Sosyal Psikoloji 1

Yanıt Açıklaması: 1950’lerin ilk yarısında Asch’ın “çizgiler deneyi” adı verilen bu deney serisi klasik konformite deneyleri olarak bilinir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. Freud’un psikanaliz çerçevesinde geliştirdiği bu kuram, insanlarda ikili bir içgüdü olduğunu savunur.

Yanıt Açıklaması: Dengesizlikten kurtulma yollarından birisi güçlendirmedir. Güçlendirmede bilişsel nesneyi değerli nesnelerle dengeli bir şekilde ilişkilendirmeyi, böylece yapıdaki dengesizliği azaltmayı amaçlar.

Yanıt Açıklaması: Yalnız I

Yanıt Açıklaması: Etkili iletişim için dört ögenin bazı özelliklere, koşullara sahip olması ve bazı davranışlarda bulunması gereklidir. Kaynağın sahip olması gereken özellikler şunlardır: • İnanılırlık - Uzmanlık - Güvenilirlik • Fiziksel çekicilik • Benzerlik - Yaş - Statü - Etnik köken

Yanıt Açıklaması: Teoriye göre bir uyarıcıya maruz kalma sıklığımızla o uyarıcıyı beğenme olasılığımız arasında pozitif yönde bir korelasyon vardır.

Yanıt Açıklaması: “Şiddet, kasti olarak yapılan ciddi fiziksel incitme eylemleridir (Feldman, 1998; 297)”. O halde şiddet, psikolojik değil, sadece fizikseldir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yale Yaklaşımı olarak da bilinen Mesajı Öğrenme Tezi, Carl Hovland ve arkadaşları tarafından, etkili propagandaların nasıl yaratılabileceği konusu üzerinde çalışırlarken oluşturulmuştur. II. Dünya Savaşı döne- mindeki propaganda savaşları, askeri mekanizmaları ve hükûmetleri bu çalışmalara itmiş ve bilim insanlarını bu konuda çalışmaya yöneltmiştir. Hovland ve arkadaşlarına göre bir iletişim sürecinin etkili olması için 3 temel öge vardır. Bunlar: Verilen iletinin dikkat çekici olması, Verilen mesajın anlaşılır olması, Verilen mesajın hatırlanması ve kabul edilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Zimbardo’nun deneyin sonuçlarına ilişkin en çarpıcı yorumu şöyledir: Hiç kimse gardiyanlara bir gardiyanın nasıl davranması gerektiğini, tutuklulara da bir tutuklunun nasıl davranması gerektiğini söylememiştir. Onlar kendi sosyal yaşamlarında bir gardiyan veya bir tutuklunun nasıl davranması gerektiğine ilişkin sosyal rolleri performansa dökmüşlerdir. Bir kez bulundukları role girince, artık davranışlarına yön veren değer sistemi değişmiş, bu değer sistemi içinden dünyaya bakmaya başlamışlardır. Özetle, bu çalışmadaki bulguları, bireylerin davranışlarının diğerleri tarafından direkt olarak etkilemesinin bir sonucu olarak açıklamak pek akla yakın değildir. Ortama ilişkin faktörlerin insanların davranışlarında benzerlikler yaratmasına rağmen bunların sosyal baskı sonucu ortaya çıktığını söylemek zordur.

Yanıt Açıklaması: Araştırmalar, başkalarının olması durumunda yardım etme davranışının azaldığını ortaya koymuştur. Bu durum için getirilen açıklamalardan birisi, yardım gerektiren ortamda başkalarının da olmasının “sorumluluk dağılması” na neden olduğudur. Zor durumdaki bireye çevrede yardım edebilecek başka kimse yoksa; yardım etme sorumluluğu bütünüyle ona ait olacak, dahası yardım yapmazsa suçlanacaktır. Ama birçok insan olaya tanık olmuşsa, o zaman sorumluluk paylaşılacak demektir.

