Türkiye´nin Toplumsal Yapısı

Yanıt Açıklaması: Bourdieu’ya göre, kültürel sermaye, toplumdaki ayrıcalıklı gruplardan aktarılan ve sahip olunan beceri ve yeteneklerin toplamıyla ilgilidir. Kültürel sermaye (eğitim, dil gibi), sosyal sermaye (sosyal bağlar ve iletişim) ve ekonomik sermaye (para ve diğer maddi kaynaklara sahip olma) hem aileden aktarım yoluyla hem de resmî eğitimle elde edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Sosyalleşme, Murdock’a göre ailenin dört temel işlevinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de toplumsal yapı üzerine yapılan ilk çalışmalar, Ziya Gökalp ve Prens Sabahattin tarafından gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel süreç açısından değerlendirildiğinde Türkiye’de kentli olmak toplumsal tabakalaşmada daha üst bir statü simgesini temsil etmektedir. Bu göçte Sosyo-psikolojik nedenlerden birisidir.

Yanıt Açıklaması: Türkler sırasıyla Göktürk, Uygur, Arap kökenli ve Latin kökenli olmak üzere dört temel alfabe kullanmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal yapının parçaları; toplumsal statü, toplumsal rol, toplumsal gruplar, toplumsal sınıf, toplumsal ağ, toplumsal kurumlar ve kültürdür.

Yanıt Açıklaması: Çekirdek aile, karı- koca ve evlenmemiş çocuklardan meydana gelen en küçük toplumsal birimdir.

Yanıt Açıklaması: Eğitimde düzenleyici bir siyaset üstü bir kurumun olmaması ve uzun vadeli planlamanın eksikliği eğitimin bugünkü sorunlarının yapısal nedenlerinden en önemlisidir.

Yanıt Açıklaması: Çin, Hint ve İran kültürlerinden etkilenen Uygurlar Göktürk yazısını bırakarak yeni bir alfabe düzenlemişlerdir. Uygur alfabesinde Göktürkçe'de 38 olan harf sayısı 18'e indirilmiştir. Bunlardan 3'ü ünlü 15'i ünsüzdür. Yazı Arap yazısında olduğu gibi soldan sağa doğru yazılmaktadır. Alfabe ile yazılmış en eski metinler 9. yüzyıl sonralarına aittir. Varlığını uzun süre devam ettiren bu alfabe 18. yüzyılda tamamıyla unutulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kaba doğum hızı, bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Özel Mülkiyet: Piyasa ekonomisinin en önemli unsurlardandır. Kişilerin ve şirketlerin mülkiyet edinme, satma ve bunları devretme haklarının yasal güvence altında olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Yapısal Fonksiyonalizm, Toplumdaki bütünleşme, değerler, normlar, durağanlık, düzen ve konsensus üzerinde odaklanmıştır. Başlıca temsilcileri T. Parsons, R. K. Merton, W. Ogburn, W. Buckley, E. Tiryakian olan yapısal fonksiyonalizmin temel kavramları; yapı, fonksiyon, toplumsal yapı, kültürel yapı, sistem, sosyal sistem, statü, rol, değer, norm, düzen, yapısal farklılaşma, dinamik denge ve konsensüstür.

Yanıt Açıklaması: Hane halkı aynı konutta yaşayıp ihtiyaçlarını beraber karşılayan kişilerdir, aralarında kan bağı olmak zorunda değildir

