Temel Gerontoloji

Yanıt Açıklaması: Senkop, beyne giden kan akımının azalmasına bağlı olarak bilincin ve postural tonusun geçici kaybına denir. Baygınlık hissi ya da presenkop, ani güç kaybı, başağrısı, bulanık görme, terleme, bulantı, kusma belirtilerinin olduğu durumdur, senkop bu durumun daha ileri halini gösterir. Bilinç kaybının düzeyi değişkendir. Hasta bazen çevresinden tamamen habersiz değildir. Konuşulan sesleri duyabilir veya çevredeki insanları bulanık olarak görebilir. Çoğunlukla tam bir bilinç kaybı ve cevapsızlık oluşur. Hasta hareketsiz yatar, tüm kasları gevşemiş, göz bebekleri genişlemiştir. Nabızları zayıf, yavaş ya da hissedilemez, sistolik kan basıncı düşer, solunum çoğunlukla seçilemez.

Yanıt Açıklaması: Anjina pektoris “özellikle egzersiz ile ortaya çı­kan göğüsde baskı hissi ve anksiyete” olarak tanım­lanmıştır. Tipik olarak egzersiz veya stresle ortaya çıkmakta ve istirahatle ve/veya nitrat tedavisiyle geçmektedir. Klasik anjina, sıklıkla sol omuz, bo­yun ve kola yansır. Anjina genellikle hastalar tara­fından “ağrı” olarak değil daha çok göğüste “sıkıştı­rıcı tarzda bir sıkıntı hissi”olarak tarif edilir. Göğüs ağrısının klinik sınıflaması şu şekilde yapılmaktadır: Tipik anjina: Tipik süre ve özellikte olmak kaydıyla subs­ternal (göğüs kemiği altında) ağrı Ağrının duygusal stres ve egzersizle artması İstirahat veya nitrat tedavisiyle iyileşmesi şeklinde görülür.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık sigortası, “yaşın ilerlemesi gibi nedenlerden dolayı fiziki gücünü kaybeden dola- yısıyla gelir ve kazanç kaybına uğrama tehlikesi ile karşı karşıya kalan kişilerin, bu sosyal riskini karşılama ve onlara emekli aylığı bağlama amacını güden” bir sigorta türüdür.

Yanıt Açıklaması: Genç yaştaki bireylerin kentlere göç etmesi kırsal kesimde yaşlı nüfusun belirgin olarak fazlalaşmasına sebep olmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Demografi: Sınırları belli bir coğrafyada bulunan nüfusun yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelenmesidir.

Yanıt Açıklaması: “Sosyal devlet” ilkesi; herkese, içinde yaşamakta olduğu toplumun olanaklarına uygun bir yaşam düzeyini sağlamakla kendini görevli bilen devlet anlayışını ifade eder. Özellikle II. Dünya Savaşı sonrasında, birçok ülke tarafından “sosyal devlet” ilkesi benimsenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılığa vurgu yapmak üzere Birleşmiş Milletler tarafından 1983 yılında "Viyana Ulus­lararası Yaşlanma Eylem Planı" hazırlanmıştır. Eylem planında yer alan başlıklardan biri de "Barınma ve Çevre" başlığıdır. Planda, insanların yeterli barınma ve iyi çevre koşullarına sahip olmasının tüm ülkelerde ve tüm yaş grupları için yaşam kalitesini etkileyen önemli bir durum olarak kabul gördüğü ifade edilmiştir. Ayrıca; barınmanın sürekliliğinin yaşlılar için daha da önemli olduğu, mekânların yaşlı aktivitelerinin merkezini oluşturduğu; eve uyum, günlük yaşam için ev içi uygulamalar, evde kullanılan araçların kolay kullanımı­nı sağlayacak biçimde düzenlenmesinin hastalığı azaltacağı gibi, yaşlıların kısıtlılıklarıyla yaşamalarını kolaylaştıracağı vurgulanmıştır. İkinci olarak, yine Birleşmiş Milletler tara­fından 2002 yılında "Madrid Uluslararası Yaşlanma Eylem Planı" kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: İnsidans: Belirli bir nüfusta belirli bir zaman dilimi içerisinde belirli bir hastalık veya hastalıkların yeni olgularının sayısını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Senkop, beyne giden kan akımının azalmasına bağlı olarak bilincin ve postural tonusun geçici kaybına denir. Baygınlık hissi ya da presenkop, ani güç kaybı, başağrısı, bulanık görme, terleme, bulantı, kusma belirtilerinin olduğu durumdur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Gelişmekte olan birçok ülkenin ve ekonomileri geçiş döneminde olan ülkelerin kırsal alan­larında, genç yaştaki bireylerin göç etmeleri nedeniyle, yaşlı nüfus belirgin olarak fazladır. Gelişmiş ülkelerin kırsal alanlarında yetersiz ekonomik kaynaklar, toplum kaynakları ve yaşlıların temel hizmetlere ulaşamaması halen yaşanan sorunlar arasındadır. Kentlerde durum, geleneksel geniş aile yapısının ve iletişimin sürdürülmesi açısından, kırsal alanla­ra göre daha kötüdür.

