Sokak Sosyal Hizmeti Ve Adli Sosyal Hizmet

Yanıt Açıklaması: Adli sosyal hizmet uzmanının rollerini özetle altı başlıkta ele almak mümkündür: danışmanlık, rapor yazmak, vaka yöneticiliği, araştırmacılık ve değerlendiricilik, savunuculuk, bilirkişilik. Adli sosyal hizmet uzmanları tüm bu rollerini gerçekleştirirken etik davranma sorumluluğuna sahip olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Sokakta yaşayan çocukların bağımlılık yapıcı maddeleri kullanmalarının başında merak, akran etkisi, aile içi anlaşmazlıklar ve maddeye kolay erişim gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Lombroso’ya göre ise suç; doğum ve ölüm gibi doğal bir olaydır. Bitkiler ve hayvanlar âleminde bile vardır. Bir eylem, içinde yaşanılan toplumun âdet, gelenek ve düşünceleriyle çeliştiği zaman suç olarak kabul edilebilir. Bazı insanlar suçlu doğar ve anatomik, biyolojik ve psikolojik olağandışı özellikleri nedeniyle suç işler. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Çocuk mahkemelerinde sosyal hizmet uzmanının temel görevlerinden biri, çocukla ilgili olarak sosyal inceleme raporu hazırlamaktır. Sosyal inceleme raporu, suça sürüklenen çocuk ile sosyal hizmet uzmanı arasındaki mesleki ilişkiye dayanılarak hazırlanır. Sosyal inceleme raporları aracılığıyla sosyal hizmet uzmanı çocuk mahkemesi ile toplumdaki diğer kaynaklar arasında bir köprü görevi üstlenir. Öte yandan çocuk mahkemelerinde hazırlanan sosyal inceleme raporları, sosyal hizmet uzmanının savunuculuk rolünü yerine getirmesinde önemlidir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaptığı araştırmalar sonucunda 1876 yılında “Suçlu İnsan” isimli kitabını yayımlamıştır. Lombroso bu eserinde, suçluların doğuştan gelen bazı fiziksel ve ruhsal bozukluklara sahip olduğunu iddia etmiştir  Lombroso suçluların fiziksel özelliklerini; normalden kısa boy, vahşi ve sert bakış, küçük kafatası, uzun kollar, dar alın, çukur ve eğri gözler olarak tanımlamıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: William A. Shelton biyolojik yapı ile suçluluk arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırmalar yapmıştır. Shelton insaları beden yapılarına - Endomorf, - Ektomorf - Mezomorf olmak üzere göre üç gruba ayırmıştır. Shelton’a göre; Mezomorf tipli bireyler kemikli, geniş göğüslü, adaleleri gelişmiş atletik özelliklere sahiptir ve Sheldon’a göre suç işleyenler en çok bu gruptan çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Mevcut mevzuatımızda yer alan dört karar türünün elektronik izleme yöntemleriyle denetlenmesi mümkündür. Bunlar; - Konutun terk edilmesinin yasaklanmasına ilişkin kararlar, - Belirlenen yer veya bölgelere gitmeme şeklinde verilen kararlar, - Belirli bir yerleşim bölgesinin terk edilmesinin yasaklanmasına ilişkin kararlar, - Alkol kullanımının yasaklanmasına ilişkin kararlardır (www.cte-ds.adalet.gov.tr).

Yanıt Açıklaması: Çocuk suçluluğunun nedenlerini araştırmak amacıyla yapılan birçok çalışmada, hayatlarının ilk yıllarında tamamen veya uzun süreli anne yoksunluğu yaşayan çocukların duygusal gelişim bozukluğu, uyumsuzluk ve normal olmayan davranışları daha çok sergiledikleri ve bu durumların suça eğilimi artırdığı saptanmıştır. Tek ebeveynli ve parçalanmış ailede olma, zayıf anne-baba gözetimi veya takibi, yanlış ya da sert anne-baba disiplini, anne-babanın çocuğu reddi ve çocuğun faaliyetlerine düşük anne-baba katılımı gibi faktörlerin tamamı, aile içinde ebeveyn çatışmasının olması, aile içinde çocuklara karşı ceza ve sözel hakarette bulunulması, ailelerinde aşırı düzeyde alkol kullanımı ve ahlak dışı davranışların olması, çocuklukta suç işlemenin ana nedenleri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Aile mahkemeleri korunmaya muhtaç çocuklar hakkında koruma kararı alma, yaşlı, özürlü ve düşkünlerin bakım altına alınmasını sağlama, gerekli gördüğü kişileri bir meslek edindirme kursu veya eğitim kurumuna verme, evlilik yükümlülüğünden doğan görevler konusunda eşleri uyarma, ailenin korunmasına dair önleyici, koruyucu ve geliştirici önlemleri alma ve çocuk mahkemesinin bulunmadığı yerlerde çocuk mahkemesi sıfatıyla görev yapma konuları da görev alanına girmektedir. Çocuğun korunması, sosyalleşmesi, tedavisi ve rehabilite edilmesi gibi amaçlar Çocuk mahkemelerinin amaçlarıdır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Denetimli serbestlik uzmanı ile psikolog, sosyal hizmet uzmanı, sosyolog ve öğretmen kadroları kastedilmektedir.Bu ünvandaki görevlilerin tamamı aynı işi yapmaktadır. Denetimli serbestlik çalışmalarında da yetişkin ve çocuk ayrımı yapılmakta, yürütülen çalışmalar çocukların gelişim dönemi özellikleri ve yetişkinlerin ihtiyaçları göz önüne alınarak şekillenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Beyannamesi çocuk adalet sistemi ile ilgili uluslararası sözleşmelerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Ceza infaz kurumlarında gerçekleştirilen mesleki görüşmeler sırasıyla, Kuruma Kabul Süreci ve Araştırma ve Değerlendirme Formu (ARDEF) Doldurulması, Destekleyici Görüşme, Çalışmayı Sonlandırma Görüşmesi ve İzleme Görüşmesi’dir.

