İnsan Davranışı Ve Sosyal Çevre 2

Yanıt Açıklaması: Norm: Bir grup üyesinin yapması ve yapmaması gereken davranışları düzenleyen ortak inanç kümesidir.

Yanıt Açıklaması: Karşıdan karşıya geçmek için trafik ışığının yeşile dönmesini bekleyen bir kaç insan “yığın” oluşturur; bu insanlar aynı zamanda aynı yerde bulunmaktadır ancak ortak çok az şey paylaşırlar. Yığındaki insanların ortak bir amacı vardır fakat genel olarak birbirleriyle etkileşime geçmezler.

Yanıt Açıklaması: Milliyetçiliğin ideoloji olduğu tartışma konusu değildir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal adalet kavramı, bir toplumda kaynakların adil bir sekilde dağıtılmasını ve toplumun üyelerinin bu paylaşımın adil olduğu kanaatini taşımasıdır.

Yanıt Açıklaması: Erkek egemen toplumlarda kabul gören “erkekler için sert, soğukkanlı, hükmedici, güçlü olmak; kadınlar içinse sıcakkanlı, yumuşak huylu, güler yüzlü, hamarat, düzenli ve fedakâr olmak” gibi iki cinse yönelik tutum ve davranışları belirleyen nitelikler de birbirleriyle karşıtlık ilişkisi üzerine inşa edilen rollere örnektir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Herhangi bir toplumun ya da toplumsal kümenin yerleşik iç örgütlenmiş biçimine toplumsal yapı denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal Kimlik Kuramı, bu önermeden yola çıkarak grubu psikolojik bir mekanizma olarak tanımlamaktadır. Diğer bir deyişle, grup, insanların kendi benliklerine bir referans noktası oluşturabilmek için, kendilerini yönlendirdikleri ayrı bir psikolojik mekanizmadır. Bir kişinin ait olduğu sosyal kategori veya grup, kişinin benlik tanımlaması için bir temel sağlamaktadır. Benliğin, bilişsel olarak bir grubun üyesi olarak tanımlanması ise, o gruba yüklenilen duygular ve değerlerle birlikte- sosyal kimlik olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bir diğer sembolik etkileşimci olan Erving Goffman benliği ve bu benliğin sunumunu tiyatro alegorisiyle açıklamaya çalışır. Bireylerin yaşamlarını belirli maskeler aracılığıyla sürdürdüğünü belirtir. Zaten kişi (person) sözcüğünün ilk anlamı “maske”dir (persona), kişi yaşamını çeşitli maskeler arkasında sürdürür. Kişinin yaşamı, içerisinde bulunduğu toplumsal dünya aslında bir tiyatro sahnesi gibidir. Kişiler sürekli olarak bu tiyatro sahnesinde performanslar sergilerler, aslında benliklerini sunarlar (self-presentation).

Yanıt Açıklaması: Her grubun işleyişini düzenleyen, grup üyelerinin nasıl davranacağını belirleyen, bazıları yazılı bazıları yazısız çeşitli kurallar vardır. Bu kurallara norm adı verilir. Normlar, büyük veya küçük çaplı bütün gruplarda bulunur. Örneğin yakın bir arkadaş grubunda, arkadaşların birbirine yalan söylememesi o grubun normu olabilir. Sosyal kimliklerimiz nedeniyle grup normlarına uyarız. Bir doğal afet sırasında yardıma ihtiyaç duyan grup üyelerimize yardım ederiz.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı E şıkkıdır. Aynı zamanda aynı yerde bulunan fakat ortak çok az şey paylaşan insanların bir aradalığına "yığın" adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik şiddet; kadının para harcamasının kısıtlanması, çalışmasına izin verilmemesi, zorla çalıştırılması, ekonomik konulardaki kararların erkek tarafından tek başına alınması, kadının parasının elinden alınması, iş yerinde olay yaratmak suretiyle kadının işten atılmasına neden olunması, kadının iş bulmasını kolaylaştırıcı becerilerinin geliştirilmesinin engellenmesi, ev ihtiyaçlarını karşılayacak maddi kaynaktan yoksun bırakılması, engelli kadını zorla dilendirme gibi birini kontrol etmek ya da cezalandırmak amacıyla ekonomik olarak sınırlamak için yapılan her türlü eylemdir. Çalışmaya izin vermemek psikolojik şiddet değildir.

