Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Kota: Kadınların aday listelerinde veya temsilci olarak parlamentoda, komitelerde ya da hükümette belirli oranlarda ya da belirli sayılarda temsil edilmesini sağlayan bir uygulamadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Mesleki ayrışma

Yanıt Açıklaması: Avrupa’da kadınlar, 15. yüzyıldan itibaren sıkı korseler ve ağır elbiseler giymek zorunda kalmış, bu korseler 18. yüzyılda son derece yaygınlaşmıştır. Bu korseler kadınların tek baş- larına giyinip soyunmalarını bile imkânsız kılan, fizik- sel hareketi, hatta solunumu büyük ölçüde kısıtlayan, Şekil 6.1’de görülebileceği gibi sağlığı tehdit eden araçlardır ve kadın bedenini sınırlamak, terbiye etmek ve susturmak için kullanılmışlardır

Yanıt Açıklaması: Toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri kadın sağlığını kadınların ekonomik, sosyal ve politik güce eriş- melerini sınırlayarak ve kültürlerin kadınları sınırlaması ile etkiler. Bu faktörlerin hepsi birbiriyle ilişkilidir. Sağlığı etkileyen faktörler arasında gelir ve eğitim düzeyi, barınma ve çalışma koşulları, politik olarak sesini duyurabilme ve sağlık hizmetlerine erişim yer alır.

Yanıt Açıklaması: Tecavüz de kadın bedenine yönelik kontrolün araçlarından biridir. Kate Millett (1991) tecavüzü bir grubun (erkekler) diğer bir gruba (kadınlar) politik gücünü zorla dayatma aracı olarak tanımlar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kadın Tarihinin Amaçları: • Tarihe kadınları yazmak, • Tarihi cinsiyetlendirmek, • Kadınların tarihini yazmak, oradan cinsiyetler tarihine gidebilmek, • Telafi edici, kadınları tarihe yamalayan tarih yazımı yerine, tarihi topyekun dönüştürmek ve bütünlükselleştirmek.

Yanıt Açıklaması: Eviçi emeği tartışmaları feminist kurama önemli katkılar sağlamıştır ancak bu tartışmalar bazı problemleri de içermektedir. Birinci problem, kadınların eviçi emeğinin üretken bir emek olup olmadığı meselesi; ikinci problem, eviçi emeğinin erkeğin emek gücünün değerini belirlediğine yönelik tez; üçüncü problem, kadınların özellikle de ev kadınlarının ayrı bir sınıf oluşturmasına yönelik yaklaşım; dördüncü problem ise kadınların ezilmesinin belirleyici unsuru olarak ev emeğine yapılan aşırı vurgudur.

