Temel Gerontoloji

Yanıt Açıklaması: “Yaşam Kalitesi (YK)”, yani “yaşamın niteliği”, mutlu olma ve yaşamdan hoşnut olmayı içeren, genel olarak “iyi olma hali” olarak da kullanılan bir kavramdır.

Yanıt Açıklaması: Özel Huzurevi hizmetinde yaşlı “Sosyal, fiziksel ve moral desteğe ihtiyaç duyan, akıl ve ruh sağlığı yerinde olup, kuruluş bakımına ihtiyacı olan en az 55 yaşındaki kişi” diye tanımlanır (illerde Valilik onay ile bu yaşın altında olan uygun kişilerin de özel huzurevlerine kabulü mümkün olabilmektedir). Bu tanıma göre, yaşlı kişi kendi öz bakımını bağımsız şekilde yapabilen, bulaşıcı hastalığı olmayan, alkol ve madde bağımlılığı bulunmayan kişilerden olmak zorundadır.

Yanıt Açıklaması: Çalışanlar Yönünden Temel Etik İlkeler • Görevin yerine getirilmesinde kamu hizmeti bilinci • Halka hizmet bilinci • Hizmet standartlarına uyma • Amaç ve misyona bağlılık • Dürüstlük ve tarafsızlık • Saygınlık ve güven • Nezaket ve saygı • Yetkili makamlara bildirim • Çıkar çatışmasından kaçınma • Görev ve yetkilerin menfaat sağlamak amacıyla kullanılmaması • Hediye alma ve menfaat sağlama yasağı • Kamu malları ve kaynaklarının kullanımı • Savurganlıktan kaçınma • Bağlayıcı açıklamalar ve gerçek dışı beyan • Bilgi verme, saydamlık ve katılımcılık • Yöneticilerin hesap verme sorumluluğu • Eski kamu görevlileriyle ilişkiler • Mal bildiriminde bulunma

Yanıt Açıklaması: 20. yüzyıl, demografik değişimler açısından önemli nedenleri içinde barındırmaktadır. Özellikle Birinci ve İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki süreçlerde, gerek Avrupa'daki ve gerek dünyanın diğer bölgelerindeki ülkelerin, yüz binlerce genç ve yetişkin yaş gruplarını yitirdikleri bilinmektedir. Bir başka yönden; II. Dünya Savaşı'ndan sonra ivme kazanan teknolojik yenilikler ve buluşlar yaşam koşullarını iyileştirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Dünya üzerindeki ülkelerde yaşayan yaşlıların toplumsal düzeydeki yaşam koşullarını derecelendirmeyi amaçlayan “Küresel yaşlı gözlem indeksi” ülkeleri yaşlıların yaşamı açısından dört ana boyutta değerlendirmektedir. Bunlar gelir güvencesi, sağlık durumu, kapasite-başarı durumu ve yaşanılabilir çevre boyutlarıdır. Kalıtsallık sağlıklı olmayı etkileyen faktörler arasındadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Demans hastaları genel olarak erken, orta ve ileri olmak üzere üç evreye ayrılır. Hastalar zaman içerisinde erken evreden ileri evreye ilerlerler. Evrelerarası geçiş süreleri hastadan hastaya farklılık göstermekle birlikte ortalama 2-5yıldır. Alzheimer hastalığında başlangıçta hafif bir unutkanlık vardır.

Yanıt Açıklaması: 2011 yılında çıkarılan 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı” kurulmuş olup, yeni oluşturulan “Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü” bünyesinde ihdas edilen Bakım Hizmetleri Daire Başkanlığına Huzurevleri/Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri bağlanmıştır. İlgili yasanın öngördüğü esaslar doğrultusunda yaşlıya yönelik var olan hizmetlerin iyileştirilmesi ve yeni hizmetlerin başlatılması çalışmaları için yönetmelikler çıkarılmıştır. Bu yönetmelikler: Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği Özel Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım Merkezleri Yönetmeliği Kamu Kurum ve Kuruluşları Bünyesinde açılacak Huzurevlerinin kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik Yaşlı Hizmet Merkezlerinde Sunulacak Gündüzlü Bakım ile Evde Bakım Hizmetleri Hakkında Yönetmelik

Yanıt Açıklaması: Gelişmekte olan birçok ülkenin ve ekonomileri geçiş döneminde olan ülkelerin kırsal alan­larında, genç yaştaki bireylerin göç etmeleri nedeniyle, yaşlı nüfus belirgin olarak fazladır. Gelişmiş ülkelerin kırsal alanlarında yetersiz ekonomik kaynaklar, toplum kaynakları ve yaşlıların temel hizmetlere ulaşamaması halen yaşanan sorunlar arasındadır. . Kentlerde durum, geleneksel geniş aile yapısının ve iletişimin sürdürülmesi açısından, kırsal alanla­ra göre daha kötüdür.

