Psiko-Sosyal Rehabilitasyon

Yanıt Açıklaması: Özgüven genel olarak özsaygı, öz benlik, öz yeterlilik duygusu yüksek kişilerde yüksek olması beklenir. D seçeneğinde düşük özsaygısı olan birinin yüksek özgüveni olması beklenmez.

Yanıt Açıklaması: Öz güveni yüksek olan bir kişi, daha girişkendir, kendinden emindir, ne istediğini bilir istediği şeyler için emek vermeye ve çaba sarf etmeye hazırdır. Halk arasında öz güven kişinin girişken olup olmamasıyla ilişkilendirilir. Diğer bir ifade ile halk arasında öz güveni yüksek olan kişilerin daha girişken, öz güveni düşük olanların ise girişken olmadıkları yönünde yaygın bir kanı vardır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılarda sosyal desteğe ihtiyaç duyulmasının sebeplerini sıralayacak olursak; • Yaşlılıkla beraber sosyal statünün düşmesi (emeklilik, çocukların bağımsızlaşması vb.), • Yaşlılılıkla birlikte maddi kaynakların azalması ya da yetersiz kalması, • Yaşlılıkla beraber sosyal ağların azalması veya zayıflaması, • Yaşlılıkla birlikte eş kaybı riskinin artması (özellikle kadınlar için), • Yaşlıların sosyal izolasyon riskinin bulunması, • Yaşlıların istismar ve ihmale uğrama riskinin bulunması, • Yaşlıların yaşlı ayrımcılığına uğrama riskinin bulunması, • Yaşlıların akut ve kronik hastalıklar sebebiyle daha çok bakıma ihtiyaç duyması, • Yaşlılıkla beraber engellilik riskinin artması, • Yaşlıların depresyon gibi psikolojik hastalıklara meyilli olması, • Yaşlılar arasında Alzheimer, Demans gibi bilişsel bozuklukların yaygın olması olmasıdır. Yukarıda belirtilen tüm nedenler, yaşlı bireylerin sosyal desteğe olan gereksinimini artırmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki seçeneklerde yer alan davranışlar genel olarak bireylerin sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürmede önemli bir role sahiptirler. Fakat B seçeneğinde yer alan Alkol kullanımı özellikle yaşlılık döneminde sağlıklı yaşamı olumsuz etkileyen bir davranıştır. Sigara, alkol ve madde bağımlılığı olan birisi vücuduna düzenli olarak bazı kimyasal maddeleri almaktadır. Bu kimyasal maddeler vücutta toksinlerin birikmesine, bu toksinler de erken yaslanmaya, kronik hastalıklara ve kansere neden olur.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık primer ve sekonder olacak şekilde iki döneme ayrılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çok yönlü geriatrik değerlendirme yaşlı bireyin fonksiyonelliği, fiziksel, bilişsel, sosyal, psikolojik ve çevresel değerlendirmesini içerir.

Yanıt Açıklaması: 2 yılda bir Gaitada gizli kan testi kolorektal kanserin önlenmesi veya erken tanılanması için önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılıkla ilgili “yaş yetmiş, iş bitmiş, unu eledik, eleği astık, bir ayağımız çukurda” gibi bazı deyim ve atasözlerinde yer aldığı gibi olumsuz tutum ve yargılar yaşlıların sağlığı geliştirme aktivitelerine yönelmesini, katılmasını engelleyebilir. Bu nedenle bu atasözlerini kullanan bir yaşlının durumu onun yaşlılığı algılayış şekliyle daha çok ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: İlk dört şıkta verilenler aslında iyi bir rehabilitasyon programında yer almaması gereken özelliklerdir. Öte yandan E şıkkı yani rehabilitasyonun sürekliliği etkili bir rehabilitasyon hizmetinin özellikleri arasında yer alır.

Yanıt Açıklaması: Gelişim görevi, bireyin içinde bulunduğu takvim yaşının gerektirdiği her türlü davranış ve beceriyi sergileyebilmesi anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: İyi olma kavramı beden ve ruh sağlığı ile alakalıdır. Genel iyi olma durumudur.

