Sokak Sosyal Hizmeti Ve Adli Sosyal Hizmet

Yanıt Açıklaması: Çocuk adalet sistemi ile ilgili uygulanan modeller ya da yaklaşımlardan adil yargılama modeli ya da adalet yaklaşımı son yıllarda en fazla kullanılan yaklaşımdır. Bu modellerin gerçekleştirilmesinde temel alınan bazı belgeler bulunmaktadır. Bunlar; BM Çocuk Hakları Sözleşmesi (md. 37-40), Riyad Kuralları (Suçlulugu Önleme), Pekin Kuralları (Yargılama) ve Havana Kuralları (Cezaların Infazı)’dır (Koçyıldırım, 2012). Salamanca bildirgesi bu konudaki uluslararası sözleşmeler arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Biyolojik kuramlar bireyin suç işlemesinin nedeninin onun vücut yapısına bağlı olduğunu savunmaktadır. Bu kuramın öncüsü Lombrosso’dur. Wllam Sheldon’un yaptığı araştırmada da atletik yapıya sahip olan çocukların daha fazla suç işledikleri saptanmıştır. Bununla birlikte yapılan diğer çalışmalar suç işleme ve vücut yapısı arasında ilişkinin olmadığını karakterin, ale yapısının, aile içi ilişkilerin ve sosyokültürel özelliklerin de suç üzerinde etkisinin olduğunu belirtmişlerdir

Yanıt Açıklaması: “Kriminoloji” terimi, diğer bir deyişle suç bilimi, ilk olarak Fransız bir doktor olan Topianard tarafından kullanılmış olup bu isimle yayımlanan ilk eser ise 19. yüzyılda yaşamış olan Garofalo tarafından kaleme alınmıştır. Alfonso de Candolle ve Villerme 1830 ve 1831 yıllarında, Quetelet ve Andre Guerry ise 1835 yılında suça ilişkin istatistikleri kapsayan incelemeler yapmışlardır. Parent ve Duchaftelet insan ticaretini tıp, antropoloji ve sosyoloji açısından ele almışlardır. Maudsley de 1860 yılında suç ve akıl hastalıkları ya da anormal davranışlar arasındaki ilişkileri inceleyen bir eser yayınlamıştır. 1868 yılında Prosper Despine,“Psychologie Naturelle” isimli eserinde suça sürüklenen çocuk ve ergenler konusunu ele almıştır. On dokuzuncu yüzyılda suçun sosyolojik etmenleri üzerindeki çalışmalar Tarde, Lacassagne ve Joly tarafından gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde ilk çocuk mahkemesi 1987 yılında Ankara’da kurulmuştur. Mahkemelerde sosyal hizmet uzmanı çalıştırılma zorunluluğu ise 2005 yılından sonra başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Bireyin toplumsallaşmada başarılı olması toplumsallaşma güçlerine bağlıdır. Bunlar; aile, okul akran grubu, iş yaşamı, benlik ve diğer güçler(toplumsal yaşam içinde bireyi etkileyen güçler ve değerler) dir.

Yanıt Açıklaması: Çocuk adalet sisteminde farklı amaçlara göre belirlenen üç model ya da yaklaşım bulunmaktadır. Bunlar; suç kontrol modeli  ya da geleneksel yaklaşım, rehabilitasyon modeli  yada refah yaklaşımı ve adil yargılama modeli ya da adalet yaklaşımıdır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı B Şıkkıdır. Sosyal hizmet uzmanlarının çocuk adalet sisteminde diğer alanlarda olduğu gibi savunuculuk, arabuluculuk, eğitici/öğretici, danışmanlık, vaka yöneticisi ve sosyal değişme ajanı gibi rolleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Rog ve Buckner (2007), birbiriyle tutarlı birçok araştırma sonucunu derlemiş ve evsiz ailelerle ilgili şu sonuçlara ulaşmıştır. Evsiz ailelerin en yaygın profili, tahminen 20’li yaşlarda iki çocuklu bekâr bir kadının tek ebeveyn olduğu durumdur. Etnik azınlık gruplarında yer alan aileler daha fazla risk altındadır. Evsizlik döneminden hem önce hem de sonra ailenin ayrılması ve dağılması yaygın sonuçlardandır. 4. Evsizler tipik olarak uç sınırda yoksuldur, çoğu evsiz eğitim ve istihdam bakımından yararlı beceriler ve yetenekler gibi insan sermayesinden yoksundur. Karmaşa, travma ve şiddet, belirgin bir şekilde evsiz ailelerin yaşamındadır. Madde kullanımı, az olarak tahmin edilse de yoksul ailelerdeki diğer kadınlara göre evsiz annelerde daha yüksektir. Ancak evsiz olan bekâr yetişkinlerden ise daha düşüktür

