Tıbbi Ve Psikiyatrik Sosyal Hizmet

Yanıt Açıklaması: Sağlıkta Eşitsizlik: Çeşitli sosyal sebeplerle (inanç, kültür, gelir düzeyi gibi) sağlık hizmetlerine ulaşmada bireyler ve topluluklar arasında ortaya çıkan farklılıklardır.

Yanıt Açıklaması: Hasta haklarının uluslararası platformda tartışılmaya başlanması ve bildirgelerin yayınlamasının ardından Avrupa Konseyi’nin 1997 tarihli İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesinden sonra Türkiye, bu gibi bildirgelerde ve sözleşmelerde yer alan hasta haklarını temel alarak kendi iç mevzuatı ve taraf olduğu uluslararası sözleşmelere de dayanarak 1 Ağustos 1998’de “Hasta Hakları Yönetmeliği”ni yürürlüğe koymuştur. Bu yönetmelik ile Türkiye Cumhuriyeti’nin değişik yasalarında ve tüzüklerinde dağınık bir halde bulunan hasta hakları tek bir düzenleme içerisinde toplanmıştır. Yönetmelikte hasta hakları; “Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme, Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme, Adalete Uygun Olarak Faydalanma, Bilgi İsteme, Mahremiyete Saygı Gösterilmesi, Tedaviyi reddetme ve Durdurma,...” gibi başlıklarla ele alınmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Model genellikle mantıksal ve/ veya grafiksel olarak tasvir edilen bir teori ya da metottur ve bir şeylerin neden ve nasıl meydana geldiği ile ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Bu tanımlardan birkaçı şu şekildedir: • Psikoloji, insan davranışının bilimsel çerçevede incelenmesidir. • Psikoloji, zihinden geçen bilinç olaylarını inceleyen bilim dalıdır. • Psikoloji, insan ve çevresi arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. • Psikoloji, bireyler arasındaki ilişkileri inceleyen bilimdir. • Psikoloji, insanın çevreye uyum sürecini inceleyen bilim dalıdır.

Yanıt Açıklaması: Hasta, hastane yönetimi, hasta yakınları ve sağlık çalışanları arasında çıkabilecek sorunlara yönelik arabuluculuk hizmetleri sunmak. Tıbbi müdahale süreçlerinde hastalık durumunun oluşturduğu kaygı ve stres, hem hastaları hem de hasta yakınlarını etkileyebilmekte; bu da hastane çalışanları ve sağlık uzmanlarıyla çeşitli sorunlar yaşanmasına sebep olabilmektedir. Tedavi alanlar ve sağlık çalışanları arasında, hastaların gerekli ilgiyi göremediklerini ya da kendilerine yanlış müdahalede bulunulduğunu düşünmeleri sebebiyle sık sık sorun yaşandığı ise bilinmektedir. Bu gibi durumlarda sosyal çalışmacının müdahalesinden fayda görülebilir. Örneğin tedavi alan birey ve yakınlarına, hekimler tarafından neyin, ne sebeple yapıldığının sosyal çalışmacı tarafından açıklanması gibi. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde sosyal çalışma tıbbi alan içerisine girmeye 1950’li yıllarda başlamıştır.Tıbbi sosyal çalışma, 1970’li yıllarda tıp temelli yaklaşımın ekseninden çıkmaya başlamış ve George Engel ve John Romano isimli doktorlar tarafından geliştirilen “Biyo-psiko-sosyal” yaklaşım  ağırlık kazanmaya başlamıştır. Doğru cevap D seçeneğidir. .

Yanıt Açıklaması: Tarihte birçok ünlü hekim olmasına rağ men, çok uzun yıllar tıp tarihinde iz bırakan kişi, Hipokrat’tır.

