Temel Gerontoloji

Yanıt Açıklaması: Fizyoterapistler, kas-iskelet ve sinir sistemi konusunda çalışırlar. Eklem, kas gücünün değerlendirmesi, kuvvet, dayanıklılık ve koordinasyon geliştirmesi amaçlı egzersiz programlarının uygulanması, mobilitenin değerlendirilmesi ve yardımcı cihaz ihtiyacının belirlenmesi ve bunların kullanımının öğretilmesini sağlarlar.Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı nüfusun çoğunu kadınlar oluşturmaktadır. Kadınların erkeklerden daha fazla yaşaması sebebiyle hemen her yerde bu fazlalığı korurlar. Küresel olarak günümüzde 60 yaş üzeri her 100 kadına karşılık 85 erkek bulunur. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 80 yaşında yetersiz aktivitesi olan ve düzenli olarak egzersiz yapmayan bir yaşlıda kas kütlesi %50’ye kadar düşebilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: “Demografi” terimi ilk kez, 1855 yılında Fransa’da, Achille Guillard’ın yayınladığı “Beşeri istatistiğin öğeleri veya karşılaştırmalı demografi” adlı eserde kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanmayı etkileyen dört neden saptanmıştır (Ardahan, 2010): 1. Verimli bir işten yoksun kalmak, pasif kalmaya zorunlu olmak, 2. Fiziksel gücün zayıflaması ve bedensel yakınmaların ortaya çıkması, 3. Eğlenceden yoksunluk, yaşamın zevk veren deneyimlerinden ve sevinçlerinden vazgeçmek veya bunların dışında bırakılmak, 4. Ölüme yaklaşımın bilincinde olmaktır.

Yanıt Açıklaması: Fonksiyonel yaş,kişinin işlevsel ve bedensel fonksiyonlarına göre bulunduğu yaştır. İki birey aynı takvim yaşında olmasına rağmen işlevsel olarak farklı olabilir. Bu nedenle yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Pozitif sağlık, bir hastalığı olmayan bireyin kendini tam iyilik içinde hisstemesi ve üretken olması anlamına gelmektedir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Gerontolojinin ortak çalışmalar yaptığı bazı bilim dalları; Geron-teknoloji Geronto-psikiyatri Geronto-sosyoloji Geronto-psikoloji

Yanıt Açıklaması: Hücre metabolizması için oksijen kullanılır. Oksijen kullanımı sonucu %1-3 oranında serbest oksijen radikali oluşur. Ayrıca radyasyon ve çeşitli kimyasal maddeler de hücrede serbest oksijen radikallerinin üretimine neden olur. Bu oksijen radikalleri arasında süperoksit anyonu, hidrojen peroksit, hidroksil radikali en başta sayılacaklardandır. Serbest oksijen radikalleri DNA, protein, fosfolipit gibi moleküllerine kolayca bağlanarak yapı ve fonksiyonlarını değiştirir. Bunun sonucu olarak DNA’da mutasyon ve gen fonksiyon değişikliği neden olurken, protein ve fosfolipit yapısında değişimler ise hücrede yapısal ve fonksiyonel değişimlere neden olarak hücrede bölünebilme yeteneği ve hücrenin tamir mekanizmaları azalır.

Yanıt Açıklaması: Yetişkin bir erkekte vücut ağırlığının %42-45'i ve kadınların ise %36-40'ı iskelet kasıdır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal çalışmacılar: Geriatrik rehabilitasyonda yaşlının toplum içerisindeki sosyal, fiziksel, ekonomik durumunun değerlendirilmesini yaparlar. Aile, toplum, resmi kurumlar ve diğer kaynaklarla iletişime geçip hastanın yeniden işlevsel bir birey olması için düzenlemeler yaparlar. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: İşitme kaybı özellikle hemen hemen ilk dönemlerde yüksek frekanslı seslere karşı gelişirken ilerleyen yaşlarda çok değişken frekanslara karşı da gelişir. Presbiakuzi, yaşlılarda her iki kulakta da görülen sensorinöral (sinirsel) tipte işitme kaybı sonucu görülür.