Yanıt Açıklaması: İnsanları suç işlemeye iten nedenler çok çeşitli olup, önemli bir kısmı sosyo-ekonomiktir. Son yıllarda Türkiye’de, büyük şehirlerde artan ekonomik suçları işleyenlerin, yüksek oranda köyden kente göç etmiş, eğitim seviyesi düşük, işsiz kişilerden oluşması, gelir dağılımındaki adaletsizlik, işsizlik, yoksulluk, eğitim seviyesi gibi sosyo-ekonomik koşulların suçların belirleyicisi olabileceğini göstermektedir. Çocuk suçluluğunda; tek ebeveynli ve parçalanmış ailede olma, yetersiz anne-baba gözetimi veya takibi, yanlış ya da sert anne-baba disiplini, anne-babanın çocuğu reddi ve çocuğun faaliyetlerine düşük anne-baba katılımı gibi faktörlerin tamamı, aile içinde ebeveyn çatışmasının olması, aile içinde çocuklara karşı ceza ve sözel hakarette bulunulması, aşırı düzeyde alkol kullanan aile üyelerinin varlığı ve ahlak dışı davranışların olması gibi nedenlerin yanında yoksul veya çok yoksul ailelerin üyesi olmak, düşük zekâ düzeyi de ana etkenlerdendir. Suç işlemede, kişinin yetiştiği aile yapı- sının tipi, oluşturulan kontrol mekanizmaları, kişinin sosyal çevresi, içinde bulunduğu grubun normları ve değer yargıları etkili olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çocuk adalet sisteminde son yıllarda kullanılan onarıcı adaletin de özelliklerini  içeren üç önemli öge bulunmaktadır. Bunlar; önleme, yönlendirme ve korumadır.

Yanıt Açıklaması: Tanımı verilen kavram toplumsal normdur. Yanıt A.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanı; birey, aile, grup ve toplumun sorun çözme ve baş etme kapasitelerini geliştirerek psikososyal işlevselliğin sağlanması, onarılması, korunması ve geliştirilmesi; sosyal değişimin desteklenmesi; sosyal politika ve programların insan ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla planlanması ve uygulanmasının sağlanması yönünde insan davranışına ve sosyal sistemlere ilişkin kuramlardan yararlanarak sosyal hizmete özgü yöntem ve tekniklerle uygulamayı yerine getiren meslek elemanıdır.

Yanıt Açıklaması: Çocuk adalet sistemi ile ilgili uygulanan modeller ya da yaklaşımlardan adil yargılama modeli ya da adalet yaklaşımı son yıllarda en fazla kullanılan yaklaşımdır. Bu modellerin gerçekleştirilmesinde temel alınan bazı belgeler bulunmaktadır. Bunlar; BM Çocuk Hakları Sözleşmesi (md. 37-40), Riyad Kuralları (Suçluluğu Önleme), Pekin Kuralları (Yargılama) ve Havana Kuralları (Cezaların İnfazı)’dır (Koçyıldırım, 2012). Salamanca bildirgesi bu konudaki uluslararası sözleşmeler arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Adli sosyal hizmet uzmanı adli süreçle ilişkili olan müracaatçısı ile yaptığı psikososyal değerlendirme sonucunda müracaatçının risk faktörlerini, suça yönelme nedenlerini, ailevi durumunu, görgü şahitlerinin suç ile ilgili düşüncelerini raporlaştırarak mahkemeye sunar ve hâkimin karar vermesine etki eder.

Yanıt Açıklaması: Kriminoloji kavramı ilk olarak Fransız bir doktor olan Topianard tarafından kullanılmıştır. Bu isimle yayımlanan ilk eser ise 19. Yüzyılda Garofalo tarafından kalem alınmıştır. Alfonso de Candolle ve Villerme 1830 ve 1831 yıllarında, Quetelet ve Andre Guerry ise 1835 yılında suça ilişkin istatistikleri kapsayan incelemeler yapmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanlarının en çok yazdığı rapor türüdür. Başta çocuk mahkemesinde olmak üzere sosyal hizmet uzmanı mahkemeye sunmak için sosyal inceleme raporu hazırlar. Sosyal inceleme raporu bireyi biyo, psiko, sosyal açıdan inceleyen ve değerlendiren bir rapordur. Raporda odak bireydir. Bireyi sistem ve ekolojik yaklaşım olmak üzere temel sosyal hizmet yaklaşımları çerçeve­sinde değerlendirir. SİR’in “mahkemenin daha etkili hüküm vermesine yardımcı olmak üzere, mesleki eğitim almış sosyal hizmet uzmanı tarafından hazırlanan kapsamlı ve yansız bir doküman” olduğunu belirtmektedir. Adli sosyal hizmet uygulamalarının gelişmiş olduğu ülkelerde mahkemeler tarafından istenen sosyal inceleme raporları yalnızca sosyal hizmet uzmanları tarafından yazılmaktadır. Ülkemizde durum çok daha farklıdır. Mahkemele­re 2009 yılından itibaren sosyal çalışma görevlisi kadrosu adı altında alınan öğretmen, sosyolog vb. meslek grupları, sosyal inceleme raporu yazmaktadır. Bu durumda sosyal hizmet alanında yetkin olmayan meslek grupları adli süreçte rol almakta ve uygulamada pek çok hatanın yapılmasına neden olmaktadır.