Sosyal Sorunlar

Yanıt Açıklaması: Göreli yoksulluk, yoksulluğun bağlamsal olarak  ortaya   çıktığını, sosyal katmanlaşmadan, sosyal eşitsizlikten ayrı düşünülemeyeceğini, sadece materyal ihtiyaçlardan ya da fiziksel ihtiyaçların tatmininden mahrumiyet olarak düşünülemez. Bu nedenle, D şıkkı doğru seçenektir.

Yanıt Açıklaması: Maslow’un temel ihtiyaçlar listesinin önemli bir özelliği, sunulan ihtiyaçlar listesinin hiyerarşik bir model içerisinde sunulması ve tanımlanan ihtiyaçların kendisinden önce gelen ihtiyaç tatmin edilmeden kendisinin tatmin edilemeyeceğini varsaymasıdır. Günümüzde büyük oranda terk edilmiş¸bu bakış¸açısı kimi çalışmalarda leksografik sınıflandırma olarak da bilinmektedir. Maslow’un sunduğu temel ihtiyaçlar listesinin en altında ve dolayısıyla ilk olarak tatmin edilmesi gereken temel ihtiyaçlar iki kategoriyi oluşturmaktadır. Bunlar; yemek, su, ısınma ve dinlenmeden oluşan fiziksel ihtiyaçlar ve emniyette olma ve güven hissi değişkenlerinden oluşan güvenlik ihtiyacıdır. İkinci kategori ihtiyaçlar ise psikolojik ihtiyaçlar olarak tanımlanmakta ve üç grup ihtiyaç işaret edilmektedir. Bunlar, duygusal ilişki ve arkadaşlığın oluşturduğu aitlik ve sevgi ihtiyacı kategorisi ve prestij ile başarma ihtiyacının oluşturduğu saygınlık ihtiyacı kategorisidir. Son kategori ise bireyin kendini gerçekleştirme kategorisi olarak ifade edilen ve bir insanın kendi potansiyelini tümüyle gerçekleştirebilmesiyle yaratıcı aktivitelerde bulunmasını içeren kategoridir.

Yanıt Açıklaması: Tam bir ekonomik özgürlük içinde büyük sanayi yaşamının geliştiği ve devletin, liberalizmin ilkelerini benimseyerek işçi ve işveren ilişkilerine karışmamayı en uygun yöntem kabul ettiği bu dönemde erkek, kadın ve her yaştaki çocuklar için çalışma süreleri 14–16 saatten aşağıya düşmemiştir.

Yanıt Açıklaması: İnsani kalkınma sadece iktisadi çıktıları esas almayan, sosyal maliyeti de göz önünde bulunduran bir kalkınma anlayışınca Kabul edilen kalkınmadır.

Yanıt Açıklaması: Doyal ve Gough, hayatta kalma ve kişisel özerklik ihtiyaçlarının evrensel olarak tanımlanacak her insan ihtiyacının öncülü olacağını belirtiyorlar. Hayatta kalma ihtiyacının ve kişisel özerklik ihtiyacının tatmin edilmesi kültürden kültüre farklı araçları gerektirebileceğini belirten Doyal ve Gough, besin ve temiz su ihtiyacı, korunma ve barınma, zararsız bir çevre ve çalışma ortamı, tatmin edici sağlık hizmetleri, güvenlik, anlamlı bir ilişki, ekonomik güvenlik, tatmin edici bir eğitim ve düzenli doğum kontrolü ve çocuk yetiştirme ihtiyaçlarını temel insan ihtiyaçları olarak ileri sürüyorlar.

Yanıt Açıklaması: Yapabilirlikler yaklaşımı, ilk olarak gelir ve faydaya odaklanan kalkınma presiplerine ve ölçüm yöntemlerine karşı ortaya çıkmış ve bireylerin temel yapabilirlikler olarak tanımlanan ideal yaşam süresi, beslenme, eğitim, sağlık, istihdam gibi olanaklara ulaşmada özgür olup olmamasına göre iktisadi gelişmeyi, yoksulluğu, sosyal eşitsizlik ve adaleti analiz etmeyi önermektedir. Yapabilirlikler yaklaşımına göre, yoksulluk yapabilirlikten yoksun olma halidir.