Yanıt Açıklaması: Kelime olarak Yunanca’da demos “halk” ve graphein “yazmak” anlamına gelmektedir. Bu iki kelimenin birleşmesinden demografi kelimesi türetilmiştir (Danış, 2014a). Tarihte 1662’de İngiliz istatistikçi John Graunt “Ölüm Kayıtları Üzerine Doğal ve Siyasi Gözlemler” adlı eserinde, ölüm oranlarını kullanarak ilk kez nüfusla ilgili bir analiz yapmıştır. Bu alandaki çalışmaları ile Graunt Avrupa’da nüfusbilimin kurucusu olarak tanındı. Ancak “Demografi” terimi ilk kez, 1855 yılında Fransa’da, Achille Guillard’ın yayınladığı “Beşeri istatistiğin öğeleri veya karşılaştırmalı demografi” adlı eserde kullanılmıştır. Bu bilgiler ışığında yukarıda verilen tüm maddelerin doğru olduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: De facto sayım yöntemi kişinin sayım günü bulunduğu yerin nüfusuna sayılması, De jure yöntemi ise kişi nerede bulunursa bulunsun ikamet adresinin nüfusuna sayılması demektir. Demografi, insan nüfusu ile ilgili gelişmeleri istatistik yardımı ile inceleyen bilim dalı olarak tanımlanabilir. Dolayısıyla demografi, kendi içinde yukarıda bahsedilen kavramı da inceleyen bir bilim dalıdır. Toplam doğurganlık hızı, doğurganlık çağındaki kadınların (15-49) doğurganlık yaşamları boyunca yapacakları ortalama canlı doğum sayısını gösterir. Hız, yaşa özel doğurganlık hızlarına göre kadın başına beklenen canlı doğum sayısını gösterir, doğurganlık konusunda açıklayıcı, net bilgi verir. Geçmişte yüksek doğurganlık seviyesinin etkisi ile genç yaşlardaki nüfusun toplam nüfus içindeki payının artması ve artan genç nüfus doğurganlık çağına girdiğinde doğumların ölümlerden sayıca fazla olmaya uzunca süre devam etmesi durumuna nüfus momentum denir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanmanın ‘problem’ olarak algılanmasında pazar ekonomisinin katkısı yadsınamaz. Bu ekonomik anlayış sayesinde, uzun, sağlıklı ve kaliteli yaşam olanakları sağlama iddiasındaki pek çok ürün ve teknoloji ‘yaşlanma problemi’nin çözümü olarak sunulmaktadır. Bu sloganla yola çıkan üreticiler yaşlı nüfusu cesaretlendirip, kendi ürün pazarını hareketlendirmeyi hedeflemektedir.

Yanıt Açıklaması: Konuşma terapistleri: Hastaların iletişimi ile ilgili konularda çalışırlar. Yutma ile ilgili sorunlar da konuşma terapistlerinin ilgilendiği sorunlardır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı suistimalinin fiziksel, cinsel, duygusal ve ekonomik istismar ve ihmal olmak üzere beş temel kategorisi değerlendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Dünya nüfus raporu verilerine göre, 2015 yılı nüfusu 7,3 milyardır. Beklentilere göre 2050 yılında nüfus 9,7 milyara, 2100 yılında ise 11,2 milyara ulaşacaktır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Gelişmiş ülkelerde yaşlı nüfusun yüksek olması nedeniyle bağımlı nüfus oranları yüksek olmaktadır. Bu sonuca yol açan faktörlerin başında doğurganlığın ciddi azalış göstermesi gelir. Bu süreç toplumda çocukların azalması, ölümlerin azalmasının katkısı ile aktif olarak çalışan nüfusun ve yaşlı nüfusun artması ile sonuçlanır. Gelişmiş ülkelerde ortanca yaş günümüzde 40-45 yaşlara arasındadır. Bazı ileri ülkelerde doğum hızının yüksek seyretmesi nedeniyle ortanca yaş diğer ülkelere oranlara daha düşük olabilmektedir. Örneğin ABD’lerinde ortanca yaş 36,9 ile dikkat çekmektedir. Gelişmiş ülkelerde önümüzdeki 40 yıl içinde ortanca yaş 50’li yaşlara uzayacaktır. Bu tür ülkelerde yaşlı nüfus toplam nüfusun %14-25’i arasında olup “ileri yaşlı toplum” olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Menopoz, kadınların yumurtlama fonksiyonunun sona ermesiyle birlikte yaşadıkları doğal bir süreçtir. Ergenlik, insanlarda meydana gelen "yetişkinliğe ilk adım" evresidir. Osteoporoz, kalsiyum oranında azalma sonucu ortaya çıkan kemik erimesidir. Prostat büyümesi, mesane ile idrar kanalının üst kısmında yerleşmiş olan prostat bezinin kontrolsüz büyümesidir. Erkek üreme yeteneğinin yaşa bağlı olarak azalmasına andropoz denir.