Özel Gereksinimli Bireyler ve Bakım Hizmetleri

Yanıt Açıklaması: Bilişsel gelişime baktığımızda 6-12 yaşları arasında “benmerkezci konuşma ve düşünce” önemli ölçüde azalır.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli bireylere yönelik eğitim politikalarının geliştirilmesi

Yanıt Açıklaması: İstihdama yönelik sorunlar (a) İstihdam öncesi yaşanan sorunlar, (b) İşgücüne katılma konusunda yaşanan sorunlar, (c) İşverenlerin özel gereksinimli bireylere yönelik ön yargıları, (d) Özel gereksinimli bireylerin istihdamına yönelik politikaların yetersizliği, (e) İş ve meslek analizlerinin yapılmamış olması, (f) Mesleki eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin yetersizliği, (g) 657 sayılı Kanun kapsamında yaşanan sorunlar, (h) İşverenler açısından yaşanan sorunlar, (ı) Sosyal yaşam yönünden yaşanan sorunlar, (i) İş yaşamında karşılaşılan sorunlar başlıkları altında gruplandırılabilir

Yanıt Açıklaması: Hastaneler ve rehabilitasyon merkezlerinde verilen bakım hizmetleri kurumsal bakım hizmetleri arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bu bildiri tüm dünya genelinde kişi ve kuruluşlar tarafından kabul görmüştür.

Yanıt Açıklaması: Mezosistem, ailenin içinde yaşadığı toplumu temel almaktadır. Ailenin, etkileşimde bulunduğu akrabalar, komşular, çocuğunun eğitimiyle ilgili personel kısacası içinde yaşadığı yakın çevresi önemlidir. Bu kişiler anlayışlı ve destekleyici olduklarında aileler pek çok sorunun üstesinden daha kısa sürede gelebilirler.

Yanıt Açıklaması: Kuruma dayalı eğitim modellerinin büyük bir bölümü Milli Eğitim Bakanlığı ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’na bağlı olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı kurumlar devlete bağlı (resmi) ve özel kurumlar olarak iki başlık altında gruplanmaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olan devlete bağlı (resmi) kurumlar: (a) bağımsız anaokulları (3-6 yaş), (b) İlköğretim okulları bünyesindeki ana sınıfları (5-6 yaş) ve (c) Kız Meslek Liseleri bünyesindeki uygulama okulları (3-6 yaş) olarak sınıflandırılmaktadır. Özel Kurumlar ise tüzel kişiler tarafından açılan eğitim kurumlarıdır. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’na bağlı kurumlar ise; (a) çocuk yuvaları (0-12 yaş) ve (b) kreş ve gündüz bakım evleri (0-6 yaş) şeklinde gruplandırılmaktadır. Bunlardan başka bir de Sivil Toplum Kuruluşları tarafından açılan ve hizmet veren okul öncesi eğitim veren kurumlar bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Serebral palsi, okul çağı çocuklarında en sık karşılaşılan fiziksel yetersizliklerdendir. Serebral palsi istemli hareketlerde ve vücut duruşunda yaşanan bozukluklar olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Eşitlik ve toplumsal yaşama tam katılım

Yanıt Açıklaması: İşitme yetersizliğinin nedenlerine bakıldığında üçte birinin kalıtsal, üçte birinin çevresel ya da kazanılmış nedenler, üçte birinin ise nedeninin bilinmediği görülmektedir (Akçamete, 2003). İzleyen bölümde nedenler bu başlıklar altında ele alınmıştır. Kalıtsal nedenler: Anne babanın birinden ya da her ikisinden birden geçebilecek bozukluklar olduğu görülmektedir. Kalıtsal faktörler doğuştan ya da içkulakla ilgili olabilir (Akçamete, 2003; Avcıoğlu, 2011). Yani, kalıtsal olarak ortaya çıkan işitme yetersizliğinde yetersizlik her zaman doğuştan görülmeyebilir. Bebekliğin ilk yıllarında ya da daha sonraki dönemlerde kalıtsal nedenlerle işitme yetersizliği görülebilir. Çevresel faktörler: Doğum öncesinde, sırasında ya da sonrasında ortaya çıkan faktörlerdir. Doğum öncesi nedenler daha çok anne adayının hamilelik sırasında maruz kaldığı durumlardan (annenin hamilelik sırasında geçirdiği hastalıklar, enfeksiyonlar, kullanılan ilaçlar, vb) kaynaklanmaktadır. Doğum anı nedenleri arasında bebeğin doğum sırasında oksijensiz kalması, beynine az ya da çok oksijen gitmesi, bebeğin düşük doğum ağırlıklı olması gibi nedenler sıralanabilir. Doğum sonrasında ise, çocuğun geçirmiş olduğu kazalar ve hastalıklar neden olarak belirtilebilir. Özellikle menenjit ve orta kulak iltihapları en sık karşılaşılan ve işitme yetersizliğine neden olan doğum sonrası etmenlerdir. Bu bilgiler ışığında D şıkkı kalıtsal bir nedendir.