Yanıt Açıklaması: Psikiyatrik sosyal hizmet alanında U¨lkemizde ilk hizmet çalışmaları, İstanbul U¨niversitesi Tıp FakültesiC¸ocuk Psikiyatrisi Enstitüsü tarafından yapılmıştır. 1957 yılında başlayan ve sosyal hemşire adı verilen ele- manlarca yürütülen sosyal hizmet uygulamaları, hastalığın nedenlerini ortaya çıkarmada yardımcı bir rol oynamıştır. Bu çalışmalar, batı ülkelerindeki ilk uygulamalara benzer bir biçimde, yine hastanın çevresel ve kişisel özelliklerinin saptanması ihtiyacından doğmuş, aile ile ilişkilerin geliştirilmesi ve ailenin hasta ve hastalığa karşı tutum ve görüşlerinin olumlu bir hale getirilebilmesi için yapılan düzenli ev ziyaretleri bu çalışmaların en önemli bölümünü oluşturmuştur. Böylece psikiyatrik sosyal hizmetin ülkemizde de hasta ve hastalığı ile ilgili gerekli bilgilerin toplanması, aile ve hasta arasında ilişki kurulması, ailenin hastaya karşı tutum ve anlayışının geliştirilmesi biçiminde başladığı görülmektedir.1961’de kurulan Sosyal Hizmetler Akademisi’nin gerek teorik gerekse pratik açıdan yaptığı çalışmalar psikiyatri alanında sosyal hizmetin gelişmesinde önemli bir pay sahibi olmasını sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Cleora Roberts (1989), doktorlar ve sosyal çalışmacıların sağlık ekibi içindeki rollerinin farklılıklarını gösteren 5 madde sıralamıştır. Bunlar; 1. Doktorun hedefi hayat kurtarmak iken sosyal çalışmacının odak noktası yaşamın süresinden ziyade kalitesi üzerindedir. 2. Doktorlar test sonuçları gibi nesnel verilere göre karar alırken sosyal çalışmacılar hastanın yaşadığı olaylara ilişkin geliştirdiği kişisel yorumlarını dikkate alır. 3. Doktorlar sağlığı geliştirme ve mümkün olan en uzun yaşam süresine ulaşma hedefleriyle tedavi kararları alırken sosyal çalışmacılar, kişinin kendi belirlediği tedavi  amaçlarını teşvik etme amacındadır. 4. Sosyal çalışmacılar genellikle, hastalarının ruhsal sorunlarıyla uğraşma konusunda kendilerini doktorlardan daha rahat hissederler. 5. Sağlık ekibi içinde doktor idareyi elinde tutmaya; sosyal çalışmacı ise ekiple işbirliği yapmaya eğilimlidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Teorik   bilgi; sosyal politika, psikoloji, felsefe ve sosyoloji gibi diğer disiplinlerden uyarlanan, sosyal hizmetin rolünü ve görevini inceleyen ve tanımlayan verilerden oluşur.

Yanıt Açıklaması: Günümüz tıp etiğinde çeşitli sayıda ilkelerden söz edilse de genel eğilim; dört ana ilkenin varlığına ilişkindir. Bunlar: • Yararlılık, • Zarar vermeme, • Hasta özerkliğine saygı, • Adalet

Yanıt Açıklaması: Tanımlarda üzerinde durulan temel kavramlar, “bilimsel, davranış, bireysel ve zihinsel” kavramlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Psikiyatrik sosyal hizmet uzmanı, hastaların ev ortamından bilgi toplayan ve toplum kaynaklarından faydalanması için hastaya yardımcı olan uzmanlardır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal refah, bir toplumun bütünlüğünü korumak, huzur içinde bir arada tutmak ve sosyal olarak gelişimini sağlamak için yürütülen programlar, fayda ve hizmetler sistemidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık Bakanlığı, Kalkınma Bankası ve Düzce Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen “Çok Paydaşlı Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı, Hasta Haklarının Geliştirilmesi” bölümünde, Temel amaç ve politikalar belirlenmiştir. Bu bağlamda sağlık hizmetlerinden yararlanma ihtiyacı bulunan herkese, mevzuatla belirlenmiş haklar ve etik ilkeler çerçevesinde nitelikli bir sağlık hizmeti için sağlık hizmeti sunumu aşağıdaki koşullarda belirlenmiştir: 1. Sunulan sağlık hizmeti, insan haysiyetine yakışır olmalıdır. 2. Toplumun tüm kesimlerini kapsamalı ve adil olmalıdır. 3. Hem fiziki hem de kurallar bağlamlı erişilebilir olmalıdır. 4. Savunmasız grupları öncelemelidir. 5. Her türlü ayrımcılık ve damgalanmayı sağlık hizmetinden arındırmalıdır. 6. İnsan haklarının sağlık alanına tamamıyla yansımasını sağlamalıdır. 7. Hasta - sağlık çalışanı arasında karşılıklı saygıyı tesis etmelidir. 8. Çağdaş tıp yöntem ve cihazlarını kullanmalıdır. 9. Hizmet merkezli, insan odaklı binalarda sunulmalıdır. 10. Çalışan memnuniyetini gözetmelidir

