Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Feminist düşünce, aklın erkeklerle özdeşleştirilmesinin erkek egemenliğinin bir uzantısı olarak görülmesi gerektiğini savunarak rasyonel temelli düşünceye karşı çıkmış, akıl yürütmenin doğal bir yetenek olmadığını, onun toplumsal olarak inşa edildiğini öne sürmüştür. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Radikal feministlere göre kadınların ezilmesi, en temel ezilme biçimidir. Radikal feministler kadın bedeninin ve doğurganlığının denetim altında olduğunu vurgularlar. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Öznellik, kişisel/bireysel, sezgisel içeriğe sahip bilginin kısmiliği, özgün sosyal bağlamlarda bilen öznenin bilincinin bilgi üretim sürecine dâhil edilmesi anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Bunun sonucunda, BM tarafından Kadınların Siyasal Haklarına Dair Sözleşme hazırlanmıştır. Bu sözleşmeye göre hak eşitliği ilkesi gereğince her kadın kendi ülkesinin, Kamu işlerinin yönetimine, Kamu hizmetlerinin yürütülmesine, Tüm kamu organlarına seçilme hakkına sahiptir. (Sancar, 2018, s.38).

Yanıt Açıklaması: Her ne kadar dünyanın bütün bölgelerinde tam anlamıyla ve aynı biçimde gerçekleşmese de dünya çapında son dönemlerde evlilikle ilişkilendirilebilecek önemli değişimler şöyle sıralanabilir: 1. Boylar ve öteki akraba toplulukları etkileri bakımından gerilemektedir. 2. Bir eşin özgürce seçilmesi yönünde genel bir eğilim vardır. 3. Gerek evliliğin başlatılması gerekse aile içerisinde karar verme bakımından kadınların hakları daha geniş olarak tanınmaya başlamıştır. 4. Düzenlenmiş evlilikler gittikçe azalmaktadır. 5. Erkekler ve kadınlar için daha yüksek cinsel özgürlük düzeyleri, çok kısıtlayıcı olmuş olan toplumlarda gelişmektedir.

Yanıt Açıklaması: Piramidin tabanında bulunan geleneksel babalık kategorisi değişime kapalı, otoriter ve çocuklara mesafeli bir babalığı temsil etmektedir. Yeni geleneksel babalık kategorisi geleneksel babalığın değerlerini benimsemiş ancak özellikle kız çocuklarıyla ilişkisinde mesafeleri aşmaya başlamış babalardan oluşmaktadır. Gayretli babalık, zorunluluk nedeniyle geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinin aksine hareket eden babaların bulunduğu kategoridir. Gayretli babalık ile yeni geleneksel babalık arasında yer alan hevesli babalık kategorisini, geleneksel babalık algısını taşıdığı hâlde kendi tercihiyle gayretli babalık davranışları sergileyen dolayısıyla bu konuda en kritik dönüşümü gerçekleştiren babalardan meydana gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsallaşma, yaşamın her döneminde toplumsal cinsiyet rol ve davranışlarının öğrenildiği, çoğu zaman içselleştirildiği bir süreçtir. Doğru cevap B’ dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsallaşma kuramı; Açık, anti-özcü vurgusuna rağmen cinsiyet farklılıklarına ilişkin oldukça statik ve tekçi kavramlaştırma ile hareket eder. Kadınlık ve erkeklik arasındaki kimi farklılıklar evrensel olarak var olsa da bunlar arasında ciddi bir çeşitlilik söz konusudur. Kadınlık ve erkekliğin her iki cinsiyetin de eşit ama zıt yönlerde sınırlandığı iki farklı yüz mü yoksa erkekliğin ezen, kadının ise ezilen konum mu olduğuna ilişkin bir belirsizlik mevcuttur. Bu anlamda eril olan iktidarı görmezden gelmeleri bir sorun oluşturur. Genellikle insanların görece pasif oldukları farz edilir. Oysa insanlar kuramın öngördüğünden daha aktif bir biçimde sürece müdahil olurlar Kadın ve erkek olma kategorilerinin içeriğini açıklamaz. Toplumsal cinsiyetin nasıl inşa edildiğinin değil, nasıl edinildiğinin kuramıdır.

