daha fazla denemeden sonra grubun (çoğunluğun) yanlış cevabına uyma göstermiştir. Bu standart deney koşulunda elde edilen ortalama uyma oranı %33’tür.

Yanıt Açıklaması: Tutumlar gibi öznel norm de iki faktörün ürünü olarak ortaya çıkar: 1. Kişi için önemli olan insanların algılanan beklentileri, 2. Kişinin bu beklentilere uyma motivasyonu. Buna göre cevap: A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1950’lerin ilk yarısında Asch’ın “çizgiler deneyi” adı verilen bu deney serisi klasik konformite deneyleri olarak bilinir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilgisel Sosyal Etki, belirsizliği ortadan kaldıracak bilgiyi edinmek için gösterilen uyma davranışıdır. Başkalarına bilgi için bağımlı olmaktır.