Psiko-Sosyal Rehabilitasyon

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık sürecinde bireyler psikolojik yıkımlar yaşamaktadırlar. Bu yıkımları psiko-sosyal rehabilitasyon azaltabilir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal destek türlerinden duygusal destek, ilgi, sevgi, güven duygularının iletilmesini içerir. Takdir desteğiyle kişinin sorunları ve kusurlarıyla birlikte olduğu gibi kabul edildiği ve saygı duyulduğunu belirtilir. Maddi destekte maddi yardım, araçgereç ve hizmet verilir. Bilgisel destek sayesinde sorunların çözülmesini sağlayabilecek bilgi ve beceriler öğretilir, yol gösterilir. Arkadaşlık desteği ise boş zamanların birlikte geçirilmesi şeklinde verilebilir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Uğraşı terapisinin temelinde, kişinin anlamlı uğraşılar edinmesini sağlamak ve böylece mevcut tedavi sürecini desteklemek, üretken olma yoluyla benlik saygısını artırmak ve yaşamdan daha fazla doyum almalarını sağlamak vardır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı kişilerle ilişki kuracak kişilerin sağlıklı ve kaliteli ilişki kurması çok önemlidir. Yaşlı kişiyi dinlemek, onu kabul etmek, onu koşulsuz bir biçimde saygıya değer bulmak yaşlı kişinin kendisini daha iyi hissetmesine ve öz güveninin artmasına neden olacaktır. Hijyen ilişki için bir ön koşul değildir. Yaşlı bireyin her istediğini almak, yapmak onunla ilgilenildiğini göstermemektedir.

Yanıt Açıklaması: A şıkkı yanlıştır zira üç kavram da önemlidir yani bu kavramları önem derecesine göre sıralayamayız. B şıkkı yanlıştır zira 3 kavram benzer de olsa farklı şeyleri ifade etmektedir. C şıkkı yanlıştır çünkü verilen tanım nesnel iyileşmenin değil öznel iyileşmenin tanımıdır. E şıkkı yanlıştır çünkü iyileşme belirtilerin tamamen ortadan kalkmasını değil azalmasını da ifade edebilir. E şıkkı ise doğrudur Rehabilitasyon kavramı, genel anlamda kişinin zayıflayan, azalan işlevlerinin veya yetilerinin yeniden tesis edilmesidir. Böylece birey yeniden etkin biçimde yaşama katılabilir ve yaşamdan doyum almaya devam edebilir.

Yanıt Açıklaması: Aşılar hastalığa neden olan bakterilerin ölü ya da zayıf formlarını (örneğin; kızamık aşısı kızamık virüsünü veya menenjit aşısı menenjite neden olan bakterileri) içerir. Bazı aşılar hastalık mikrobunun sadece bir kısmını içerir. Vücudumuz hastalığa maruz kaldığında olduğu gibi, aşı vücutta savunma hücrelerini üretmek için bağışıklık sistemimizi uyarır. Aşı sayesinde, aşı yapılan hastalığa yakalanmadan bağışıklık gelişir ve hastalıklar önlenir bu işleme genel olarak bağışıklama adı verilir.

Yanıt Açıklaması: İşlevsel destek ise duygusal (sevgi, empati vs.) ve enstrümental (günlük işlerde yardım, para desteği vs.) destek biçimlerine işaret eder.

Yanıt Açıklaması: Uğraşı, insanların kendilerine bakmak, yaşamdan keyif almak ve yaşadıkları toplumun sosyal ve ekonomik dokusuna katkı sunmayı içeren meşgul oldukları her şey olarak tanımlanmaktadır. Yaşamda bir uğraşıya sahip olmak, psiko-sosyal açıdan bireye önemli faydalar sağlamaktadır. Bu açıdan bakıldığında ülkemizdeki yaşlıların televizyon izleme gibi pasif etkinlikler yerine aktif olarak yaşama katılımlarını sağlayabilen uğraşı terapisinden faydalanmaları olasıdır. Yanıt D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Paspas, halı gibi eşyaların kaymayan türden, az tüylü olması kayıyorsa yorsa çift yönlü yapışkan bantlarla sabitlenmesi gibi önlemler yaşlılar için güvenliğin sürdürülmesi ve kazaların önlenmesi için alınabilecek tedbirler olmaları açısından önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Eğlence merkezleri herkese yönelik olan rekreatif amaçlı yerlerdir. Tedavi amacı yoktur.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılarda sağlığın korunması ve geliştirilmesinde; yaşlı bireyin dinî inançları, kültürel değerleri, bilgi ve güdülenmesi, fiziksel hareket/yeterliliği, yaşlılığı algılayışı, bilişsel ve duyusal değişiklikler, hizmetlere ulaşılabilirlik/yararlanma, ekonomik durum etkilidir, manevi gereksinmeler primer önleme faaliyetlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Yaslı bireylerde depresyonun ortaya çıkısını kolaylaştıran birçok risk etmeni bulunmaktadır. Azalmış sosyal ilişkiler ve bağlar, yalnızlık, yas, maddi gelir kaybı, fizyolojik hastalıklar, özgüvende azalma, cinsel güçte azalma, nöron ve nörotransmitter kaybı, yaşlılık döneminde görülen depresyonun en önemli risk etmenleri arasında gösterilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İyi olma kavramı beden ve ruh sağlığı ile alakalıdır. Genel iyi olma durumudur.