Yanıt Açıklaması: Ecevit (1985, s.73-74), kapitalist üretim ilişkilerinin hâkim olduğu gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ücretli kadın emeğinin özelliklerini şu şekilde sıralamıştır: Mesleki ayrışma Vasıfsız emek Terfide engeller Düşük ücret Enformelleşme Ev eksenli çalışma Düşük sendikalaşma İşsizlik Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Friedrich Engels’in 1884 yılında yayımlanan "Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni" adlı kitabı, aile üzerine yapılmış ilk çalışmalardan kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: 1990’lı yıllardan günümüze uluslararası kuruluşlar, kadın örgütleri ve devlet kurumları arasında kurulan ilişkiler ve işbirliği neticesinde; özellikle Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası ve Avrupa Birliği gibi uluslararası örgütler tarafından başlatılan ve toplumsal cinsiyet eşitliğini her alanda yaygınlaştırma amacı taşıyan toplumsal cinsiyet eşitliğini ana akımlaştırma (gender mainstreaming) stratejisinin Türkiye’de de hem sivil toplumun hem de devletin kapsam alanına girmesi ile birlikte kadın erkek eşitliği mevzusunda önemli bir yol kat edilmiştir. Toplumsal cinsiyeti ana akımlaştırma, top- lumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına ve yaygınlaştırılmasına her alan ve düzeyde planlanan her türlü “ana” yasa, politika veya programda yer verilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal cinsiyet. Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kadınların gündelik yaşamlarında karşılarına çıkan sorunlar, kişilere özel ya da belli durumlara özgü sorunlar değildir. Kadının ezilmesi (oppression of women) bir sistem meselesidir. Ataerkil sistemin ürünüdür. Feminizm ve feminist kuram bize bu sistemin, kendine özgü yapısal, ideolojik ve kültürel aygıtları olduğunu açıklayarak göstermiştir. Aslında “bilgi ile iktidar arasında doğrudan ilişki vardır”. Erkek egemen dünyanın ürettiği bilgi eksiktir, önyargılıdır. Geleneksel bilim ve tarih de bu aygıtlardan biridir. Egemenliğe sahip olmayan kadınların deneyimleri önemsenmediği için kayda geçirilmeyecektir. Bu aşamada destek özellikle eleştirel kuramın açtığı yoldan ilerleyen feminist epistemolojiden (bilgi felsefesinden) gelecektir.Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kadın tarihinin amaçları şöyle özetlenebilir (Scott, 2013, s.61-97): • Kadınlara kendi tarihlerini kazandırmak, • Kadınları tarihte görünür kılmak, • Bir cins grubu olarak kadınların tarihini yazmak, • Tarihsel gerçekleri sorgulamak, • Kadın ve erkek arasındaki iktidar ilişkilerini açığa çıkarmak ve sorgulamak, • Kadın deneyimlerini görünür kılmak, • Kadınları baskı altına alan pratikleri açığa çıkarmak, • Aileyi, özel alanı sorgulamak, • Kişisel / toplumsal baskı deneyimlerini ortaya çıkarmak, • Cinsiyet rollerinin tarihsel evredeki durumuna bakmak, •  Telafi edici, kadınları tarihe yamalayan tarih yazımı yerine, tarihi topyekun dönüştürmek ve bütünlükselleştirmek. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: U¨niversitede eğitim hakkının elde edilmesinde gerek kadınların yoğun talebi, gerekse, sayıları artan kız ortaokulları ve öğretmen okuluna yönelik kadın öğretmen ihtiyacının karşılanması belirleyici olmuştur. Süreçte önce 7 S¸ubat 1914’te İstanbul U¨niversitesi’nin konferans salonunda kadınlara haftada dört gün olmak üzere açık dersler verilmeye başlandı.

Yanıt Açıklaması: “İstanbul’un bir kent olarak kuruluşundan günümüze kadar kültür ve sanat yaşamında yol açan kadınların biyografilerine yer vermek” amacıyla açılan vakfın ismi İstanbul Kadın Vakfı'dır.

Yanıt Açıklaması: Simone De Beauvoir da gebelik ve doğum süreçlerinin kadınların özne olmasını zorlaştırdığını belirtir. İkinci Cins (De Beauvoir, 2010) adlı eserinde, kadınlarla erkekler arasındaki biyolojik farkları reddetmeden kadınların rollerinin biyolojilerinden kaynaklanmadığını, toplumsal olarak inşa edildiğini savunur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Siyasal katılım 2 boyuttan oluşur.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik araçların, kadını kontrol altında tutmak ve toplum nezdinde aşağılamak, utandırmak gibi amaçlarla kullanılması şeklinde tanımlanabilecek dijital şiddet, diğer şiddet türleriyle yakından ilişkilidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Aile ücreti, 19. yüzyılın başında ücretlerin iyileştirilmesi için mücadele eden erkek sendikacıların, ücretlerinin eşe ve çocuklara bakmaya yetecek kadar olması gerektiğine dair koydukları bir hedeftir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’deki kadınlar yükseköğrenim hakkını 1914’te elde ettiler. Üniversitede eğitim hakkının elde edilmesinde gerek kadınların yoğun talebi, gerekse, sayıları artan kız ortaokulları ve öğretmen okuluna yönelik kadın öğretmen ihtiyacının karşılanması belirleyici olmuştur. Süreçte önce 7 Şubat 1914’te İstanbul Üniversitesi’nin konferans salonunda kadınlara haftada dört gün olmak üzere açık dersler verilmeye başlandı. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.