Yaşlılarla Sosyal Hizmet

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık, engellilik vb. gibi bakıma muhtaçlarla ilgili literatür üç yaklaşımdan sözetmektedir. Bu yaklaşımlardan medikal yaklaşım; bakıma muhtaçlığın bir hastalık (pataloji) olduğu gerekçesi ile bakıma muhtaç kişilerin hayatlarının doğal olarak kısıtlı olduğunun kabul edildiği yaklaşımdır.

Yanıt Açıklaması: Aktivite teorisine göre geri çekilme doğal bir ihtiyaç değildir, yaşlı ancak aktif olduğunda ve kendisine ihtiyaç duyulduğunu hissettiğinde mutlu olur. Başka deyişle bütün insanlar gibi yaşlılar da toplumla sürekli etkileşim içinde olup sosyal ilişki ağı içinde aktif oldukları veya yaşlılığa olumlu bir şekilde uyum sağlayıp toplumsal yaşamda yeni roller üstlendiği/yeni faaliyetlerde bulunduğu ölçüde mutlu ve huzurlu bir yaşlılık dönemi geçirebilir veya yaşamdan duyacakları doyum artabilir. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Primer demanslar geri dönüşü olmayan sürekli olan ve gitgide kötüleşen bir tablo sergilerken, primer demansların aşağı yukarı %50’si Alzheimer hastalığıyla ilişkilidir.  Demansın 70 formundan en yaygını olan Alzheimer hastalığı için yaş birincil risk faktörüdür.

Yanıt Açıklaması: Yaşamdan geri çekilme/ kopma teorisi (disengagement) aktivite teorisinden on yıl sonra (1961) Elaine Cumming ve William E. Henry tarafından ve sosyolojideki fonksiyonalist teoriden temel alınıp aktivite teorisine bir tepki olarak geliştirilmiştir. Dolayısıyla doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık modernleşme sonrası bir sosyal sorun hâlini almıştır. Modernleşme, özellikle sağlık teknolojisi, ekonomik ve endüstriyel teknoloji, kentleşme ve eğitim alanlarında yaşlıların toplumsal rolleri ve sosyal refah düzeyleri üzerinde olumsuz etkilerde bulunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Sanayileşme ve şehirleşmeye bağlı olarak geniş aileden çekirdek aileye dönüşme sürecine girilmesi, kırsal bölgelerden kentsel bölgelere göç, kadının çalışma hayatına girmesi, geleneksel kültür ve değerlerdeki değişmeler yaşlının aile içindeki eski rolünü yitirmesine sebep olmakta ve yaşlı olmak prestij sağlayan bir öge olmaktan çıkmaktadır. Böylece günümüz Türkiye’sinde de yaşlılık olgusu bir problem olarak görülmeye başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kısmi Yatak Banyosu: Vücudun yalnızca belli bölgelerinin silinmesidir (Yüz, eller, perine, koltuk altları, sırt... gibi). Vücut kokusu olduğunda uygulanır. Yatağa bağımlı olanlarda hasta bakıcı tarafından uygulanır. Yatağa bağımlı olmayanlarda lavaboda yapılabilir.

Yanıt Açıklaması: Geçmiş dönemlerde insan hayatını tehdit eden üç önemli unsur bulunuyordu. Açlık, savaş ve hastalıklar.

Yanıt Açıklaması: Yaşam süresinin uzunluğu, biyolojik ve zihinsel sağlık, bilişsel yeterlilik, sosyal yeterlilik ve üretkenlik, kişisel kontrol ve yaşamdan zevk alma, başarılı yaşlanmanın en temel göstergeleridir.

Yanıt Açıklaması: Yaşamdan geri çekilme/ kopma teorisi (disengagement) aktivite teorisinden on yıl sonra (1961) Elaine Cumming ve William E. Henry tarafından ve sosyolojideki fonksiyonalist teoriden temel alınıp aktivite teorisine bir tepki olarak geliştirilmiştir. Fonksiyonalist teoriye göre toplum, kendinî oluşturan parçaların salt toplamından daha farklı bir bütündür; karşılıklı fonksiyonel bağıntılarıyla unsurların oluşturduğu veya çeşitli alt sistemlerden oluşmuş sisteme yaşamdan kopma/geri çekilme teorisi adı verilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Fragilite: Yeni tıbbi veya cerrahi şart açısından düşük toleranslı olan bireyleri tanımlayan akut enfeksiyon veya yaralanma nedeniyle hastaneye yatırılan kişilerde her türlü strese karşı artmış kırılganlık ve azalmış rezerv olarak tanımlanır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Terminal dönemde olan hastanın bakım verildiği kurumlara hospis denir.

Yanıt Açıklaması: Gerontoloji, yaşlanma sürecini, sağlık, psikoloji, sosyoloji ve ekonomi-politiğin kesiştiği noktada sistematik olarak; geriatri, medikal açıdan ve gerontososyoloji de yaşlılık dönemini sosyal, kültürel ve ekonomik boyutlarıyla inceleyen bilim dalıdır.

Yanıt Açıklaması: Rol teorisi, faydacı bir yaklaşımla eski rol ve beklentilerin bırakılarak yeni durumlara uyum sağlama stratejilerinin geliştirilmesini önermektedir.

Yanıt Açıklaması: 1972’de Cowgil ve Holmes’in geliştirdikleri teori, modernleşmiş toplumlarda, modernleşmenin yaşlıların toplumsal rolleri ve sosyal refah düzeyleri üzerindeki olumsuz etkilerinin dört temel boyutunu öne çıkarır. Modern öncesi yerleşik yaşama geçen tarım kültürlerinde toprağı ellerinde tutan yaşlılar toplumda saygın ve değer verilen kişiler olarak anılmaktayken; modern dönemde işe yaramaz, bağımlı kişiler konumuna düşmüşlerdir. Toplumlar daha modern hâle geldikçe yaşlıların konumunda bir gerileme görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Besin grupları arasında süt grubu, Et-Yumurta-Kuru Baklagiller Grubu, Meyve ve sebze grubuyla ekmek ve tahıl grubu yer almaktadır. Bununla birlikte fındık, fıstık, susam, ceviz gibi yağlı tohumlar da etyumurta-kuru baklagiller grubunda yer almaktadır ve B vitaminleri, mineraller ve proteinden zengindir. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanma sürecini medikal açıdan inceleyen bilim dalına geriatri adı verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sarkopeni: Kas kütlesi, kas gücü ve fonksiyonlarında progresif, jeneralize kayıptır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Herhangi bir hücre hasarında iyileşme zamanı uzar.

Yanıt Açıklaması: Gerontolog  yaşlılık sorunları ile ilgilenen bilim insanıdır.