Yanıt Açıklaması: Hasta özerkliğinin ihlal edilmesi, her zaman kasıtlı veya bilinçli olarak yapılmamaktadır. Sağlık hizmet sunucusunun hastadan daha bilgili olduğuna dayanan ve hasta için en iyisini sağlık profesyonellerinin düşündüğünü savunan anlayış da bir özerklik ihlali gerekçesidir. Çünkü kendisinden daha az bilgiye sahip hastanın doğru kararı veremeyeceği savı, bu davranışı pekiştirmektedir. Paternalistik (babacıl) tutum içindeki hekim ya da hizmet sunucusu, tıbben yararlı olabilmek kaygısıyla hastasının isteklerini yok saydığında; hastasını kendi tespit ettiği doğrular yönünde davranmaya zorladığında ve bazı tıbbi gerçekleri sakladığında hastanın özerkliğini de ihlal etmektedir. Oysa özerklikte önemli olan, hastanın doğru kararı vermesi değil; kendi kararını vermesidir. Bunda istisnalar elbette vardır. Hukuka göre hastanın sebep ne olursa olsun kişilik haklarından vazgeçmesi mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet alanında 2011 yılında yü­rürlüğe giren “Tıbbi Sosyal Hizmet Uygulama Yönergesi”nin 12.maddesinde ise sağlık kuruluşla­rında görevli sosyal çalışmacıların görev ve sorum­luluk alanları şöyle belirtilmektedir; Hastaneye başvuran hastaların psiko-sosyal ve sosyo-ekonomik sorunlarını tespit eden, sorunlarıyla ilgili sosyal hizmet müdahale­sini planlayan ve uygulayan, üniversitelerin dört yıllık sosyal hizmet bölümlerinden mezun sağlık personelidir. Sosyal çalışmacının görev ve sorumlulukları şunlardır: -Mesleki çalışmalarını ilgili mevzuata uygun olarak yürütür.-Afetlerde, gerekli sosyal hizmet müda­halesini planlar ve uygular. - Tıbbi sosyal hizmetle ilgili konularda hastane personeline, hasta ve hasta ya­kınlarına yönelik eğitimler yapar. -. Mesleği ile ilgili kongre, sempozyum, eğitim vb. toplantılara katılır, mesleki projeler planlar ve uygular. - Rapor ve kayıtları gizlilik ilkesine uy­gun olarak tutar. - Çalışmalarından birim sorumlusuna karşı sorumludur. -Tek sosyal çalışmacı olması halinde birim sorumlusunun görevlerini yerine getirir . - Birim sorumlusunca verilen diğer gö­revleri yerine getirir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal refahın hedefi, insanların ekonomik, sosyal, sağlık, barınma ve eğitim gibi temel gereksinimlerine eşit ve adil olarak erişimlerini sağlamaktır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal çalışmacıların sağlık kuruluşlarında her branştan çalışanın özerk şekilde ve birbirine en az seviyede müdahalesini ifade eden yaklaşıma çok disiplinli çalışma adı verilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Subakut: Süre ve etki olarak akut ve kronik hastalıklar arasında kalan hastalıklardır.