Sosyal Sorunlar

Yanıt Açıklaması: Araçsal değer, araçların sadece işlevli oldukları oranda ve bir amaca ulaşmayı kolaylaştırdıkları oranda ya da bireyin değer verdiği bir amacı gerçekleştirmeye yardımcı oldukları oranda değerli olmalarıdır.

Yanıt Açıklaması: George Stephenson’un lokomotif üzerindeki çalışmaları sonucu, 1830’dan itibaren ilk trenler işlemeye başlamıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Liberteryen adalet fikrine ilişkin şu genel çerçeveyi çizmemiz mümkündür: - Liberteryen adalet fikrinde, negatif özgürlük olarak da bilinen ve bireyin karar ve davranışlarında özgür bırakılmasını ya da dışsal müdahalelerden bağımsız olmasını savunan bakış açısı hâkim anlayıştır. - Liberteryen adalet fikri, kazanım, transfer ve elde tutma ilkelerinin her bireye başlangıçta eşit olarak sağlanması gerektiğini vurgulamaktadır. - Liberteryen adalet fikri, faydacı sosyal adalet anlayışının tersine, sonuç odaklı değil süreç odaklı bir adalet anlayışıdır. - Liberteryen adalet fikrine göre, herkesin eşit haklara (kazanım, transfer ve elde tutma hakkı) sahip olduğu bir başlangıç noktasından hareket eden bireyler süreç içinde bu hakları, yeteneklerini ve emeklerini kullanarak sonuçta eşitsiz bir zenginlik elde ediyorlarsa söz konusu bu eşitsiz zenginlik meşru bir eşitsizliktir. - Liberteryen adalet fikrinde, bir zenginliğin ya da değerin kazanılmasında, transfer edilmesinde ve elde tutulmasında temel değerlendirme ölçütü o zenginliği ya da değeri üreten ve dışsal müdahalelerden bağımsız olduğu varsayılan bireyin emek ve yeteneğidir. - Liberteryen adalet fikrine göre, her birey kendi seçim ve davranışlarının sonuçlarını, bu sonuçların arzu edilen ya da arzu edilmeyen sonuçlar olmasından bağımsız olarak hak etmiştir

Yanıt Açıklaması: Birlikçi-Kooperatifçi Sosyalist Akım, Sanayi Devrimi’nin doğurduğu sosyal sorunlara, üretim yöntemlerinin moralitesine ve insafsız kâr güdüsüne bir tepki olarak 19. yüzyılın ilk yarısında ortaya çıkmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1929 Ekonomik Bunalımı özellikle de II. Dünya Savaşı sonrası piyasa mekanizmasının serbest işleyişinden kaynaklı sıkıntıların devlet müdahaleleri ile ortadan kaldırılmaya çalışıldığı ve “sosyal liberalizm” olarak adlandırılan bir yapıya evrilecek 1970’li yıllardan itibaren ise “neo liberalizm” dönemi yaşanacaktır.

Yanıt Açıklaması: Nussbaum’un yapabilirlikler yaklaşımının temeli, hangi ortamda ve kültürde yaşadığına bakılmaksızın birey için değerli olan işlevleri içermesi oluşturmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devlet serbest rekabet ve onun getirdiği düzensiz ve adaletli olmayan ekonomi politikasına  devletin müdahalesi ve daha adaletli ve eşitlikçi, huzurlu ve dengeli bir toplum yaratma çabası taşır.

Yanıt Açıklaması: Demokratik sosyalistler üçüncü akımı oluşturur ve sandık yoluyla sosyalizme inanır. Parlamenter sistem içinde işçi sınıfının emek sınıfının sorunlarını çözmeyi planlar. Demokratik sosyalizm görüşü, temel kişisel özgürlükleri ve güdüleri koruyarak, insanın insanca yaşamasını engelleyen aşırı ekonomik ve toplumsal eşitsizlikleri ortadan kaldırmayı öngörmektedir piyasa ekonomisi ile planlı ekonominin bir sentezini oluşturan sosyal piyasa ekonomisini savunur.

