Sosyal Sorunlar

Yanıt Açıklaması: Eleştirilere rağmen, mutlak yoksulluk yaklaşımı eksikleri olmakla birlikte Yoksulluk sınırı ve yoksulluğun boyutlarının hesaplanmasında sistematik bir bakış açısını ortaya koyması bakımından, Ülkeler ve bölgeler arasında karşılaştırmalı bir yoksulluk analizini mümkün kılması açısından, Kendisinden sonra gelen yoksulluğu ölçme metotlarına öncülük etmesi açısından, Yoksulluğun ölçülmesinde ve analiz edilmesinde evrensel bir ölçü birimi (gelir ve tüketim harcamaları) ortaya koyması bakımından, Temel insan ihtiyaçlarının neler olduğuna ilişkin büyük bir sorunsalı gündeme getirmiş olması bakımından oldukça önemli bir bakış açısı olarak literatürde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yapabilirlik(ler) yaklaşımının iki öncü ismi Hindistan asıllı ekonomist ve sosyal düşünür Amartya Sen ve Amerikalı siyaset bilimci Martha Nussbaum’dur.

Yanıt Açıklaması: Büyük şehirlere göç, sağlık sorunları,yoksulluk, işsizlik ortaya çıkabilecek sorunlar arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik zenginlik ve gelir artışını temel alan kalkınma stratejilerinin yerine insani kalkınma paradigmasının temel alınmasını öneren yaklaşım, kalkınmanın temel ölçütü olarak insanların değer verdikleri sağlık ve eğitim imkânlarına erişim, yeterli beslenme, uzun yaşam süresi, siyasal katılım ve temsil gibi fırsatlara ulaşmada ne derece özgür olduklarına bakarak kalkınmayı tanımlamaktadır. Bu yaklaşımın temelinde ise Amartya Sen ve Martha Nussbaum’un öncülüğünde geliştirilmiş olan yapabilirlik(ler) yaklaşımı bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hobbes’un düşünce sistematiği içerisinde, ortak mülkiyetin olmadığı yerde, doğruluk yoktur. Zira ortak mülkiyetin olması demek “herkesin her şeyi elde tutma hakkına sahip” olması demektir. Böylesi bir toplumsal anlaşma sisteminde ise doğru olmayan herhangi bir eylemin ya da davranışın olmaması beklenir. Bu sebeple, Hobbes’a göre, ortak mülkiyetin olduğu yerde doğruluk (doğru karar ve davranış) ancak ve ancak sözleşmenin ya da anlaşmanın kurallarına uymak ve anlaşmayı korumakla mümkün olabilir.

Yanıt Açıklaması: “Sınıf-altı”, kronik veya yapısal bir şekilde geçerli sınıf ilişkileri yapısının tümüyle dışında kalınması durumudur.

Yanıt Açıklaması: Amartya Kumar Sen, Poverty and Famines - An Essay on Entitlement and Deprivation (1982) isimli eserinde yoksulluğun en şiddetli yansımalarından biri olan kıtlık sorununu ve bu sorunun arka planını oluşturan ekonomi politikalarını çeşitli açılardan tartış. Sen, bu tartışmasının ikinci bölümüne, Martin Rein’in su sözlerini hatırlatarak başlar: ‘‘Hiçbir insanın, yasadığı toplumu gücendirecek ya da ona zarar verecek kadar yoksullaşmasına izin verilmemeli’’.

Yanıt Açıklaması: Platon’un Devlet isimli oldukça bilinen eserinde, adalet bireyin erdemi ile ilişkilendirilerek mikro düzeyde tartışılmakta ve kurumların ve bu kurumların ortaya koyduğu düzenlemelerin adaletin konusu yapılmaktan kısmen kaçınıldığını görmekteyiz.