Yanıt Açıklaması: Ahlâki dışlama kavramı temelde, bir toplumda çoğunluk tarafından dışlanmış veya damgalanmış olan insanların “insani niteliklerden veya erdemlerden” yoksun olarak değerlendirilmesini ve böylece kendilerine yöneltilen her türlü vahşi ve zalim davranışların meşrulaştırılmasını içermektedir.

Yanıt Açıklaması: Kişilik özellikleri arasında girişkenlik, duygusallık, şefkatlilik, rekabetçi olmak vb. özellikler yer almaktadır. Güzellik ise fiziksel özellikler arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Marx, sınıfı üretim araçları mülkiyeti temelinde tanımlarken Max Weber bunu statü temelinde tanımlar. Weber, toplumsal tabakalaşmayı toplumsal hayatın merkezi olarak görür ve güç dağılımını üç boyutta ele alır: Ekonomik güç sınıf ilişkilerinin, toplumsal güç statü ilişkilerinin ve otoriter güç otorite ilişkilerinin temelidir.

Yanıt Açıklaması: Sivil toplum kuruluşlarının ulaşabildiği insan sayısı sınırlı olduğu için ayrımcılık üzerinde diğer seçenekler kadar etkili değillerdir.

Yanıt Açıklaması: Toplumların sosyo-ekonomik, kültürel ve politik ihtiyaçlarına göre oluşturulan cinsiyet ilişkilerinde kadınlar ve erkekler, yine bu toplumsal yapıya özgü araçlarla ve birbiriyle etkileşim halinde olan toplumsal kurumlar yoluyla kadın ve erkek yapılmaktadırlar. Bu kurumlar aile, okul, iş yerleri, kışlalar, medya vb.dir. Örneğin Türkiye’de doğumundan itibaren aile içinde bebeklere cinsiyet ayrımlarını belirten kızlar için pembe, oğlanlar için mavi giysiler giydirilmesiyle başlayan süreç, çocukların oyuncaklarının farklılaşmasıyla (oğlanlar için tabanca, araba, sokak oyunları için top vb.; kızlar için bebekler, ev ve mutfak araçları vb.) devam eder. Böylece hangi renklerin, oyunların, kimliklerin, rollerin hangi cinsiyetler için olduğuna dair normlar da öğretilmiş olur. Kadınlık alanının evlilik, çocuk ve annelikle özdeşleşen ev-içi, özel alanken; erkeklik alanının kamusal alan olarak görülmesi bu süreçte başlar. İlerleyen süreçte, erkekler “sünnet”, “askerlik”, kadınlar ise “evlilik” gibi törenlerle kendilerine yüklenen toplumsal cinsiyet rollerini yerine getirir; “erkek” ve “kadın” olurlar. Erkek bebek olarak doğmak ise biyolojik cinsiyet ile ilgili bir durumdur.

Yanıt Açıklaması: Önyargıların oluşumunda etkili olan temel bilişsel süreç sosyal kategorilendirmedir. Kategorilendirme, bireylerin çevrelerinden aldıkları karmaşık verileri, tek tek algılamaları yerine, belirli sınıflandırmalar eşliğinde anlamlandırmalarıdır. Bu sayede sosyal gerçeklik, nesnel halinden daha kolay anlaşılabilecek bir şekilde kabaca şematize edilir. İnsanlararası ilişkilerde bu sınıflandırmanın en temeli ise “biz-iç grup” ve “onlar-dış grup” ayrımıdır.

Yanıt Açıklaması: Meslek olarak hemşirelik, sekreterlik, mühendislik, itfaiyeci olmak vb. örnek olarak verilebilirken. Annelik rol davranışları arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır. Doğrudan cinsiyet ayrımcılığı, açık bir biçimde kadınların aleyhine ve/veya erkeklerin lehine sonuçlar yaratan uygulamaları kapsar.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal yapı, toplumsal kurumların (ekonomi, siyaset, din gibi), toplumsal grupların ve toplumsal eylemlerin (kurallar, toplumsal roller gibi) karmaşık bir birleşimidir. Toplumsal Kurumlar (aile, ekonomi,din...) Toplumsal Gruplar (arkadaş, aile...) Toplumsal Eylemler (statüler, roller...).