Yanıt Açıklaması: Kişisel çevirim faktörleri olarak yaş, cinsiyet, bilişsel ve fiziksel yetiler, vücut büyüklüğü gibi faktörleri işaret ederken, sosyal ya da dışsal faktörler olarak ise çevresel farklılıklar, sosyal düzenlemelerin doğası, bireyin aile ve toplum içerisindeki yerini işaret etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sen’in yapabilirlik yaklaşımını ve bu yaklaşımının bir ülkenin ya da bir bölgenin değerlendirilmesinde ya da analiz edilmesinde nasıl bir analiz aracı olarak nasıl kullanılacağını üç alt başlık altında inceleyeceğiz. Bu alt başlıklar, kalkınmanın araçları ve amaçları arasındaki ayrımın netleştirilmesi, kalkınma sürecinde bireylerin ve bağlamın sosyal, çevresel ve siyasal farklılıkları ile özgürlük ve seçim yapabilme hürriyetinin kalkınma ile olan ilişkisidir.

Yanıt Açıklaması: Klasik liberalizm kuramı Adam Smıth tarafından oluşturulmuş ve daha sonra aynı düşünceyi paylaşan David Rıcardo ve Robert Malthus’un katkılarıyla geliştirilmiştir. Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler tekerlemesiyle simgelenen, insanların diledikleri gibi hareket etmeleri ve ekonomik faaliyetlerinde tam bir serbestliğe sahip olmalarını esas alan bu düşünceye göre, ekonomik ve toplumsal yaşantıyı yöneten doğal bir düzen bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yapabilirlik(ler) yaklaşımının iki öncü ismi olarak Hindistan asıllı ekonomist ve sosyal düşünür Amartya Sen ve Amerikalı siyaset bilimci Martha Nussbaum gösterilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlık tarihinde yazının icadı, kavimler göçü, yerleşik hayata geçiş ve tarımın başlangıcı gibi büyük yenilikler ortaya çıkaran gelişmeler olduğunu biliyoruz. Ancak, insanlık tarihindeki en büyük dönüşümün başlangıcı hiç kuşku yok ki Sanayi Devrimi’dir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik büyüme yetersiz beslenme gibi yoksulluk çeşitlerini önünde sonunda azaltacaktır. Gelir ve harcama odaklı verilerin diğer yoksulluk verilerine göre daha iyi olması, Kişi başına düşen yüksek gelirin insani gelişme için gerekli olması, Yüksek gelir sahibi aileler yaşam standardını oluşturan diğer değişkenler açısından da yoksullaşmayacaktır, Ekonomik büyüme insani yaşam standartlarındaki gelişmeden daha kolay başarılabilir Ekonomik kalkınma insani gelişme hedeflenmeden de devam ettirilebilir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlık tarihindeki en büyük dönüşüm olarak kabul edilen Sanayi Devrimi 18.yüzyılda meydana gelmiştir. Dolayısıyla 18.yüzyıl “en çok değişen” ve “en çok değiştiren” yüzyıl olarak kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1840 yılında Almanya’da Slezya eyaletinde görülen keten dokumacılarının ayaklanmaları yaşanıyordu. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi devrimi önce dokuma alanında başladı sonra demir-çelik, maden ve ulaşım alanlarına genişledi. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sokratçı bir anlatı metodu ile kurgusal karakterleri tartıştırarak adalet fikrini tanımlaya çalışan Platon, adil olmayı bireyin bir fazileti olarak olarak tanımlamakta, bu anlamıyla adaleti de “bireyin erdemi” olarak ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır. Robert Owen, Charles Fourier, Lovis Blanc, Philippe Buchez gibi düşünürler, işçi sınıfının işverenlerin elinde sömürülmesine ve yoksullaşmasına ve sanayi öncesi köy topluluklarının dağılmaları sonrası ortaya çıkan toplumsal parçalanmaya tepki gösterdiler.

Yanıt Açıklaması: Robert Owen, Charles Fourier, Lovis Blanc, Philippe Buchez gibi düşünürler, işçi sınıfının işverenlerin elinde sömürülmesine ve yoksullaşmasına ve sanayi öncesi köy topluluklarının dağılmaları sonrası ortaya çıkan toplumsal parçalanmaya tepki gösterdiler. Bunlar, bir yandan işçi sınıfının özde eşitliğini ve yaşam ölçülerinin yükseltilmesini savunurlarken öte yandan da çatışmanın yerini sosyal uyum ve işbirliğinin almasını istiyorlardı.