Yanıt Açıklaması: Modernitenin temel kuramları: pozitivist, yorumlayıcı, gerçekçi (realist) eleştiridir.

Yanıt Açıklaması: Kadınlara kamusal alana katılma ve erkekler kadar başarılı olma fırsatının verilmesi gerektiğini savunan liberal feministler, kamusal yaşam alanlarında, eğitim sistemi, politika ve emek piyasasında, ayrımcı uygulamaları kaldırmak için yasal reformlara odaklanmaktadır. Bu alanlara yönelik eğitim, çalışma, mülkiyet, sosyal yardım, hukuk, meslek sahibi olma gibi konularda kadınların eşit haklara sahip olması için mücadele etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ataerkillik, erkeklerin kadınlar üzerinde egemen olduğu, kadınları ezdiği ve sömürdüğü toplumsal yapılar sistemidir.

Yanıt Açıklaması: 1869’da Kadınların Köleleştirilmesi (The Subjection of Women) isimli bir de kitap yazan Mill, bu kitapta cinsler arasındaki toplumsal ilişkileri yönlendiren ilkenin bir cinsiyeti diğerinin altında gören yanlış bir anlayışa dayandığını, insanlığın gelişimine engel olan bu adaletsizliğin, yerini mutlak eşitlik ilkesine bırakması gerektiğini savunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Radikal feministler, kadınlara eşit hak ve fırsatlar verilmesinin onların özgürleşmesini sağlamayacağını vurgular. Kadının ezilmesinin, erkeklerin kadınlar üzerindeki egemenliği, baskı ve kontrolünden kaynaklandığını ileri sürer. Bu nedenle kadınların, ataerkil sistemle mücadele etmesi gerektiğini savunur.

Yanıt Açıklaması: Liberal feminizmin başlangıcı sanayileşmenin ev ve iş yeri ayrımına dair etkilerinin görüldüğü 18. yüzyıla uzanır.

Yanıt Açıklaması: Biyolojik yaklaşım, kadın ve erkeğin farklı davranışlarının kaynağını onların farklı kromozomlar, üreme organları ve hormonlarla belirlenen biyolojik özellikleriyle açıklar. Dişilik pasif/edilgen, bağımlı, duygusal, zayıf, nazik, yumuşak başlı vb. tanımlanırken erilliğe aktif/etkin, bağımsız, mantıksal, güçlü, sert, saldırgan vb. özellikler atfedilir.

Yanıt Açıklaması: Öznellik, kişisel/bireysel, sezgisel içeriğe sahip bilginin kısmiliği, özgün sosyal bağlamlarda bilen öznenin bilincinin bilgi üretim sürecine dâhil edilmesi anlamına gelir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal siyasal katılım ise siyasi kadrolara aday olmayla gerçekleşen kamusal bir etkinliktir.

Yanıt Açıklaması: Walby’nin hem biyolojik determinizm hem de bireysel olarak her erkeğin egemen, kadının ise ezilen konumda olduğuna açıkça vurgu yapan toplumsal yapı bağlamında kavramsallaştırdığı ataerkillik, “erkeklerin kadınlar üzerinde egemen olduğu, kadınları ezdiği ve sömürdüğü toplumsal yapılar sistemidir” (Walby, 2014, 39). Doğru cevap C’ dir.

Yanıt Açıklaması: Ortodoks modernite düşüncesinin sadece metodolojik ve epistemolojik önermelerinin eleştirisinin değil, aynı zamanda toplumsal ilişkilerin anlamlandırılmasındaki mekân, kültür, tarih, sınıf, siyaset gibi temel anlayışların da kökten değişmesine yönelik sorunsallaştırmalarının önem kazandığını söyleyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Mikro Yapı Düzeyinde Olumlu Eylem Stratejileri, olumlu eylem stratejilerini Krook ve Norris’in olumlu eylem stratejilerinin niteliklerine bakarak süreçte başat rolü oynayan aktörlere göre yaptığı sınıflandırma ile oluşturulan gruplardan biri değildir.