Sosyolojiye Giriş

Yanıt Açıklaması: Laiklik en yaygın tanımıyla din ve devlet işlerinin ayrılması olsa da bundan daha fazla bir anlama sahiptir. Laiklik aynı zamanda din ve vicdan özgürlüğü unsurunu da içermektedir. Ancak bir toplumda din ve vicdan özgürlüğü sağlanmış olsa da laiklik olmayabilir. Bu bağlamda “laik toplum düzeni, bütün din ve inançtan insanların, eşit koşullarla aynı kurallara uymak durumunda bulundukları, hiç kimseye dinsel ayrıcalık ve üstünlük tanımayan bir toplum düzenidir”. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Üç hal yasası olarak bilinen evrimsel gelişme modeline göre insan düşüncesinin ve insan toplumlarının üç aşamadan  geçerek ilerlediğini belirten filozof Auguste Comte’dur.

Yanıt Açıklaması: Metron bozuk işlev, açık işlev, gizil işlev gibi geliştirdiği bazı kavramlarla toplumların nasıl her zaman düzgün ve sorunsuz şekilde işlemediklerini açıklamaya ve böylelikle işlevselci analizi daha esnek hale getirmeye çalışmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilim: İnsanların doğal ve sosyal çevreyi tanıma, olaylar arasındaki ilişkileri kavrama yolundaki sistemli çabaları ve bu çaba sonucunda elde ettikleri bilgi kümesidir.

Yanıt Açıklaması: Kökleri Karl Marx’a ve Sigmund Freud’a dayanan Eleştirel Yaklaşıma göre toplumsal ilişkilerin altında yatan çatışma ve çelişkilerin üzeri örtülüdür, sosyal bilim gerçeklerin üzerindeki bu örtüleri kaldırmaya ve toplumsal gerçekliğin aslında ne olduğunu göstermeye çalışır. Pozitivist yaklaşımın en önemli temsilcileri Auguste Comte ve Emile Durkheim’dır. Yorumlayıcı Yaklaşımın en önemli temsilcisi Max Weber, Eleştirel Yaklaşımın en önemli temsilcisi ise Karl Marx’tır.

Yanıt Açıklaması: Bir hükümetin otoritesine boyun eğenlerin buna rıza gösterme durumu.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak modernliği endüstrileşme üzerinden okuyan Saint-Simon’un sosyolojik teorinin gelişimi üzerinde yaptığı en dikkat çekici katkının ise bir tarafta Marx gibi radikal, öte tarafta da Comte gibi muhafazakâr kuramcıları aynı anda etkileyen hem sosyalist hem de muhafazakâr bakış açılarını taşıyan endüstri toplumu kavramı olduğu vurgulanır.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal Yapı Toplumu oluşturan temel gruplardan ve toplumsal kurumlardan meydana gelen kalıcı, sürekli ve örgütlü ilişkilerdir. Toplumsal Olgu: Her toplumda, doğa bilimlerinin incelediği olgulardan farklı niteliklerle kendini gösteren olgular vardır. Toplumsal gerçeklik olarak da adlandırılan toplumsal olgu, toplum tarafından kolektif biçimde geliştirilen, bireyin dışında ve kaçınılmaz olan ve bireyi sınırlandıran kural ve pratiklerden çıkarılan davranış biçimleridir.Değerler Toplumda hangi davranışların uygun sayılacağına ilişkin düşüncelerden oluşan inanç, ideal ve standartlardır. Norm: Normlar, belirli durumlarda insanların nasıl davranmaları gerektiği konusunda yaptırımı olan beklentilerdir. Statü, diğer insanların bireylerin toplum içindeki yerine verdikleri addır.

Yanıt Açıklaması: Modernleşme okulunun analizlerinde hem ekonomik hem de sosyolojik nedenler vurgulanmış, azgelişmişliğin nedeni büyük ölçüde gelenekselliğe bağlanmıştır. Doğru cevap c'dir.

Yanıt Açıklaması: İdeoloji toplumsal dünyayı anlamamıza yarayan farklı açıklama tarzlarının, toplumsal gerçeklikleri değişik dünya görüşlerine göre anlamlandırma çabalarıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Varsayım: Sınanmak üzere oluşturulmayan, önceki çalışmalara ve mevcut kaynaklara dayanılarak doğru olduğu kabul edilen yargı ve genellemelerdir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İdeoloji en genel tanımı ile bir dünya görüşüdür. İdeoloji toplumsal dünyayı anlamamıza yarayan farklı açıklama tarzlarının, toplumsal gerçeklikleri değişik dünya görüşlerine göre anlamlandırma çabalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Comte fiziksel dünyada olduğu gibi toplumsal dünyada olayları temellendiren  belirli toplumsal  yasalar olduğuna inanıyordu.

Yanıt Açıklaması: Comte “sosyoloji” kavramını icat etmiş ve sosyolojide pozitivist sosyoloji olarak bilinen geleneği kurmuştur. Bu nedenle Comte sosyolojinin kurucusu olarak kabul edilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Auguste Comte, toplumun bilimsel olarak incelenmesini sosyoloji olarak adlandıran ilk düşünürdür ve bu nedenle sosyolojinin isim babası olarak bilinir.

Yanıt Açıklaması: Durkheim’a göre toplumsal değişme toplumsal evrimle gerçekleşir, toplumlar mekanik dayanışmaya dayalı toplumlardan organik dayanışmaya doğru toplumlara doğru evrilirler ve evrimin temelinde işbölümü olgusu yer alır.

Yanıt Açıklaması: Rönesans ve Reform hareketlerini takip eden Bilimsel Devrim, Fransız Devrimi ve ardından Endüstri Devrimi, modern toplum ya da endüstri toplumu olarak adlandırılan toplum tipinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Rol: Belirli statülere atfedilen davranışlara ilişkin toplumsal beklentilerdir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Çatışmacı yaklaşımda devletin işlevleri ya da seçkinci teorinin aksine üretim araçlarının kimin elinde bulunduğuna göre belirlenen bir siyaset analizi vardır. Marx’a göre iktidar toplumda ekonomik kontrolü elinde bulunduranlarda yoğunlaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Pozitif aşama: Bu aşamada ise insan düşüncesi nihayet bütün olgu ve olayları bilimsel (evrensel yasalara dayalı) olarak açıklamaya çalışır. Comte’a göre bu aşamada insan düşüncesi pozitif bilim sayesinde doğaüstü ve soyut güçleri reddederek gözlemlenebilen olgular arasındaki mevcut ilişkileri açığa çıkarmaya ve bu ilişkileri evrensel yasalar içerisinde sistemleştirmeye çalışır. Doğru cevap C’dir.