Yanıt Açıklaması: İşçilerin uluslararası alanda korunması ile ilgili ilk resmî girişim ise İsviçre hükûmeti tarafından başlatılmıştır. Devletin Federal yapısı, Emil Frey’in çabaları ve sendikal hareketin baskısı üzerine 1880 yılında İsviçre Parlamentosu uluslararası bir fabrika yasası çıkarılmasını öngören bir teklifi görüşmüş, 1881 yılında teklif uygulamaya konulmuştur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Klasik liberalizm kuramı Adam Smıth tarafından oluşturulmuş ve daha sonra aynı düşünceyi paylaşan David Ricardo ve Robert Malthus’un katkılarıyla geliştirilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal politika akımı da, sosyalist politika akımı gibi, liberalizme bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşımı savunanlar, yerleşik düzenin (kapitalizm) korunması ilke ve amacını benimsediklerinden, yeni bir ekonomik ve sosyal düzene geçilmesini hedef alan devrimci sosyalist görüşlerden kesin bir şekilde ayrılmaktadırlar. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: John Rawls’un “hakkaniyet olarak adalet” kavramı, liberteyenizmin adaletin sosyal boyutunu hiç dikkate almayan yaklaşımı ile sosyal adalete eşitlikçi ve kamusal faydayı temel alarak yaklaşan sosyal adalet yaklaşımlarını birbiriyle yakınlaştıran, bir diğer deyişle uzlastıran kimi önemli niteliktedir önerileri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Görece eski bir tartışma olmasına rağmen bugün hâlen yansımalarını gördüğümüz bu sınıflandırmada birinci grupta hak eden yoksullar (deserving poor) ikinci grupta ise hak etmeyen yoksullar (un- deserving poor) olmak üzere ikili bir sınıflandırma yapılmaktadır. Birinci grupta, yani hak eden yoksullar olarak tanımlanan kategoride, genel olarak yaşlılar, çocuklar, hasta ve bakıma muhtaç bireyler ve engelliler işaret edilir. İkinci grupta ise yani hak etmeyen yoksullar olarak tanımlanan kategoride, çalışma yaşında ve sağlıklı olan fakat buna rağmen herhangi bir ücretli iş karşılığında kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu bireylerin ihtiyacını karşılamayan ve dolayısıyla da yoksulluk tecrübe eden bireyler yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Sanayi Devrimi öncesi Avrupa toplumlarındaki geniş halk kitlelerininin en zengin ve güçlü tabakası durumundaki burjuva, Feodalizmin parçalı iktidar yapısını temsil eden Katolik Klisesine karşı Protestan reformunun ulusal kliselerini, feodalizme karşı da merkezi otoriteyi destekleyerek ulus devletlerinin kurulmasında önemli bir rol oynamıştı.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel kalkınma anlayışının temel motivasyonu ekonomik değer çıktısını artırmaktır.

Yanıt Açıklaması: Sen’e göre bireyler hangi yapabilirliklerin kendileri için değerli olduğunu kendileri tanımlama özgürlüğüne sahip olmalıdırlar.

Yanıt Açıklaması: Liberal düşüncenin özelliklerinden biri de çalışma özgürlüğünü serbest bir sözleşmenin yapılması için gerekli görmesidir.

Yanıt Açıklaması: Bu bakış açılarını sunan filozofar arasında ekonomi biliminin klasikleri arasında gösterilen Adam Smith, Karl Marx, John Stuart Mill ve omas Malthus gibi isimlerin yanında, İkinci Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde ve sonrasında söz konusu bu alanda ağırlıklarını oldukça hissettirmeye başlayan ve kalkınma süreçlerinin arkasında yatması gereken normatif motivasyona dair farklı fikirler sunan filozofar arasında Friedrich Hayek, John Maynard Keynes, Karl Polanyi, Jospeh Schumpeter ve rosten Veblen gibi isimleri işaret edebiliriz. Bu alanda kırılma sayılabilecek bir dönüşümü ya da öneriyi gündeme getirmiş daha çağdaş isimler olarak ise Amartya Sen, Robert Solow, Richard Layard, Ursula Hicks, Kenneth Arrow, Paul Samuelson, Richard Nelson ve Sidney Winter işaret edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Amerikalı siyaset bilimci Charles A. Murray’ın Losing Ground: American Social Policy 1950-1980 (1984) isimli eseriyle popülerlik kazanan sınıf-altı vurgusu, yoksulluğu bu bireylerin patolojik bir özelliği olarak tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde finans le oldukça iç içe geçmiş olarak tartışılan ve matematiksel modellemelerin oldukça ağırlıklı olarak yer kapladığı kalkınma literatürünün ortaya çıkıp gelmesinde se km normatif bakış açıları bulunmaktadır. Bu bakış açılarını sunan filozoflar arasında ekonomi biliminin klasikleri arasında gösterilen Adam Smith, Karl Marx, John Stuart Mill ve Thomas Malthus gibi isimlerin yanında, İkinci Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde ve sonrasında söz konusu bu alanda ağırlıklarını oldukça hissettirmeye başlayan ve kalkınma süreçlerinin arkasında yatması gereken normatif motivasyona dair farklı fikirler sunan filozoflar arasında Friedrich Hayek, John Maynard Keynes, Karl Polanyi, Jospeh Schumpeter ve Throsten Veblen gibi isimleri işaret edebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Önce buhar daha sonra da elektrik ve gaz gibi yeni enerji güçlerinin bulunması, bu enerji güçlerinin makinalara uyarlanarak üretimde kullanılması ile, yani teknolojik gelişmeler sonucunda insanoğlu ilk defa üretimde sürekliliği sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: David Hume’un kamusal faydayı sosyal adale- tin ölçütü olarak tanımlaması, klasik faydacı anlayış olarak bildiğimiz ve Jeremy Bentham ve John Stuart Mill’in öncülüğünü yaptığı yaklaşımın şekillenmesine önemli katkılar sunmuştur.