Yanıt Açıklaması: Modern demokrasilerde en yaygın eşitlik türü olan “fırsat eşitliği,” toplumsal, siyasal ve ekonomik kökenlerine, kısacası sınıfsal konumuna bakılmaksızın, herkesin yetenek ve becerileri ölçüsünde yarışabileceğini öngören liberal bir ilkedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de ikamet eden nüfus ADNKS sonuçlarına göre 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 1 milyon 73 bin 818 kişi artarak 2016 yılında 79 milyon 814 bin 871 kişiye ulaşmıştır. Erkek nüfus 40 milyon 43 bin 650 kişi olurken, kadın nüfus 39 milyon 771 bin 221 kişi olmuş ve toplam nüfusun % 50,2’sini erkekler, % 49,8’ini ise kadınlar oluşturmuştur. Yıllık nüfus artış hızı 2016 yılında ‰ 13,5 olarak gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sanayileşme süreci ve sonrasında sanayileşmiş ülkelerde nüfusun büyük bir bölümü kentlerde yaşamaya başlar. Sanayileşme ile birlikte fabrikaların çevresinde oluşmuş bir kentleşme süreci söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Kültür sözcüğü bilimsel alanda, beşeri alanda ve günlük dilde, estetik alanında, maddi (teknolojik) ve biyolojik alanda kullanılmaktadır. Ekonomik alanda kullanımı yoktur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Peker Türkiye’de nüfussal dönüşüm kaynaklı çekirdek ailenin baskın hale gelmesinde 1950-1970 dönemi ortasında yapısal-işlevsel kuramın ileri sürdüğü iddialara itiraz etmektedir. Peker’e göre “çekirdek aileye geçişte temel etmen, ailedeki nüfus baskısı ile birlikte ebeveynlerin karar vericiliğinin nüfussal olay bağlamında değişmemesi, ailede yükselen rol çatışmaları sonucu evli oğlun aile mülkünden bağımsız “ücretli iş” bulma olanağını araması sonucu olmuştur.” Ayrıca çekirdek ailede kadının statüsü, çocuğa verilen değer, anlam ve davranışlar da bu süreç içinde değişime uğramıştır.

Yanıt Açıklaması: Sonuç olarak geçen zaman içerisinde Türkiye’de aile yapısı ve aileye ilişkin özellikler de değişmiştir. Aileye ilişkin en son durumu Koç ve arkadaşları (2013) çok rafine bir şekilde aktarmaktadırlar. Koç vd. (2015) Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) 2013’te yer alan Türkiye’nin aile yapısına ilişkin verilerin ileri analizini yapmışlardır. Onların aile yapısıyla ilgili elde ettikleri bazı sonuçlar şöyledir: • Çekirdek aile içinde önemli bir yer tutan çocuklu çekirdek aile dönüşüm sürecinde en çok etkilenen aile biçimidir. Türkiye’de 2 çocuk sahibi olma normunun yerleşmesi sürecinde 1 veya 2 çocuklu çekirdek ailelerin yaygınlığı artarken; 3 ve daha fazla çocuklu ailelerin yaygınlığı azalmıştır. • Farklı aile biçimlerinden çeşitli nedenlerle kopan unsurlar geçici geniş aile dışında ikici bir tampon bölge haline gelen dağılmış ailelerin yaygınlığını çok ciddi biçimde artırmıştır. 1978-2013 döneminde dağılmış ailelerin yaygınlığının 2,1 kat artmış olmasının arkasında iç ve dış göç süreçlerinin olduğu kadar boşanma hızlarının artmasının ve ülkede yaşanan diğer sosyo-ekonomik değişimlerin de önemli katkıları bulunmaktadır. • Tek kişilik ya da tek ebeveynli ailelerin kurulması süreci “zorunluluk sonucu” olmaktan çıkarak sosyo-ekonomik, demografik ve özellikle de düşünsel dönüşüm sürecinin ürünü olarak “tercih sonucu” kurulduğu görülmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: 1923-1950 döneminde devletin ağırlıkta olduğu ekonomi politikalarının izlenmesinin dönemin şartlarından kaynaklanan birkaç önemli nedeni bulunmaktaydı. Bu nedenler: CHP’nin en temel politikalarından birisini devletçilik oluşturdu. Dönemin devlet zihniyeti, ekonomik kalkınma ve modernleşmenin devlet eliyle gerçekleştirilebileceği düşüncesindeydi. Güçlü bir özel sektör yoktu. Özel sektörün elindeki sermaye birikimi yetersizdi. Bu bağlamda özel sektörün, o dönem için güçlü bir belirleyiciliği söz konusu değildi. Bankacılık ve finans sistemi de güçlü değildi. Yani güçlü bir özel sektörün belirleyiciliğini oluşturacak kurumsal alt yapı zayıftı. Ekonomik açısından çok kötü bir görüntü söz konusuydu. Devlet, kendi belirleyiciliğinde bir ekonomik kalkınmayla, kaynakların verimsiz alana yönelmesini engellemek istiyordu.