Yaşlılarla Sosyal Hizmet

Yanıt Açıklaması: Psikolojik süreç; yaşa bağlı olarak bireyin davranış ve uyum yeteneğindeki değişmeleri ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Sosyal alışveriş teorisinin temel varsayımları: • Birbirlerine karşılıklı olarak bağımlı olan insanlar etkileşim ve ilişkilerinde devamlı olarak alışverişe katılırlar. • İlişkiler, verme ve geri alma denkleştirmesine dayanır. • İnsanlar sosyal ilişkilerinde ödül elde etme arayışı içindedirler. • Ödüllere, sosyal gruplarda ve sosyal etkileşimlerle ulaşılır. • İnsanlar diğer insanlarla sosyal ilişkilerini sürekli olarak yenilerler çünkü insanlar yeni sosyal ilişkilerin ödüllendirici olduğunu düşünürler. • İnsanların mutluluk veya mutsuzluklarının kaynağı diğer insanlardır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanma; (a) kronolojik, (b) biyolojik, (c) ekonomik, (d) patolojik, (e) psikolojik ve ve (f) sosyal boyutu olan süreçleri ifade eder. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişisel bakımın amacı; bireyin hem fiziksel hem de psikososyal ihtiyaçlarına cevap vermek, vücuttan salgı, atık ve geçici mikroorganizmaları uzaklaştırarak temizliği sağlamak, bireyin rahatlamasını sağlamak, kas gerilimini azaltmak, kötü kokuları gidermek, bireyin genel görünümünü olumlu hâle getirmek ve benlik imgesini geliştirmek, deri sağlığını geliştirmek ve sürdürmektir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal bilim açısından toplumsal farklılıkları ve zaman içindeki değişimleri de dikkate almakla birlikte tüm zaman ve toplumlar için genel geçer, kesin yasalara ulaşmak için yaşlılara ilişkin çalışmalar yapılmıştır. Sonuçta farklı yaklaşımlar, perspektifler, teoriler ortaya konmuşsa da ortak bazı hususlar tespit edilmiştir. Örneğin, yaşlıların farklı statü ve fonksiyonlarına rağmen her zaman toplam nüfus içinde bir azınlık grubu oluşturmaları, tüm toplumlarda görülen ilkelerden biri olarak değerlendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Deri turgoru, başparmak ve işaret parmağı ile elin sırtı ya da sternum (iman tahtası) üzerinde deri ve altındaki dokular çimdikleme gibi kavranıp sonra bırakılarak değerlendirilir. Derinin hareketi ve önceki konumuna dönme hızı değerlendirilir

Yanıt Açıklaması: Diğerkâm toplumlar yaşlıya büyük ölçüde kamu ile bireyin dengesini esas alan bir anlayışla bakmaktadırlar. Bu anlayışa göre yaşlı “aceze” duruma gelene kadar hem kendi menfaati için hem de toplum menfaati için çalışmak durumundadır. Zira bu anlayışın temelinde insan oğlu için elinin emeğinden daha hayırlısı yoktur inancı vardır. Bu durum genç yaşlı herkes için geçerlidir. Kronolojik bir yaş hesabı ile emeklilik diye bir şey de söz konusu olmadığından yaşlıya üretim tüketim kalıpları ile bakılmaz. Bu medeniyet tasavvurunda yaşlının hiyerarşik statüsü bilge insandır. Onun otoritesine her zaman saygı duyulur ve tecrübesine güvenilir. Yine bu medeniyet tasavvurunda yaşlı, aceze durumuna düştüğünde öncelikle çocuğu/çocukları ona, onlar (anne-babası) kendisine/kendilerine çocukken nasıl baktıysa aynı şekilde ona (acezeye) şefkatle ve merhametle incitmeden, gücendirmeden bakmaları gerektiği esastır.

Yanıt Açıklaması: Birey ve bireyin ilişkilerini merkeze alan mikro düzeydeki aktivite teorisi, yaşlının etkinliği üzerinde odaklaşır, yaşlının yaşlılığa uyum sürecini incelemeyi hedefler. Yaşlının yaşamının erken dönemindeki faaliyetleriyle, mevcut/ aktüel etkinlikleri arasındaki farkların/ değişikliklerin öğrenilmesini amaçlar. Teori, 1949 yılında Burgess, Cavan, Havighurst, Goldhammer’in “yaşlılığa kişisel uyum” üzerindeki çalışmalarıyla başlar ki başlıca temsilcileri sosyolog Robert J. Havighurst, Bernice L. Neugarten ve Sheldon S. Tobin’dir.