Yanıt Açıklaması: Yeterli gelir güvenliğinin sürdürebilirliği çok önemlidir. Enflasyonun yüksek olduğu yerlerde, emekli maaşları, özürlülük sigortası, sağlık güvenceleri ve kişilerin birikimleri değerlerini kaybetmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bu ünitenin önceki bölümlerinde de değinildiği gibi, “Hasta Tarafından Bildirilen Sonuçlar (HBS)” başlığı altında incelenen yaşam kalitesi ölçümünde de yanlış olarak her türlü HBS ölçüm aracı YK ölçüm araçları altında sınıflanmaktadır. Aşağıdaki iki HBS ölçüm araçları yaşam kalitesinin ilgi alanına doğrudan girerler: 1. Genel Amaçlı (Jenerik) Ölçekler: Herkesin yaşam kalitesinin bir parçası olduğu hakkında üzerinde fikir birliğine varılmış ya da çoğunlukla kabul edilmiş yaşam kalitesi parametreleri veya fonksiyonları üzerine odaklanmış araçlar, 2. Özel Amaçlı (Spesifik) Ölçekler: Belirli bir hastalığa veya özelliğe (ör., yaşlı) sahip bireylerin yaşam kalitesinin bir parçası olduğu hakkında üzerinde fikir birliğine varılmış Yaşam Kalitesi parametreleri veya fonksiyonları üzerine odaklanmış araçlar. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanma 2002 Uluslararası Eylem Planı (International Plan of Action on Aging, 2002) Dünya Sağlık O¨rgütü Uzmanlarının 12 Nisan 2002’de yaptıkları toplantı sonucunda hazırlanmış bir rapordur. Eylem Planı’nın amacı, her yerde insanların güvenli ve saygın şekilde yaşlanmalarını ve toplumlarında bütün haklara sahip birer vatandaş olarak yaşamaya devam etmelerini garanti etmektir.

Yanıt Açıklaması: 1983 yılında çıkarılan 181 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Sağlık Bakanlığı’nın teşkilat görevleri yeniden düzenlenmiş, Sosyal Yardım görevi bu bakanlığın uhdesinden alınarak 2828 sayılı yasaya göre kurulan Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna devredilmiştir. Daha sonra bu genel müdürlük 2011 yılında 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Orta düzey (Klinikte hasta grupları üzerinde): Yaygın olarak “Sonuç araştırmaları” diye bilinen bu çalışmalar, sağlık alanında klinik koşullarda alternatif tedavi yöntemlerinin başarısını karşılaştırmak için yapılan çalışma- lardır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık ve refahın sağlanması, ruh sağlığı gereksinimleri ve yeti yetersizliği gibi konular 2. öncelik konularındandır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Gerek hekimlik gerekse hemşirelik hizmetlerinde demansın erken tanısı için, karmaşık olanlar yanında basit ve yönlendirici testler mevcuttur. Bunlar arasında “Mini Mental Test” (MMSE), “Üç nesne hatırlama testi” ve “Saat çizme testi” sayılabilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hafif diş eti hastalığı olan “Gingivitis” yetersiz ağız hijyeni sonucu ortaya çıkar. Gingivitisin tedavi edilmesinde evde iyi ağız bakımı önemlidir. Gingivitis tedavi edilmezse ilerleyerek “periodontitis” oluşur. Diş plağı içindeki bakteriler, diş eti iltihabına neden olur. Diş plağının fırçalamayla diş üzerinden uzaklaştırılması gerekir. Özellikle ağız ve diş temizliği yetersiz, ağız kuruluğu olan, diş eti hastalıkları olan yaşlılarda ağız kokusu olur.

Yanıt Açıklaması: Bakım ve tedavi süreçlerinde hastaların kendi tercihlerinin dikkate alınması yaşam kalitesinin sağlık alanındaki kullanım amaçlarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Toplum bilimde “sosyal sermaye” olarak bilinen ve kişinin toplumsal desteği ilişkiler ağını ve toplum içinde yaşadığı güveni içeren çok değişkenli kavramın, yaşlıların yaşam kalitesi üzerinde belki de daha genç yaş gruplarından daha etkili olduğu bildirilmiştir