Yanıt Açıklaması: Temel yükleme hatası denilen olgu, insanların ortada açıkça dış/çevresel nedenler olduğunda bile davranışları kişisel özelliklere yükleme eğilimine işaret eder. Diğer bir deyişle insanların davranışların dışsal/durumsal nedenlerini göz ardı ettikleri, içsel/kişisel nedenlerini ise abarttıkları söylenebilir. Bu yüzden temel yükleme hatasına uyuşma yanlılığı adı da verilmektedir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal psikoloji disiplininde tutum konusu, 1. üniteden de hatırlayacağınız gibi, 1920’lerde Thurstone ve arkadaşları tarafından geliştirilen tutum ölçümleriyle başlamıştır. O zamandan bu yana tutum konusu sosyal psikolojinin ana araştırma geleneklerinden birini oluşturmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kapıya Ayak Koyma Birinden bir şey isteyeceğiniz zaman önce küçük bir şey rica etmeniz, ardından daha büyük bir şey istediğinizde o kişinin razı olmaya yatkın ha^le gelmesinin temelini atar. Kişi öncelikle küçük bir şeye razı edilir, kişi kendini geri çekemez ve kabul eder. Ardından daha büyük bir şey istediğinizde de kişi tutarlı davranmak istediği için bu büyük şeyi yapmaya da rıza gösterir. C¸ok basit bir örnekle, bir derneğin sokakta cüzi miktarda bir ücretle kendi dergilerini satarken sizi de almaya razı ettiklerini düşünün. Ucuz olduğu ve herhangi bir yaptırımı olmadığı için satın almak size büyük bir bedel ödetmeyecektir. Ancak bundan sonra gelen büyük rica, derneğe üye olmanız ya da aylık bağışçı olmanız gibi büyük bir talep geldiğinde, önceki küçük talebi kabul ettiğiniz için kendinizi bu büyük talebi de kabul etmek zorunda hissedersiniz.

Yanıt Açıklaması: Bazı durumların kişilerin kuracakları ilişkileri diğerlerinden daha fazla belirlediği yapılan çalışmalarda açığa çıkmıştır. Benzerlik, yakınlık, karşılıklılık ve çekicilik bu özelliklerden bazılarıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir olayın yardım gerektirip gerektirmediğine karar verirken beş göstergenin varlığına bakılmaktadır; Olayın aniden ve beklenmedik olması. Kurbana zarar verecek açık bir tehdit durumunun olması. Müdahale edilmediği takdirde kurbanın göreceği zararın daha da artacak olması. Kurbanın çaresizliği ve yardıma ihtiyacının belirgin olması. Sonuç verecek bir müdahalenin mümkün olması. I ve V numaralı maddeler bu beş göstergelerden biri değildir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tamamlayıcılık, iki insan arasındaki ilişkide her birinin diğerinde mevcut olmayanı tamamlaması durumudur.

Yanıt Açıklaması: Şema edinimi ve gelişimi bir süreç meselesidir. Bu süreç şöyle özetlenebilir: • Bir kişi ya da olayla ilgili deneyimin artması ona ilişkin şemanın gittikçe daha çok karmaşıklamasına ve zenginleşmesine yol açar. • Şemanın kullanımı arttıkça bileşenleri arasındaki bağlantılar da güçlenir. Herhangi bir parçanın tetiklenmesi tüm yapının harekete geçirilmesine neden olur. • Daha çok örnekle karşılaştıkça, şemalar sadece daha karmaşıklaşmakla kalmaz, daha soyut hâle de gelirler. • Şemalar geliştikçe, yani daha zengin ve karmaşık hâle geldikçe daha fazla boyut ve detay içerirler. Bu yüzden istisnalar ve çelişkiler de içeriğe eklemlenebilir. Bu ise şemaların daha esnek olması anlamına gelir. • Özet olarak şemalar deneyimle geliştikçe daha kesin ve sosyal gerçekliğin karmaşıklığını daha fazla yansıtır hâle gelirler. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Saçma aşk : Tutku ve bağlanma birleşiminden oluşur. Yakınlık bileşeninin dengeleyici unsuru bulunmaz. Kısa sürede tanışma, hemen aşık olma ardından hemen evlilik gibi hızlı bir süreci vardır. Çabuk sonlanabilir, boşanmayla sonuçlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Hayvanlar ve insanda görülen bu yardım etme, gerektiğinde -başkalarının hayatta kalması içinkendini tehlikeye atma davranışı; evrimsel psikolojiyle ilgilenenler tarafından, bir kuşaktan diğerine aktarılan genetik bir özellik olduğunu ileri sürmüşlerdir. Özgeci davranış sahibi canlılar genlerini paylaştığı soyuna yardımcı olmakta, kendi genlerinin kalıtımla aktarılmasını sağlamaktadır. Bu bakışa göre özgecilik DNA’nın kalıtımla aktarılması şeklindeki bencil biyolojik amaca hizmet etmektedir.

Yanıt Açıklaması: İlişki kurma insanın en temel ihtiyaçlarından biridir.