Yanıt Açıklaması: Sosyal destek, aile, akraba, arkadaş ve komşu gibi gerçek kişiler tarafından sağlanabileceği gibi, yerel ve merkezî yönetimler, özel şirketler, yerel, ulusal veya uluslararası sivil toplum kuruluşları gibi tüzel kurum ve kuruluşlar tarafından da sağlanabilir. Sosyal destek, hayatta karşılaştığı stresli olay ve durumlara karşı bireyi koruyarak bireyin stresle mücadele etmesinde ona yardım etmektedir. Sosyal destek disiplinlerarası ve multidisipliner bir konu olup sosyal hizmet, eğitim bilimleri, sosyoloji, psikoloji, epidemiyoloji, tıp, hemşirelik ve halk sağlığı gibi disiplinler tarafından çalışılmaktadır. Sosyal desteğin sağlığa olan etkisi epidemiyoloji, tıp, hemşirelik ve halk sağlığı alanında çalışanların yakından ilgilendiği bir konudur. Sosyal desteğin birey üzerindeki psikolojik ve sosyal etkileri de çoğu sosyal bilim alanını ilgilendirir niteliktedir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanma kavramı ilk olarak 1970’li yıllarda Fransa’da ortaya çıkmıştır. Sosyal dışlanma; işsizlik, mesleki vasıfsızlık, düşük gelir seviyesi, kötü barınma koşulları, suça sürüklenme, sağlık bozukluğu (hastalık) ve aile bağlarının çözülmesi gibi olumsuz koşulların bir bireyde birleşmesiyle ortaya çıkabilir.

Yanıt Açıklaması: “Sağlık davranışı” kavramından anlaşılması gereken bireyin sağlıklı olma adına bilgi tecrübe ve deneyimler sonucu ortaya koymuş olduğu davranış olarak düşünebilir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal izolasyonun bireysel olduğu gibi makro düzeyde toplumsal sebepleri de mevcuttur. Bunlardan birincisi toplumdaki bağlılık duygusunun farklılaşmasıdır. Geleneksel toplumlarda yaşlı bireylerin bakım sorumluluğu aile bireyleri tarafından üstlenilirken, modern toplumlarda bakımın kolektif ve kurumsal bir eylem olduğu algısı yerleşmiştir. Özellikle batı toplumlarında bu algı daha yüksektir ve yaşlı bireylerin sosyal izolasyona maruz kalmalarında önemli bir rol oynamaktadır. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık döneminde kişilerin öz güven düzeyleri şüphesiz birbirinden farklı olmaktadır. Diğer bir ifadeyle kimi yaslılar kayıplarına rağmen daha sağlıklı ve öz güvenli olarak kalabilmekte kimileri ise yaşadıkları kayıplardan ötürü öz güvenlerini önemli oranda yitirebilmektedir. Yaşlılar arasındaki bu farklılık öz güven duygusunun yitirilmesinde tek faktörün kayıplar olmadığını, kişilerin kişiliklerinin de etkili olduğunu düşündürmektedir. Öz güven kaybına neden olan bireysel faktörler olarak öz yeterlik, benlik saygısı, kendini kabul ve kendini gerçekleştirme düzeyi, gelişim görevlerini yerine getirme, yetersizlik duygusu gösterilebilir.

Yanıt Açıklaması: Amerika Birleşik Devletleri Koruyucu Hizmetler Birliği’nin genel değerlendirme ve kronik hastalıklar için önerdiği uygulamalardan işitme kaybını belirlemek için farklı tarama testleri kullanılır: Fısıltı testi Parmak sürtme testi İzle ve doğrula testi Tek soruluk tarama testi Çok sorulu hasta anketi Odiyometre ile test etmedir.

Yanıt Açıklaması: İkincil önleme, yaşlılarda yaygın görülen hastalıkların (Alzheimer, artiritler, kalp-damar hastalıkları, depresyon, diyabet, osteoporoz) erken tanı ve ilk tedavisinin yapılarak sağlığın sürdürülmesini kapsar. Böylece komplikasyonlar (örneğin diyabetli bir hastada görmenin kaybı) ve bağımlılık gelişmez. İkincil önleme stratejileri; taramaları, kendi kendine yapılan muayenelerin öğretilmesini, düzenli fiziksel ve psikolojik değerlendirmeyi, komplikasyonlar ve bağımlılıktan kaçınmak için sağlık bakımını (yeterli beslenmeyi, egzersizi, tıbbi ve farmakolojik tedavileri) içerir.