Sosyal Hizmet Etiği

Yanıt Açıklaması: Trompsan (2009) ve Solon (1992) tarafından geliştirilen düşünümse/dönüşümse (reiective) uygulama modeli, “iyi” uygulamanın ancak sosyal hizmet uzmanlarının eylemleri sırasında ve sonrasında eleştirel olarak düşünmeleri ile mümkün olabileceğine dayanmaktadır. ‘Eylem sırasında düşünmek’, mesleki değerler çerçevesinde ilerlemeyi sağlayacak en uygun yöntemi araştırmayı, uygulamada imgesel ve yaratıcı bir yaklaşım benimsemeyi, kendini karşıdakinin yerine koyarak değerlendirmeyi ifade eder. ‘Eylem üzerine düşünme’ ise eylem üzerine düşünme sürecinden öğrenme ve sosyal hizmet uzmanının eylemlerini, mesleki değerler çerçevesinde değerlendirmesini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yargılayıcı olmayan tutum ile anlatılmak istenen,  hizmet alanların kişiliklerini değil davranışlarını değerlendirmenin daha öncelikli olduğudur.

Yanıt Açıklaması: Yaşamın korunması ilkesi, fiziksel ve yaşamsal bir hak ve etik kod olarak sosyal hizmet uzmanın uyması ve algılaması beklenen en acil konumdur.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda yer alan ifade etik ikilemi tanımlar.

Yanıt Açıklaması: Demokratik bir toplumun şartı her bireyin kendi potansiyelini gerçekleştirebilmesi ve topluma aktif bir şekilde katılarak toplumsal sorumluluğunu yerine getirebilmesi için imkânının olmasıdır. Bireyin kendini gerçekleştirmesinin ve toplumsal sorumluluğunu yerine getirmesinin önündeki engellerin aşılmasında ve önlenmesinde toplumun sorumluluğu vardır.

Yanıt Açıklaması: Etik karar verme modelinin 1. adımında yer alanlar arasında ‘kimler katılıyor?’ sorusu sorunun taraflarını araştırmaya yöneliktir.

Yanıt Açıklaması: Otantiklik: Kişinin olayları içerisinde olduğu zaman diliminde tüm gerçekliğiyle fark ederek o anda nasıl yaşayacağının seçimini yapması, yapılan seçimin sorumluluğunu alması ve verdiği kararları yasama aktarabilmesi anlamında varoluşçu yaklaşımla ilişkilidir. Çünkü yaşananlar, bir bölümüyle kişinin kontrolü dışında olmakla birlikte büyük bölümüyle de verilen kararlara bağlıdır.

Yanıt Açıklaması: Bireyin kendini gerçekleştirmesinin ve toplumsal sorumluluğunu yerine getirmesinin önündeki engellerin aşılmasında ve önlenmesinde toplumun sorumluluğu vardır.

Yanıt Açıklaması: Negatif ayrımcılıkla mücadele sosyal adaletle bağlantılı olan etik sorumluluklardandır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet etik ilkeleri arasında her tek durumda yapılması gerekenin ne olduğunu göstermesi ifadesi yanlış olur.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanının devlete ilişkin sorumlulukları etil ilke rehberlerinde yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Avustralya’da, Temmuz 2014’te IFSW ve IASSW tarafından yapılan genel kurulda mesleğin tanımı, küresel tanım adı altında aşağıdaki gibi güncellenmiştir: “Sosyal hizmet, sosyal değişimi ve gelişimi, toplumsal bağlılığı destekleyen, insanları yetkin hale getiren ve özgürleştiren, uygulamaya dayalı bir meslek ve akademik disiplindir. Sosyal hizmet, sosyal adaleti, insan haklarını, ortak sorumluluğu ve farklılıklara saygıyı esas alır. Sosyal hizmet teorileri, sosyal bilimler, beşeri bilimler ve yerel bilgi ile desteklenir, sosyal hizmet yaşam zorluklarını görünür kılmak ve iyilik halini geliştirmek için insanlar ve yapılarla çalışır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Sosyal Hizmet Uzmanları Federasyonu (IFSW) ve Uluslararası Sosyal Hizmet Okulları Birliği (IASSW) tarafından 2014 yılında kabul edilen tanıma göre sosyal hizmet; “sosyal değişimi ve gelişimi, toplumsal bağlılığı destekleyen, insanları yetkilendiren ve özgürleştiren uygulamaya dayalı meslek ve bir akademik disiplin” olarak ele alınmaktadır. Tanımda ayrıca sosyal hizmetin merkezinde; “sosyal adalet, insan hakları, müşterek sorumluluk ve farklılıklara saygının” yer aldığı ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Etik en basit anlamıyla hangi davranışın uygun hangisinin uygunsuz olacağını belirleyen kurallar bütünü olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Remaer modeli bu uygulama modellerinden biridir. Bahsi edilen diğer başlıklar üst etik teorilerle ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Tanınmış sosyal hizmet yazarlarından Thompson’a (2005:109) göre, “Değer, en basit anlatımıyla, üstün tuttuğumuz, önemli gördüğümüz ve korumaya layık bulduğumuz şeydir.”

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanı ve hizmetlerden yararlanan kişiler arasında kurulan mesleki ilişki içerisinde hizmet alanların paylaştığı özel bilgilerin gizli tutulmasına ilişkin bir değerdir. Sosyal hizmet mesleği açısından, sosyal hizmetlerden yararlanmak üzere gelen kişilerin hassas kişisel meselelerini rahatlıkla konuşabilmesi, güven ve dürüstlüğe dayalı bir ilişki ile mümkündür. Bu açıdan gizlilik, sosyal hizmet uzmanı için hem etik bir zorunluluk hem de etkili bir sosyal hizmet uygulaması için ön şarttır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet etiğini değerlendirdiği çalışmasında Reamer (1998, s.489), 1950’li yıllara kadar meslek etiğine ilişkin ciddi bir çalışmanın olmadığına dikkat çekmekle birlikte 20. yüzyılın henüz başlarında sosyal hizmet etiği kapsamında değerlendirilebilecek bazı çabalardan söz eder.

Yanıt Açıklaması: Ne var ki kişisel değerler ve meslek değerleri arasında bir karşıtlık olmaması gerekir. Çünkü neyin doğru olduğuna dair farklı fikirler olduğunda hemen ikilem doğmaktadır. İkilemler ile baş etmek de zordur. Sosyal hizmet uzmanlarının ‘doğru’ sonuca veya atılacak adımların hangisinin en uygun olduğuna dair görüşleri, hizmet alandan veya kuruluşun politikasından farklı olabilir.

Yanıt Açıklaması: Uygulama ortamındaki etik sorumluluklar, ‘yöneticilik, danışmanlık, eğitim ve araştırmadaki yeterliliği; diğer uzmanların performanslarının değerlendirilmesini; sorumlu şekilde kayır ve faturalama’ gibi kuralları içermektedir.