Yanıt Açıklaması: Maslow’un sunduğu temel ihtiyaçlar listesinin en altında ve dolayısıyla ilk olarak tatmin edilmesi gereken temel ihtiyaçlar iki kategoriyi oluşturmaktadır. Bunlar; yemek, su, ısınma ve dinlenmeden oluşan fiziksel ihtiyaçlar ve emniyette olma ve güven hissi değişkenlerinden oluşan güvenlik ihtiyacıdır. İkinci kategori ihtiyaçlar ise psikolojik ihtiyaçlar olarak tanımlanmakta ve üç grup ihtiyaç işaret edilmektedir. Bunlar, duygusal ilişki ve arkadaşlığın oluşturduğu aitlik ve sevgi ihtiyacı kategorisi ve prestij ile başarma ihtiyacının oluşturduğu saygınlık ihtiyacı kategorisidir. Son kategori ise bireyin kendini gerçekleştirme kategorisi olarak ifade edilen ve bir insanın kendi potansiyelini tümüyle gerçekleştirebilmesiyle yaratıcı aktivitelerde bulunmasını içeren kategoridir.

Yanıt Açıklaması: “Ceza Adaleti” suç veya kabahat olarak belirlenen davranışlara karşılık gelecek şekilde uygulanan düzenlemelerle sağlanmaya çalışılan adalettir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi Devrimi’nin; teknolojik, toplumsal, ekonomik ve hukuki koşulları ile oluşan ortam, yeni sosyal sorunların doğup gelişmesine yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Maslow’un Manevi ihtiyaç listesinde; Bilişsellik ihtiyacı, Estetik değeri, Kendini gerçekleştirme ve Dini ihtiyaç yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Verilen özellikler çatışmacı yaklaşıma aittir.

Yanıt Açıklaması: Yoksulluğun bireyin kendisinden kaynaklanan bir sorun olarak ortaya çıktığını savunan bakış açısının bu iddiasını sürdürdüğü ikinci bir hat ise bireyi yoksulluğa iten karakteristik özelliklerin yoksul bireyin sahip olduğu/edindiği kültürel özellikler ile ilgili olduğu yönündeki bakış açısıdır. Bu bakış açısının sıklıkla işaret ettiği iki kavram bulunmaktadır. Bunlar, sınıf-altı kavramı ve yardım bağımlılığı kavramıdır.

Yanıt Açıklaması: Sen bir ülkenin kalkınmasında bireylerin değer verdiği işlevleri gerçekleştirebilme özgürlüklerinin önemli olduğunu vurgulamıştır. Buna göre üniversitede ilgisini çekeni değil iş olanağı olan mesleği tercih etmek zorunda kalan bir öğrenci bireysel özgürlüğünü kullanamamıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hayek’e göre adalet arayışında bu arayışının önüne koyulacak bir “sosyal” sıfatı, önsel olarak serbest piyasaya müdahaleyi varsaymakta ve bu durum bireyin özgürlük ve haklarını ön plana çıkaran liberal değerlerle çelişmektedir. Dolayısıyla, ona göre, “özgür insanlardan oluşan bir toplumda sosyal adalet fikri kesin olarak boş ve anlamsızdır”.

Yanıt Açıklaması: James Watt tarafından geliştirilen buhar makinası sanayi üretiminde o güne dek kullanılanların en başarılısıydı. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Göç, cinsiyet ayrımcılığı, savaş, kırsal nüfusun tarımdan koparan ekonomi politikası yoksulluğa iten sebeplerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Yoksulluğun hesaplanmasında ve de değerlendirilmesinde sosyal ve ekonomik bağlamın özgünlügüne dikkati çeken ve bu anlamıyla onun göreli bir olgu olduğuna ilişkin vurguyu sistematik bir kavramsal ve analitik çerçeve içinde ortaya ilk kez koyan bilim insanının İngiliz sosyolog Peter Townsend (1928 - 2009) olduğunu belirtmek yanlış olmayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Mutlak yoksulluğun belirlenmesi, yoksulluk sınırı ve yoksulluğun boyutlarının hesaplanmasında sistematik bir bakış açısını ortaya koyması bakımından, Ülkeler ve bölgeler arasında karşılaştırmalı bir yoksulluk analizini mümkün kılması açısından, Kendisinden sonra gelen yoksulluğu ölçme metotlarına öncülük etmesi açısından, Yoksulluğun ölçülmesinde ve analiz edilmesinde evrensel bir ölçü birimi (gelir ve tüketim harcamaları) ortaya koyması bakımından, Temel insan ihtiyaçlarının neler olduğuna ilişkin büyük bir sorunsalı gündeme getirmiş olması bakımından fayda sağlar. Bu nedenle cevap A seçeneğidir.