Sosyolojiye Giriş

Yanıt Açıklaması: Genel gerilim kuramı, çocukları suça iten neden olarak bireyin diğer bireylerle ilişkilerini görmekte ve kişilerarası ilişkiler üzerinde durmaktadır.Genel gerilim kuramına göre suç ve suça ilişkin davranışların nedeni diğer bireylerle olumsuz ilişkilerdir. Gerilim durumları, olumlu uyarıcıların yokluğu, olumsuz uyarıcıların yoğunluğu ve bireysel amaçların engellenmesi ile ortaya çıkar. Gerilim durumları öfke, kızgınlık ve nefret gibi duygusal sonuçlara yol açmaktadır. Kaçış kuramına göre ise bireyler kendini kötü ya da yetersiz hissetme, olumsuz duygulara sahip olma ve kendini değersiz görme gibi kendilerine ilişkin olumsuzluklardan kaçabilmek için suça yönelirler. Bir başka deyişle D seçeneği genel gerilim kuramının değil kaçış kuramının varsayımıdır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Ritzer toplumun McDonaldlaşması teziyle rasyonelleşmenin dünyanın çok geniş bir kısmına yayıldığını ortaya koyar ve McDonaldlaşmanın küreselleşme içinde özellikle kültürel benzeşmeyi artıran bir güç olduğunu savunur. Ritzer’egöre McDonaldlaşma, fast-food ilkelerinin dünya çağında egemen olmaya başlaması sürecidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. Din sosyolojisinin Weber tarafından üretilen en temel kavramlarından biri de “karizmatik otorite” kavramıdır ve din ile politik egemenlik arasındaki ilişki bakımından merkezi öneme sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Toplum bireylerin toplamından ibaret değildir, insanlardan oluşan bir topluluğun toplum olabilmesi için üyelerinin ortak bir kültürü ve ortak toplumsal kurumları paylaşmaları ve aralarında karşılıklı ilişkiler olması gerekir. Başka bir deyişle toplumu oluşturan şey bireylerden çok bireylerin arasındaki ilişkiler, paylaştıkları değerler ve davranış kalıplarıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir toplum ya da gruptaki, istenir ve doğru olana ilişkin ideal ilkeleri tanımlayan özgürlük ve eşitlik gibi prensipler" olarak tanımlanan kavram değerlerdir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal normlar, din kuralları, ahla^k kuralları, örf ve adetler, moda kuralları ve hukuk kuralları olmak üzere temelde beş grupta sınıflandırılabilir. Ticaret kuralları toplumsal normaların içerisine girmez.

Yanıt Açıklaması: Modern toplumun doğuşuyla birlikte sosyologlar aile kurumunda yaşanan değişimlerle ilgilenmeye başlamışlardır. Aile kurumundaki değişimleri sistematik olarak inceleyen ilk sosyolog Le Play olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İktidar (power) ya da güç kavramı aslında bir toplumsal ilişkidir. Bozkurt’un tanımlamasına göre “iktidar bir kişinin (ya da grubun), diğerlerinin davranışlarını kontrol etmesini ifade eden bir toplumsal ilişkidir”. Ancak iktidar tanımlamalarında genellikle karşılıklı bir ilişki olduğu varsayılır. Bu bazen tek taraflı bir ilişki olabilmektedir; bazen bir kişi ya da grup diğerleri üzerinde sınırsız bir güç ve kontrol mekanizmasına sahip olabilir ya da diğerleri bu iktidarın farkında değildir. Dolayısıyla iktidar ilişkisi siyasal alanla sınırlı bir kavram değildir. İktidar toplumsal ilişkilerin tümünde görülebilen, ebeveyn ile çocuklar, öğretmen ve öğrenciler, kadın ve erkek, patron ve işçi vb. arasında görülebilen bir ilişki biçimidir. Zira iktidar rıza ya da onaylama ihtiyacı içinde olmayabilir. Bu nedenle iktidar bu anlamda keyfince gücü elinde bulunduran taraf olarak gerektiğinde şiddet, zor kullanabilir. İktidar insanlar tarafından sahip olunan dönüşümsel kapasitedir. Güç ise “bireylerin ya da grupların kendi çıkarlarının ya da düşüncelerinin dikkate alınmasını, başkaları buna direnseler bile, sağlayabilme yeteneği”dir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Batı toplumlarında aile yaşamındaki değişimler şu şekilde özetlenebilir: < Bir kadının 12 çocuk doğurması, hane büyüklüğü azaldığı için bu değişimlere örnek olarak gösterilemez.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal değişim süreci göz önüne alındığında, öncüllerden ilk olarak neolitik (tarım) devrim gerçekleştirilmiş, ardından ise Fransız Devrimi, Endüstri Devrimi ve Teknolojik Devrim gelmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Antizipatorik sosyalleşme; bir grubun üyesi olmayan fakat o gruba girmek isteyen bireylerin o gruptaki değerleri, kuralları, öğrenmesi ve benimsemesi.

Yanıt Açıklaması: Sosyal Psikolojik Yaklaşımda Weber dini tanımlamamış ancak “teodise olarak din” diye adlandırılan yaklaşımı çerçevesinde dinlerin vaatlerini ayrıntılı olarak ele almış ve dinsel etik ve ekonomik yaşam arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Teodise için kötülüğün varlığı ve gerçeği karşısında Tanrı’nın iyilik ve adilliğinin onaylanması anlamına gelmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kapitalizm bireysel zenginliğe odaklanır toplumsal yarardan çok kişisel kazanç özendirilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Liberalizm, muhafazakârlık, sosyalizm, modernizm, neoliberalizm birer ideoloji iken, modernizm bir akımdır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Anderson’a göre İşlevselcilerin iddia ettiği gibi geniş aile endüstrileşmeyle birlikte çekirdek aileye dönüşmemiş, aksine çekirdek aile endüstri toplumundaki yeni yaşam koşullarına uyum sağlayabilmek için geniş aile haline gelmeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Heller’e göre dinler, a) bir “ideal toplum” imgesi önerirler, b) kolektif temsiller olarak işlev gösterirler. Böylelikle de sınıf çıkarları ortak olmasa da bir “ideal toplum” imgesi etrafında “kolektif temsiller” ile iletişim kuran farklı sosyal sınıflar arasında ittifaklar oluşabilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Güçlü olanın hayatta kalması olarak bilinen “doğal seleksiyon” ilkesini toplumsal evrime de uyarlayan Herbert Spencer’dır.

Yanıt Açıklaması: Alt Kültür, Kitle Kültürü, Karşı Kültür, Folk Kültür ya da Halk Kültürü, Yüksek Kültür, Popüler Kültür yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Marx bazı Doğu toplumları için geçerli olabilecek bir toplum tipi olarak Asyatik toplumdan bahseder, ancak bu toplum kölelerin, serflerin veya işçilerin üretim araçlarına sahip olan sınıfa bağımı olduğu diğer toplumlara benzemeyen, işçilerin devlete bağımlı olduğu toplumlardır

Yanıt Açıklaması: 1973 yılında yayımlanan “Simetrik Aile”aldı eserlerinde Young ve Willmott endüstri öncesi İngiltere’den 1970’lere dek ailenin izini sürmüş ve ailenin 4 aşamadan geçtiğini ileri sürmüşlerdir .