İnsan Davranışı Ve Sosyal Çevre 1

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü ortalama yaşam süresinin uzamasıyla beraber yaşlılığı 3 evreyle sınıflandırmıştır. 65-74 yaş aralığındaki bireyler genç yaşlı, 75-84 yaş aralığındaki bireyler ileri yaşlı, 85 yaş üzerindeki bireyler ise çok ileri yaşlı olarak değerlendirilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Buluğ çağına ilk giriş ani boy uzamasıyla karakterize olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanmanın psiko-sosyal boyutuyla ilgili birçok kuram bulunmaktadır. Bunların bazıları yaşlılıkla ilgili olumsuz duygular uyandırırken, bazıları da yaşlılığın uyum ve değişikliğe adaptasyon kısmına odaklanarak pozitif yönlerini ortaya çıkarmaktadır,bunlar; Yaşamdan Geri Çekilme Kuramı,Modernleşme Kuramı,Süreklilik Kuramı, Rol Kaybetme Kuramı olarak değerlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Cinsiyet rolünde şema kuramına göre her bireyde algılarına rehberlik eden ve onları düzenleyen içsel bir “bilgi ağı” mevcuttur. Doğru Cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Genç yetişkinlik döneminde insanlar sonraki gelişim aşamaları için bir temel kurarlar. Bu dönemin temel görevleri: Eş seçimi, Eşle birlikte yaşamayı öğrenme, Bir aile kurma, Çocuk yetiştirme, Ev idare etme, Bir uğraş başlatma, Vatandaşlık sorumluluklarını yerine getirme, Uygun bir toplumsal gruba katılmadır.

Yanıt Açıklaması: Toplam nüfusun %4’ünün yaşlı bireylerden (65 +) oluştuğu toplumlar genç toplum, bu oranın %4 ve %7 aralığında olduğu toplumlar olgun toplum, %7 ve %10 aralığındaki toplumlar ise yaşlı toplum olarak nitelendirilmektedir. Yaşlı bireylerin toplam nüfus içindeki oranının %10’u geçtiği toplumlar ise çok yaşlı toplum olarak nitelendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Toplam nüfusun %4’ünün yaşlı bireylerden (65 +) oluştuğu toplumlar genç toplum, bu oranın %4 ve %7 aralığında olduğu toplumlar olgun toplum, %7 ve %10 aralığındaki toplumlar ise yaşlı toplum olarak nitelendirilmektedir. Yaşlı bireylerin toplam nüfus içindeki oranının %10’u geçtiği toplumlar ise çok yaşlı toplum olarak nitelendirilmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2013 yılında Türkiye nüfusunun %7,7’sini yaşlı nüfus (65+) oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı bireylerde beyin işlevlerindeki fizyolojik gerilemeye bağlı olarak bellek, dikkat, algı gibi bilişsel işlevler olumsuz yönde etkilenmektedir. Bilişsel fonksiyon değişiklikleri genelde beynin bazı bölgelerinde oluşan hasarlar sonucu gelişir. Yaşlanmayla ortaya çıkan bilişsel değişikliklerin en belirgin olanları demans, hafıza ve öğrenme yeteneği, genel zeka, pratik zeka, dikkat ve konsantrasyon, konuşma, görsel-uzaysal algılama fonksiyonları, psikomotor fonksiyonlar ve üst seviye fonksiyonlardaki değişikliklerdir .Yaşlılıkla ilgili yanlış bilinen bir kanı ise yaşlı bireylerin düşünsel ve entelektüel kapasitelerinin azaldığıdır. Ancak bu doğru bir kanı değildir. Yaşlı bir birey genç bir bireyin düşünsel kapasitesine sahiptir; ancak, daha önce de belirtildiği gibi sinir sistemindeki yavaşlamalar, düşünsel aktivitelerin hızına da yansımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bazı bebeklerin ve annelerinin diğerlerine göre daha olumlu bağlanma geliştirmeleri bilim insanlarının dikkatini çekmiş ve bu konu üzerine çalışmışlardır. Bu kişilerden biri olan Mary Ainsworth; bağlanmayı üç kategoriye ayırmıştır. Bunlar güvenli bağlanma, kaygılı/kaçınan bağlanma ve kaygılı/dirençli bağlanmadır. Bu yüzden cevap 3 yani B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Genç yetişkinlik döneminin özellikleri: - Kimlik arama dönemidir. - Değişkenlik dönemidir. - Kişinin kendine en çok odaklandığı dönemdir. - Olanaklar dönemidir. - Ergenlik ve yetişkinlikte bir geçiş ve ara dönemdir.

Yanıt Açıklaması: Genç yetişkinlik döneminin başlangıcı olarak yaygın kabul gören kriter, kişinin tam zamanlı ve sürekli bir işe başlamasıdır. Fakat tam zamanlı işe sahip olma zamanı kişinin eğitim hayatını ne zaman bitirdiğine göre değişir. Üniversite hayatından sonra yüksek lisans ve benzeri eğitimleri devam edenler için tam zamanlı bir işe girmenin zamanı ertelenebilir. Elbetteki tek başına bir iş sahibi olmak bir yetişkinlik göstergesi değildir. İş sahibi olmaya ek olarak kişinin sorumluluk sahibi ve bağımsız olabilmesi gerekir. Bunlar ise kişiden kişiye göre süresi ve içeriği değişen konulardır.