Yanıt Açıklaması: Az az, sık sık yemek yenmeli. Çünkü sindirim organlarının, yaşla beraber çalışması yavaşlar ve fazla besin alımı sonucu sindirim güçlükleri ortaya çıkabilir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal alışveriş teorisinin temel varsayımları: • Birbirlerine karşılıklı olarak bağımlı olan insanlar etkileşim ve ilişkilerinde devamlı olarak alışverişe katılırlar. • İlişkiler,verme ve geri alma denkleştirmesine dayanır. • İnsanlar sosyal ilişkilerinde ödül elde etme arayışı içindedirler. • Ödüllere, sosyal gruplarda ve sosyal etkileşimlerle ulaşılır. • İnsanlar diğer insanlarla sosyal ilişkilerini sürekli olarak yenilerler çünkü insanlar yeni sosyal ilişkilerin ödüllendirici olduğunu düşünürler. • İnsanların mutluluk veya mutsuzluklarının kaynağı diğer insanlardır.

Yanıt Açıklaması: Sıklıkla yaşlı bireylerin fonksiyonel durumu iki seviyede değerlendirilir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı bireyler kırılgan olunca, sosyal destek ağlarının yeterliliği evde kalabilmeleri ya da kuruma yerleştirilmeleri konusunda belirleyici faktör olmaktadır. Sosyal destek problemlerinin erken tespiti hastanın ani bir hastalık veya fonksiyonel düşüş yaşaması durumunda kriz ortamı oluşmasını engellemeye yarar. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sarkopeni: Kas kütlesi, kas gücü ve fonksiyonlarında progresif, jeneralize kayıptır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tüm seçenekler Avrupa ülkelerinde yaşlılık problemlerini ifade etmektedir. Ancak D seçeneğindeki istihdam fazlası doğru bir tanımlama değildir. Aksine yaşlıların değişik giderlerinin sosyal güvenlik sisteminde büyük açıklar oluşturacağı, ayrıca aktif çalışma dönemi olarak adlandırılan 15-64 yaş arasındaki nüfus grubunun nüfus piramidindeki yerinin daralması nedeniyle Avrupa ekonomisinin eksik istihdam sorunu ile de karşı karşıya kalacağı da öngörülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemiz 1990’lı yıllardan sonra hızlı bir yaşlanma trendine girmişse de gerek yaşlı nüfus oranı ve gerekse ortalama yaşam beklentisi açısından Avrupa ülkelerinin çok altındadır. Türkiye’de 2013 yılı TÜİK verilerine göre ortalama yaşam beklentisi kadınlarda 79.4, erkeklerde 73.7’dir. Toplamda ise 76.3’tür. Ayrıca Türkiye’de, 65 yaş üstü kişilerin genel nüfus içindeki oranı 1935 yılında %3,9, 1990 yılında % 4,3 iken 2012 yılında % 7,51’ e yükselmiş, 2023 yılında %10, 2 (8,6 milyon), 2050 yılında %20,8 (19,5 milyon), 2075 yılında ise %27,7’ye (24,7 milyona) yükseleceği tahmin edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Gelişmiş ülkelerde nüfus artışının durması ve ortalama yaşam beklentisinin uzaması bu ülkelerde genel nüfus içinde yaşlı nüfus oranının çok hızlı bir biçimde artmasına yol açmaktadır. Çeyrek asır sonra Japonya, Almanya, İtalya ve İsveç gibi ülkelerde nüfusun üçte birini yaşlıların oluşturacağı görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Deri turgoru, derinin elastikiyetini gösterir. Deri turgorunun iyi olduğu hastalarda deri kolayca kavranabilir ve bırakıldığında hemen önceki konumuna döner. Deri turgorunun azalması, deri bütünlüğünün kolayca bozulmasına zemin hazırlar.

Yanıt Açıklaması: Diğerkâm toplumlar yaşlıya büyük ölçüde kamu ile bireyin dengesini esas alan bir anlayışla bakmaktadırlar. Bu medeniyet tasavvurunda yaşlı, aceze durumuna düştüğünde öncelikle çocuğu/çocukları ona, onlar (anne-babası) kendisine/kendilerine çocukken nasıl baktıysa aynı şekilde ona (acezeye) şefkatle ve merhametle incitmeden, gücendirmeden bakmaları gerektiği esastır.

Yanıt Açıklaması: Düşme sıklığı ve düşme sonucunda meydana gelen zedelenmeler yaş ile birlikte artmaktadır. 65 yaşın üzerindeki kişilerde düşme oranı %30 iken, 80 yaşın üzerindekilerde bu oran %50’dir.

Yanıt Açıklaması: %50