Yanıt Açıklaması: Bireyin olabildiğince doğal ortamında akranları ve aile üyeleri ile birlikte en az düzeyde yardıma gereksinim duyarak yaşayabileceği ortam olarak belirtilen ortama en az kısıtlayıcı ortam denir.

Yanıt Açıklaması: Kuruma dayalı uygulamalar, (a) özel gereksinimli bebek ve çocuklara sosyal etkileşim ve yetişkin ve akran modeli sağlaması, (b) daha yoğun hizmet alma olanağı vermesi, (c) ev ziyaretlerini de içerebilmesi, (d) uzmanın çocuğu daha iyi tanıyabilmesine fırsat vermesi ve (e) daha fazla çocuk ve ailesine hizmet ulaşması ile ilgili avantajları da bünyesinde barındırmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 2-6  yaş arası çocuk gelişiminde “işlem öncesi dönem” aşağıdaki gelişim alanlarından bilişsel gelişimle ilişkilidir. Doğru seçenek D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kurumsal bakım hizmetleri, bakmakla yükümlü kimsesi olmayan veya ileri düzeyde sağlık ve bakım gereksinimi olan bireylere farklı disiplinlerden sağlık ve bakım uzmanlarının gündüzlü veya yatılı olarak hizmet verdiği birimlerdir. Bu birimler; hastaneler veya klinikler, hastalığa özel merkezler, rehabilitasyon merkezi, bakım ve rehberlik merkezi ve huzurevleri ve mesleki rehabilitasyon birimleridir.

Yanıt Açıklaması: Engelli kişilerin hakları bildirgesi 9 Aralık 1975 de yayınlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Yetersizlik tanısı almış çocukların aile bireyleri, karşılaştıkları yetersizlik tanısı sonrasında ne yapacaklarını, bu sorun ile nasıl başa çıkacaklarını, yasal haklarının neler olduğunu ve yetersizliğin içeriği ve çocukların bu yetersizlikten nasıl etkileneceği ve toplumda var olan hizmetler konularında bir karmaşa yaşamaktadırlar. Bu süre, aileyi özel gereksinimli çocuğunun bebekliğinden yetişkinliğine kadar meşgul etmektedir. Anne babalar çocuklarının eğitimlerinin planlanmasından uygulanmasına kadar her aşamaya katılmak ve çocuklarının ve kendilerinin haklarını savunmak durumundadırlar. Ailelerin bu dönemde sıralanan pek çok önemli konu hakkında doğru ve sürekli bilgiye ve desteğe gereksinimleri vardır. Araştırmalar ailelerin en çok bilgi gereksinimini bildirdiklerini ortaya koymaktadır. Bu durumda ailelerin öncelikli olarak bilgi ve eğitim gereksinimi karşılanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Ayrı Okullarda Özel Eğitim uygulamasında yetersizliği olan çocuklar, yetersizlik türlerine göre ayrı okullarda, özelliklerine göre düzenlenmiş programların takip edildiği eğitimi alırlar. İşitme Engelliler Okulu, Ortopedik Engelliler Okulu bu okullara örnek verilebilir ve bu okullar yatılı veya gündüzlü olabilir.

Yanıt Açıklaması: Otizm spektrum bozukluğu yaşamın ilk üç yılında ortaya çıkıp iletişim ve sosyal etkileşim sorunları, sınırlı/yinelenen ilgi ve davranışlarla karakterize nörolojik temelleri olan karmaşık bir gelişimsel yetersizlik terminolojisidir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Engellilerin Haklarına İlişkin BM Sözleşmesi’ne 30 Mart 2007’de imza atarak taraf olmuş ve sözleşmede yer alan yükümlülükleri yerine getireceğini kabul etmiştir. Sözleşme özel gereksinimli bireylerin haklarına bütüncül bir koruma sağlayan ve özel gereksinimlilik konusunda uluslararası alanda ayrımcılığı olan ilk yasal araçtır.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları, tüm insanların hiçbir ayrım gözetmeksizin yalnızca insan olarak doğmalarından kaynaklanan eşit, özgür ve onurlu yaşamasını sağlayan haklardır. Başta yaşam ve özgürlük olmak üzere sağlık, eğitim, yiyecek, barınma ve toplumsal hizmetlere rahatlıkla ulaşabileceği bir yaşam düzeyine kavuşma; yasanın koruyuculuğundan eşit olarak yararlanma; evlenme, mal ve mülk edinme; çalışma ve işini seçme özgürlüğü; din, vicdan, düşünce ve anlatma özürlüğü gibi haklar insan haklarının temelini oluşturur. O halde I, II ve III’de verilen tüm ifadeler insan haklarının temelini oluşturur.