Yanıt Açıklaması: Bu aşamada, önemli olan başkalarını memnun edecek davranışlarda bulunmak değil, yerleşmiş kurallar ve sosyal düzeni korumaktır. Doğru davranış görevini yapmak, otoriteye saygı göstermek, kural ve yasalara uymaktır. Kurulu düzen eleştirilmeden kabul edilir. Ahlaki eylemler toplumun bir bütün olarak daha geniş sosyal kümeleri tarafından tanımlanan eylemlerdir. Ergen onayladığı görevleri yerine getirmek ve aykırı durumlar dışında yasalara uymak durumundadır. Buna göre A, B, C ve D şıklarında verilen ifadeler bu aşamada yer alır. E şıkkında verilen ifade ise, "İyi çocuk yönelimi" olarak adlandırılan 3. aşamada yer alan bir eylemdir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Ahlak gelişimi ile ilgili geliştirilen kuramların arasında en bilinenleri Piaget ve Kohlberg’e ait olanlardır. Piaget (1896-1980), çeşitli yaş grubundaki çocuklarla çalışarak herhangi bir durumla karsı karsıya kaldıklarında gösterdikleri ahlaki davranışları araştırmış ve ahlaki gelişim dönemlerini “dışa bağımlı dönem” ve “özerk dönem” olmak üzere iki farklı dönemde tanımlamıştır. Kohlberg’in ahlak gelişimi alanına en önemli katkısı ahlak gelişimini Piaget’in bilişsel gelisim alanında ortaya koyduğu aşamalar üstüne kurmasıdır (Güngör, 2008). Kohlberg’de Piaget gibi kültürel sınırları aşan, doğal olan ve bilişsel temele dayanan ahlak gelişimi evreleri üzerinde durmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kişisel efsane, ergenin, sadece kendisinin bu evrede olduğunu hissetmesi nedeniyle kendi düşünce ve duygularını özel ve biricik olarak görmesi biçiminde açıklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bruner de çocuklarda bilişsel gelişim ile ilgili çalışmalar yapan kuramcılardan birisidir. Bruner, Piaget ve Vygotsky’nin düşüncelerinden büyük ölçüde etkilenmiştir. Bruner’in kuramı Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına birçok açıdan benzemesine rağmen bir konuda kesin şekilde ayrılmaktadır: Dil olmadan düşüncenin de olmayacağıdır. Bruner’in kuramı da Piaget gibi dönemleri içermektedir: Eylemsel Dönem, İmgesel Dönem, Sembolik Dönem.

Yanıt Açıklaması: Levinson’a göre genç yetişkinler 22 yaşında belirli bir düzeyde duygusal, fiziksel ve tutumlarıyla ilgili olarak bağımsızlık kazanmış olurlar. İlişkilerin merkezi olunan genç yetişkinlik döneminde birey, 22-28 yaşları arasında yetişkinler dünyasına giriş aşamasına gelmiştir. Genç yetişkinlik döneminde bağımsızlığın kazanılması, yetişkinlik döneminde aileden bağımsız olmak ve sağlıklı ilişki kurabilmek için bir zemin oluşturmaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Peck’in 7 aşamalı yetişkin gelişimi teorisine ait aşamalar kısaca ; 1. Bilgeliğe Değer Vermeye Karşı Fiziksel Güçlere Değer Verme: Orta yetişkinlik döneminde kişinin artık fiziksel güçleri ve performansı gerilemeye başladığı için kişinin, fiziksel yapabilirlikten ziyade mantıksal ve akılsal yapabilirliklere daha fazla enerji aktarı- mı yapması gerekir. 2. İnsan İlişkilerinde Cinselleştirmeye Karşı Sosyalleşme: Sosyal ve fiziksel açıdan kişinin orta yaş döneminde uyum sağlayabilmesi için yapması gereken değişimlerden biri de insan ilişkilerinde cinsellikten ziyade sosyalliğin ön plana alınmasıdır. 3. Duygusal Esnekliğe Karşı Duygusal Fakirleşme: Orta yaş döneminde kişinin ailesinden çocukların ayrılması, arkadaşlarının uzaklaşması veya taşınması ve eski ilgi alanlarının sona ermesi ile birlikte duygusal esneklik kazanılması önemli bir hâle gelir. 4. Zekâ Esnekliğine Karşı Zekâ Katılığı: Bireyler, eylemleri yapma yöntemlerine çok bağlı ve yeni fikirlere karşı çok katı olmamak için çabalamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Gisele Lobouvie genç yetişkinin daha pragmatik (faydacı) olduğunu ileri sürer. Ona göre genç yetişkin kararlı olmada, özelleştirerek düşünmede ve enerjiyi kanalize etmede daha yetkindir. Karmaşık iş ve sosyal problemlerin çözümünde ergene göre daha başarılı- dır. Gençler ergen gibi ideal mantığı değil pragmatik (faydacı) mantığı kullanır. Mantıklı ve pragmatik düşünceyi uyum içinde bir arada kullanır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gençler ilk kez işe başladıklarında beklenmedik durum ve problemlerle karşılaşabilirler. Bu geçiş döneminde genç yeni rolüne uyum sağlamaya çalışır. Levinson bu dönemi “30 yaş geçişi” olarak adlandırır.

Yanıt Açıklaması: Ergenlik döneminde ergenin en önemli doğal çevresi ailesidir. Ancak aile ile çatışmalarının en fazla olduğu dönem de ergenlik dönemidir. Aile içi çatışmalar genellikle 11 yaş civarında başlamakta ve 15-17 yaslarında en yüksek düzeye ulaşmakta, dönemin sonunda ergen çevresi ile tekrar iyi ilişkiler kurabilmektedir.