Yanıt Açıklaması: Diabet, vücuttaki organlarımızı besleyen da­marlarda etkilenmeye neden olarak organ hasarı yapar. En sık tutulan organlar göz, böbrekler ve kalptir. Bunun dışındaki önemli diğer problem ise ayak yaralarıdır. Şeker hastalarında en sık ölüm nedeni kardiyovasküler hastalıklardır. Şeker has­talığında göz tutulumu bulanık görmeden ani körlüğe kadar birçok şekilde kendini gösterebilir. Son dönem böbrek hastalığının en önemli nedeni şeker hastalığıdır.

Yanıt Açıklaması: Yasada 65 yaşını tamamlanmış ve hüküm giymiş yaşlılara özel tedbirler uygulaması gerektiği hükmü yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Biyokimyasal sonuçlar, sağlık bilimlerinde en bilinen nesnel sonuç göstergelerindendir. Örneğin bir şeker hastasının açlık, tokluk kan şekeri düzeyleri; kansızlığı olan bir hastanın kandaki şekilli elemanlarının sayısı, kan demir düzeyi gibi göstergeler nesnel biyokimyasal sonuç göstergelerine örnek olarak verilebilir. Çok iyi bildiğimiz gibi bir hastanın uygun şekilde izlenip izlenmediği ya da başarılı bir şekilde tedavi edilip edilmediği, bu biyokimyasal nesnel sonuçlarla değerlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Glokom dünya üzerinde önlenebi­lir körlük nedenlerinin en önde gelen sebeplerin­den birisidir. Göz içi sıvı basıncının yükselmesi­dir. Glokom, göz tansiyonunun yüksekliği olarak da bilinir. Genellikle sinsi seyirlidir ve her iki gözü tutar. Çoğunlukla hastalar görme alanlarının gide­rek daha fazla olmak üzere daraldığından Görme sinirini etkileyerek görme keskinliğini azaltabilir.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Çalışma Grubu (WHOQOL) yaşam kalitesini, “Bireyin içinde yaşadığı kültürel değerler sistemi ve kendi beklentileri açısından yaşamdaki durumu ile ilgili algısı” olarak tanımlar

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki üç madde de  tıp etiğinin değerlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık Hukuku, yaşlının haklarını, onlara karşı devletin ve kişilerin yükümlülüklerini ve yasal sorumluluklarını, ele alan hukuk dalına denir

Yanıt Açıklaması: Nesnel hekim merkezli sonuç göstergelerine ek olarak “hasta merkezli” sonuç göstergelerini de kullanmanın yararı ortaya konulmuştur. Hasta merkezli göstergeler, ağrısız ve hastalık bulguları olmadan yaşayabilmek, yanlış tedavilere maruz kalmamak, hastalıkları nedeniyle yapılan tedavilerin masrafları altında ezilmemek ve kendinden hoşnut olmaktır.

Yanıt Açıklaması: Osteoartrit, eklem kıkırdağını tutan dejeneratif bir eklem hastalığıdır.  Dislipidemi, kan yağlarının yüksekliğidir. Hipotiroidi, tiroid hormonunun az salgılanması; guatr ise tiroid bezinin genel olarak büyümüş olduğu du­ruma verilen addır.  Demans birden fazla bilişsel alanda kişinin gün­delik yaşamını etkileyen, sosyal ve mesleki işlevsel­likte bozulmaya yol açan ilerleyici bozulma ile ka­rakterize bir nörodejeneratif sendromdur.

Yanıt Açıklaması: Tremor (titreme) yaşlılarda sık görülen bir semptomdur.

Yanıt Açıklaması: 20. yüzyıl, demografik değişimler açısından önemli nedenleri içinde barındırmaktadır. Özellikle Birinci ve İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki süreçlerde, gerek Avrupa’daki ve gerek dünyanın diğer bölgelerindeki ülkelerin, yüz binlerce genç ve yetişkin yaş gruplarını yitirdikleri bilinmektedir.Demografik: Sınırları belli bir coğrafyada bulunan nüfusun yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelenmesidir. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Prostat kanseri, erken teşhis ile tamama yakın tedavi şansı olan bir kanserdir. 50 yaşından itibaren yılda bir rektal tuşe denilen parmakla makat muayenesi ve PSA testinin yapılması önerilmektedir. Doğru cevap A' dır.