Sosyal Hizmet Mevzuatı

Yanıt Açıklaması: Çocuk mahkemeleri; Suç işleyen çocukların yargılandığı, yargıç ve savcısının özel eğitimden geçirildiği, sosyal çalışmacının çocuğun durumu üzerine rapor vererek yargılamayı yönlendirebildiği özel bir mahkemedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik, belirli sosyal risklerin iktisadi sonuçlarına, karşı kişilerin güvenliklerinin sağlanmasıdır. Belirli sosyal riskler deyimini açarak somutlaştıracak olursak, bu tanımı şöyle ifade etmek de mümkündür. Sosyal güvenlik, hastalık, kaza, analık, yaşlılık, sakatlık, işsizlik, ölüm ve çocuk yetiştirme gibi sosyal risklerin yol açabilecekleri gelir kayıpları ve gider artışlarına karşı kişilerin güvenliklerinin sağlanmasıdır. Buna benzer bir bakış açısıyla sosyal güvenlikten modern yaşamın sorunları olan konulara karşı (hastalık, işsizlik, bakıma muhtaç yaşlıları, endüstri kazaları, yatalak hastalar) toplumu korumayı ve kişiler bu sorunlar karşısında gerek kendilerini ve gerekse ailelerini koruma bakımından yetersiz kaldıklarında onlara yardım etmeyi anlıyoruz

Yanıt Açıklaması: Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinin tamamlayıcısı niteliğinde olan 2011 yılında yürürlüğe giren belge ''Tıbbi Sosyal Hizmetler''dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanlarının çalışma alanları arasında Psikiyatri de bulunmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yeni Türk Medeni Kanunu 2001 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edildi ve 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe girdi. Yeni Medeni Kanunla gelen kadınlara yönelik değişiklikler şöyle özetlenebilir: Evlenme yaşı: Eskiden evlenme yaşı kadınlar için on dört erkekler için on yedi idi. Yeni yasa ile kadın ve erkek farkı olmadan herkes on yedi yaşını bitince evlenebiliyor (Md. 124/1). Boşanma nedeni olan ‘cana kast ve pek fena muamele’ye ‘onur kırıcı davranış’ eklendi. ‘Terk’ nedeninin koşulları değişti. Eskiden sadece ikâmetgah yerinde açılabilirken yeni yasadan sonra tarafların son altı ayda oturdukları yerin mahkemesinde açılabiliyor. Eskiden sadece kadınlara verilen ya da ancak kadının refah içinde olması halinde erkek tarafından talep edilebilen birşeyken, artık her iki taraf da eşit. Erkeklerde eğer boşanmada kendileri daha çok kusurlu değillerse nafaka talebinde bulunabilmekteler Boşanma davası devam ederken davacı ölür ve sağ kalan davalının mirascıları davaya devam ederek davalının kusurunu isbat ederlerse davalı davacının mirascısı olamaz. Eskiden boşanma davası sırasında davacı ölürse dava kendiliğinden düşüyor ve sağ kalan eş evlilik henüz resmen ve kesin olarak sona ermediği için ölenin mirascısı olabiliyordu (Arın, 2001). “Riyaset” sorunu: Artık evlilik birliklerinde “ailenin reisi” yok. Bunun sonucu olarak oturulacak evin seçiminde, evlilik birliğinin yönetiminde eşler beraberce hak sahibidir. “Eşler birliğin giderlerine güçleri oranında emek ve malvarlıkları ile katılırlar” (Md. 186). Kadının ev için emeğinin evlilik birliğine bir katkı olduğundan açıkca olmasa da söz eden ilk madde budur. 192. madde eşlerin çalışma ve meslek seçimini tamamen kendilerine bırakmıştır. (Eski yasada karının çalışması kocanın iznine bağlı idi. 1990 yılında bu madde kadın erkek eşitliğine aykırı olduğu için Anayasa Mahkemesine açılan bir dava ile iptal edilmişti.) “Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Yeni yasa ile boşanma durumunda oluşacak refah paylaşımı da evlenirken düzenlenebiliyor.

Yanıt Açıklaması: A,B,C,D seçeneklerinde verilenler Gençlik ve Spor Bakanlığının ve E seçeneğinde verilen Gençlik Hizmetler Genel Müdürlüğünün görevlerindendir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Konuyla ilgili mevzuatın önemli belgeleri aşağıdaki gibidir: 1967 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Newyork Protokolü, 1966 tarihli Uluslararası Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi, 1954 tarihli Vatansız Kişilerin Statüsüne İlişki Sözleşme, 1965 tarihli Her Tür Irk Ayrımcılığına Son Verilmesine İlişkin Sözleşme, 1984 tarihli Cartagena Deklarasyonu 14 Eylül 1994 tarihli bakanlar kurulu kararı ile yayımlanan Türkiye’ye İltica Eden veya Başka Bir Ülkeye İltica Etmek Üzere Türkiye’den İkamet İzni Talep Eden Münferit Yabancılar ile Topluca Sığınma Amacıyla Sınırlarımıza Gelen Yabancılara ve Olabilecek Nüfus Hareketlerine Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

Yanıt Açıklaması: B seçeneği Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü C ve D seçeneği Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü E seçeneği ise Kadın Statüsü Genel Müdürlüğünün görevlerindendir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde uygulaması bulunmayan sosyal hizmet alanları: Okul sosyal hizmeti Çok kültürcü sosyal hizmet uygulamaları Borçlu danışmanlığı Bilişim suçlar Doğru cevap C seçeneğidir