Yanıt Açıklaması: Yetersizlik duygusu yaşlılık döneminde yaşanması muhtemel duygulardan birisidir Yetersizlik duygusu çocukluk yıllarından itibaren oluşan bir duygusudur. Özellikle çocukluk döneminde çokça hastalanmış veya sürekli tedavi görmüş olan çocuklarda veya herhangi bir bedensel sorunu olan bireylerde yetersizlik duygusu daha çarpıcı olarak ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Emeklilerin yeniden plan yaptıkları ve plan yapmada yardım arayabildikleri evreye “yeniden uyum evresi” denir.

Yanıt Açıklaması: Psikososyal rehabilitasyonun amaçları şu şekilde sıralanabilir: Hastalığın yol açtığı bozukluk ve yeti kaybı oranının azaltılmasını sağlamak, Hastanın sosyal rolünü yerine getirmesi için var olan becerilerinin geliştirmesini sağlamak, Yetenek, beceri ve kapasitelerini güçlendirmek, Hastanın sosyal, psikolojik uyumunu kolaylaştırmak, Bireysel bağımsızlığını artırmak, Daha ileri bozulma ve yeti kayıplarını önlemek, Hastanın bireysel sorumluluğunu artırmak, Hastada iyileşme (iyi oluş) duygusunu geliştirmek, Aile, arkadaş gibi destek grubu üzerindeki zorlanmayı azaltmak.

Yanıt Açıklaması: Bağışıklama çocuklarda olduğu kadar yaslılar içinde önemlidir ve yaşlılık döneminde birçok hastalığın önlenmesine ya da daha hafif geçirilmesine katkı sağlar. Yukarıda 65 yaş üzeri bireyler için önerilen aşılar yer almaktadır, fakat kızamık aşısı bunlar arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Rehabilitasyonun uygulandığı başlıca yerler; hastaneler, rehabilitasyon merkezleri, bakımevleri, huzurevleri, klinikler, hastanelerin poliklinik hizmetleri ve ev ortamıdır. Bunlardan bakımevleri Özel bakıma ihtiyaç duyan yaşlıların bakım ve korunmalarını sağlamak amacıyla kurulan yatılı sosyal hizmet kuruluşlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Hastaların ruhsal, duygusal ve davranışsal problemlerini tedavi eden tıp doktoru psikiyatristtir. Psikolog ise hizmet alan yaşlı hastanın motivasyonunun yükseltilmesi, stres ve anksiyetesinin azaltılması, tedaviye ilişkin kaygılarının giderilmesi, serbest zamanlarını değerlendirmesi gibi konularda danışmanlık görevlerini üstlenir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanma; işsizlik, mesleki vasıfsızlık, düşük gelir seviyesi, kötü barınma koşulları, suça sürüklenme, sağlık bozukluğu (hastalık) ve aile bağlarının çözülmesi gibi olumsuz koşulların bir bireyde birleşmesiyle ortaya çıkabilir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı birey üzerindeki otorite, baskı öz güveni azaltır. Emeklilik, yeni bir yaşam biçimine geçiş olup yaşlılarda işe yaramama duygusunu tetikleyebilmektedir. Yalnız kalma korkusu, diğerlerine bağımlılık kendine güveni azaltır. Yaşlı bireyler kendilerine acınmasını değil kendilerinin anlaşılmasını isterler. Bu doğru iletişim ile sağlanır. Böylece yaşlı bireylerin öz güvenleri artar.

Yanıt Açıklaması: İkincil önleme, yaşlılarda yaygın görülen hastalıkların (Alzheimer, artiritler, kalp-damar hastalıkları, depresyon, diyabet, osteoporoz) erken tanı ve ilk tedavisinin yapılarak sağlığın sürdürülmesini kapsar. Böylece komplikasyonlar (örneğin diyabetli bir hastada görmenin kaybı) ve bağımlılık gelişmez. İkincil önleme stratejileri; taramaları, kendi kendine yapılan muayenelerin öğretilmesini, düzenli fiziksel ve psikolojik değerlendirmeyi, komplikasyonlar ve bağımlılıktan kaçınmak için sağlık bakımını (yeterli beslenmeyi, egzersizi, tıbbi ve farmakolojik tedavileri) içerir.