Yanıt Açıklaması: Etiketleme teorisyenlerine göre suç sosyal etkileşimin bir ürünüdür ve kişiler çevrelerindeki bireyler tarafından etiketlendikleri için sapmış veya suçlu olurlar (Bal, 2003). Tannenbaum; toplumun, bireyin yaptığı hataları sürekli yüzüne vurmasının ve bunları sık sık gündeme getirmesinin hata yapan insanların yeni bir başlangıç yapmasına fırsat vermeyeceğini belirtir. “Sosyal Patoloji” kitabının yazarı Adwin M. Lemert de insanların hatalar yapabileceğini, hatta suç işleyebileceklerini bunun da normal bir durum olduğunu ifade etmektedir. Tannenbaum gibi Lemert de insanların suç davranışını yenilemesindeki en önemli nedenin, yaptıkları hatalar sonrasında insanlara, bir daha normale dönmelerine fırsat vermeyecek şekilde tepkiler verilmesi olduğunu belirtmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sykes ve Matza nötrleştirme tekniklerini; - Sorumluluğu üzerine almama, - Verilen zararı veya zararın büyüklüğünü reddetme, - Mağdurun varlığını reddetme ve mağduru zararı hak etmiş olarak kabul etme, - Kendisini suçlayanları suçlama ve kendi değerlerini toplumun değerlendirenden üstün görme olmak üzere beş gruba ayırmaktadır. Söz konusu zararı istem dışı verdiğini savunma sıralanan teknikler arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kötü arkadaş çevresi, anne babanın ilgisizliği veya anne baba yoksunluğu çocuğu farklı arayışlara, farklı yönelimlere iter. Bu yönelimlerden biri de suçtur. Çocuklar, gelişim çağında dürtüleri ile toplumun kuralları arasında kalır ve neden kurallara uyacaklarını bilemezler; bunun sonucu olarak da suça yönelirler.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanları ceza infaz kurumlarında birlikte çalıştıkları ve sorunları çözüme ulaşan hükümlü ve tutuklularla elde edilen olumlu gelişmelerin kalıcı olması amacıyla aylık görüşme seanslarını bir süre devam ettirerek erişilen durumu değerlendirmekte ve erişilen durumu sürdürebilmek için danışmanlık vermektedir. Bu görüşmelere izleme görüşmesi adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Aşağıdaki grafikten de görüleceği üzere TUİK verilerine göre suça itilen çocukların 2004-2013 yılları arasında işledikleri  en yoğun suç türü yağmadır.

Yanıt Açıklaması: Sokak çocukları için en büyük duygusal risk; sağlıklı bir yetişkinle olumlu bir ilişkinin yitirilmesi veya hiç olmamasıdır. Sokak çocuklarının sokaklarda yaşamaya başlamadan önceki hayat tarzlarında bu tür bir ilişkinin olmaması çocuğu sokağa iten faktörlerden biridir. Sokak çocukları bu yitimlerin üstesinden akran gruplarıyla kurdukları dostluk bağlarıyla gelebilmektedir. Duygusal alanda bir diğer risk, duygusal tutarlılığın az oluşu, kaygı ve depresyonun sıklıkla görülmesidir. Bu riskle başa çıkmada daha çok özgürlük duyumuna vurgu yapmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sokak çalışmasından sorumlu ekipler mobil ekip (gezici ekip) olarak adlandırılmakta ve ekipte meslek elemanları (psikolog, sosyal hizmet uzmanı, polis, sosyolog), önder çocuk (önceki yıllarda sokak yaşamı deneyimi olan, sokak yaşamını ve bağlantılı sorunlarını aşmış, kurum yaşamına uyum sağlamış çocuklar önder çocuk olarak sokak çalışmasına katılabilmektedir) ve kolluk kuvvetleri yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanları, adli sosyal hizmet alanı içerisinde çoğunlukla failler, tutuklular, eski mahkûmlar ve mahkeme emri ile tedavi olacak kişilerle mesleki çalışma yapar.

Yanıt Açıklaması: Toplum merkezinde çalışanlar, toplum merkezi yakınlarındaki bir po­lis merkezi ile işbirliği yapmışlar ve tutuklanan gençlere hizmet vermeye başlamışlardır. Bu gelişme, adli sosyal hizmet tarihinde çocuklar için uygulanan ilk denetimli serbest­lik uygulamaları olarak bilinmektedir. Bir yıl sonra bu uygulamaya 5 kişi daha eklenmiş ve bu uygulama daha sonra diğer toplum merkezlerinde de hızla yayılmıştır. Diğer seçeneklerde adli sosyal hizmet tarihinde alınan görevlerden bazılarıdır.

Yanıt Açıklaması: Genel anlamıyla suç, bireysel veya topluca işlenebilen, bireyleri ya da kurumları hedef alabilen, kısaca toplumsal düzeni tehdit eden ve işlenmesi hâlinde işlenen fiile karşılık olan yaptırımı yasalarca belirlenen her türlü hareket veya teşebbüs olarak tanımlanabilir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Çocuk Mahkemeleri Dünyada ilk çocuk mahkemesi ABD’de Massachusetts’de 1878’de kurulmuştur. Bun­dan sonra yine ABD’de Chicago’da 1899’ da çocuk mahkemesi kurulmuştur. Bunu takiben İngiltere’de 1905, Kanada, Portekiz’de 1911, Belçika’da 1912, Fransa’ da 1912, İtalya’da 1934, Avusturya’da 1919, Macaristan’da 1913, Polonya’da 1919, Yunanistan’da 1939 Japonya’da 1923 yılında Meksika’da 1939, Şili’de 1928 senesinde ilk çocuk mahkemesi kurulmuştur (Kaygas, 2011). Türkiye’de ise çocuk mahkemeleri yasası 1979 yılında çıkarılmasına karşın (Uluğtekin, 2004) çocuk mahkemelerinin kurulması 1987 yılında gerçekleşmiştir (Uluğ­tekin, 2004; Erükçü ve Akbaş, 2012). Dünyada çocuk mahkemelerinin kurulma tarihine bakıldığında Türkiye’nin bu konuda oldukça geri kaldığını söyleyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Cesera Lombroso ve Enrico Ferri Pozitif ekol temsilcisi, Cesare Beccari Klasik ekol temsilcisi ve Guerry ise Coğrafi Ekol temsilcisidir.