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği sağlık kurumlarını işlevlerine göre 5 alt gruba ayırmıştır:• İlçe/belde hastanesi• Gün hastanesi• Genel hastaneler• Özel dal hastaneleri• Eğitim ve araştırma hastaneleridir. Görüldüğü gibi Doğru Cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşlenen bir suç hakkındaki araştırmalar fiil ve faile ilişkin araştırmalar olmak üzere ikiye ayrılır. Fiile ilişkin araştırmalar. Suça sürüklenen çocuk hakkındaki soruşturma, çocuk bürosunda görevli Cumhuriyet savcısı tarafından bizzat yapılır (ÇKK, md.15/1). Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Diyaliz merkezlerinde çalışacak olan sağlık personeli arasında sosyal çalışmacılar zorunlu olmamakla birlikte yer almaktadır. 14. maddede, diyaliz merkezlerinin, ihtiyaç duymaları halinde psikiyatri uzmanı,psikolog, sosyal hizmet uzmanı unvanını haiz personeli, mesleklerine uygun görevlerde istihdam edebileceği veya bunlardan hizmet satın alabileceği belirtilmektedir. Görüldüğü gibi zorunlu olan sağlık personeli D seçeneğinde verilmiştir. Doğru Cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çok kültürlü ve çok katmanlı yeni dünyada sosyal hizmetin ihtiyaç duyduğu yasal düzenlemeler olmuştur. Bunlardan birkaçı şöyledir: 1975 Cinsiyet Eşitliği Yasası 1976 Irk İlişkileri Yasası • 1995 Özürlülere Karşı Ayrımcılık Yasası

Yanıt Açıklaması: Adli arama: Suç şüphesi üzerine yapılan aramadır (CMK, md.116-122). Yapılacak aramada yakalanması gereken bir kişinin bulunabileceği veya suç delilinin elde edileceği konusunda ‘umma’ derecesinde şüphe varsa arama işlemi uygulanabilir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sigortaların başlıca beş ilkenin karışımından oluştuğunu söyleyebiliriz. Bu ilkeler şöyle sıralanabilir. 1) Finansmana dışardan katkı ilkesi: Bu ilke uyarınca işverenler ve gereğinde devlet sosyal sigortaların finansmanına katkıda bulunmaktadır. 2) Sigortalılar arası yeniden gelir dağılımı ya da sosyal denge ilkesi: Bu ilke gereğince, yüksek gelirli sigortalılardan diğer sigortalılara oranla ve bunlar yararına daha yüksek prim alınmaktadır. Uygulamada bu ilke sigortalılardan, özel kişisel rizikolarına bakılmaksızın, gelirleri üzerinden prim alınması, sağlanan sosyal gelirlerde ise ödenen primlerin her zaman gözönünde bulundurulmaması yoluyla gerçekleştirilmektedir. 3) Kendi kendine yardım ilkesi: Bir sigortalı topluluğu çerçevesinde düşünülmüş olan bu ilkeye göre, her sigortalının kendi primini ödemesi gerekir. Bu ilkenin uygulamadaki izlerini işçi (sigortalı) primlerinde görüyoruz. Sosyal sigortalarda sigortalıların, sosyal risklere karşı güvenliklerini sağlamak için, işveren primleri ve devlet katkıları yanında, özel sigortalarda olduğu gibi bizzat ödeme zorunda olmalarının, bunların sorumluluk duygusunu yitirmemeleri açısından önemli olduğu ileri sürülmektedir. 4) Sigortacılık ilkesi: Bu ilkeye göre sigorta tekniğinden yararlanılarak sigortalılar arasında riziko eşitlenmesi sağlanmaktadır. 5) Zorunluluk ilkesi: Bu ilkeye göre sosyal sigortalıya katılış zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Tutuklama, suçu işlediği kesin mahkeme kararıyla belirtilmemesine rağmen kaçma şüphesi ve delil karartma şüphesi gibi nedenler bulunan hallerde, suç işlediğinden kuvvetli bir şekilde şüphelenilen kişilerin özgürlüklerinin kısıtlanması demektir (CMK, md.100). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Mevzuatı böyle geniş bir perspektiften görüp ne denli geniş bir alan olduğunu anladıktan sonra bu anlamayı kolaylaştırmak için daha genel bir derleme örneği verebiliriz. Örneğin; teknik mevzuat, sosyal mevzuat olarak derleyebiliriz. Teknik alandaki mevzuat bir anlayış içinde ya da birkaç cilt tutan bir takım kitap içinde, sosyal alandaki mevzuat gene bir sosyal anlayış içinde ya da birkaç ciltlik kitap dizisi içinde toparlanabilir. Böylece teknik mevzuat içinde inşaat mevzuatı, balıkçılık mevzuatı, sanayii mevzuatı yeralabilir. Sosyal mevzuat içinde de eğitim, sağlık, sosyal çalışma, sosyal hizmetler mevzuatı yeralabilir.

Yanıt Açıklaması: Bu kanunun amacı 1. maddede ifade edilmiştir: “İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinde bir hak olarak tanınan sağlık hizmetlerinden faydalanmanın sosyal adalete uygun bir şekilde ifasını sağlamak maksadıyla tababet ve tababetle ilgili hizmetler bu kanun çerçevesinde hazırlanacak bir program dâhilinde sosyalleştirilecektir.” Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal ortamlara yatırım yapmak belirtilen görevler arasında yer almamaktadır. Doğru cevap C'dir.