Türk Anayasa Hukuku

Yanıt Açıklaması: 3

Yanıt Açıklaması: Bazı yazarlar kanun hükmünde kararnameleri, yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesinin bir istisnası olarak kabul etmektedir. Bu yazarlara göre kanun hükmünde kararnamelerin, yürürlükteki kanun hükümlerini değiştirme ve / veya ilga etme gücü, kanun hükmünde  kararnamelerin yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesinin istisnası olmasına neden olmuştur. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Asli kurucu iktidar, bir ülkenin siyasal rejiminde ihtilal, hükûmet darbesi veya ülkenin parçalanması sebebiyle bir hukuk boşluğu meydana gelmesi ya da bağımsızlığın kazanılması veya yeni bir devletin kurulması gibi durumlarda hiçbir hukuk kuralıyla bağlı olmaksızın yeni anayasayı yapan iktidara denir. Tali kurucu iktidar ise, bir ülkenin anayasasını, mevcut anayasal kural ve usuller çerçevesinde tümden yenileyen ya da değiştiren iktidara denir. Yeni bir anayasa mevcut anayasal kurallar çerçevesinde yapılırsa bu anayasayı yapan iktidar, tali kurucu iktidar olarak adlandırılır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Cevap “a” şıkkıdır. Anayasanın ilk düzenlemesinde Hâkimler ve Savcılar Kurulunun kararları tümüyle yargı denetimi dışında tutulmuştu. 2010 değişikliğiyle Kurulun meslekten çıkarma cezasına ilişkin kararlarına karşı yargı yolu açılmıştır (m.159, f.10).

Yanıt Açıklaması: Yargı fonksiyonu yasama ve yürütme fonksiyonundan farklı olarak şu özelliklere sahiptir: 1. Yargı fonksiyonunun amacı, hukuk düzeninin korunması ve adaletin gerçekleştirilmesidir. Yasama fonksiyonu ve yürütme fonksiyonunun amacı ise, kamu yararının gerçekleştirilmesidir. 2. Yargısal işlemde hâkim, önüne getirilen olayla ilgili hukuk kuralını tespit ederek olaya uygular. Bu nedenle, idari işlemlerin inşaî (kurucu) niteliğine karşılık, yargısal işlemler gösterici (tespit edici) bir nitelik taşırlar. 3. Yargısal işlemler kesin hüküm özelliğine sahiptir. Bu nedenle kural olarak kaldırılabilen ve değiştirilebilen yasama işlemleri ve idari işlemlerden farklı olarak, kesinleşmiş yargı kararlarının kaldırılmaları veya değiştirilmeleri mümkün değildir. 4. Yargı fonksiyonunu yürüten organlar (mahkemeler), idari organlardan farklı olarak bağımsızlık özelliğine sahiptirler. Doğru cevap C'dir çünkü "idari işlemlerin inşaî (kurucu) niteliğine karşılık, yargısal işlemler gösterici (tespit edici) bir nitelik taşırlar."

Yanıt Açıklaması: Bir anayasa değişikliği teklifi meclis üye tamsayısının üçte ikisi ya da daha fazlasının olumlu oyu ile kabul edilirse Cumhurbaşkanı bu değişikliği halkoylamasına sunmak zorunda olmaksızın onaylayabilir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: B seçeneğinde verilen durumda Cumhurbaşkanının onay yetkisi yoktur, Cumhurbaşkanı değişikliği ya TBMM'ye iade etmeli ya da halkoyuna sunmalıdır. Dolayısıyla bir şekle aykırılık söz konusudur ve değişikliğin iptali gerekir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: I. Meşrutiyete geçişi sağlayan 1876 Anayasası hiyerarşik yönteme (ferman anayasası) göre hazırlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı, Danıştay üyelerinin dörtte birini seçer. Anayasa Mahkemesi Başkanı, Anayasa Mahkemesi üyelerinin yapacağı seçimle belirlenir. Kanun tasarısı sunma yetkisi bulunmamaktadır. Kanunların, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün tümünün veya belirli hükümlerinin Anayasaya şekil veya esas bakımından aykırı oldukları gerekçesiyle Anayasa Mahkemesinde iptal davası açar. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Anayasa Komisyonu, kendisine havale edilen bir anayasa değişikliği teklifini inceledikten sonra vardığı sonuçları bir rapora bağlayarak Genel Kurula sunulması için Meclis Başkanlığına gönderir. Raporda konu hakkında komisyonun düşünceleri ile komisyonca yapılan değişikliklerin gerekçeleri yer alır (İçtüzük, m.42). Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı yardımcısı

Yanıt Açıklaması: Bir anayasa değişikliği teklifi TBMM tara fından üye tamsayısının beşte üçü ile veya üçte ikisinden az (yani, 360 oydan 399 oya kadar) bir oyla kabul edilirse, Cumhurbaşkanı bunu Meclise geri gönderebilir ya da zorunlu olarak halk oyuna sunar. Meclis, geri gönderilen anayasa değişikliği kanununu üye tamsayısının üçte iki çoğunluğuyla (400 oy) aynen kabul ederse, Cumhurbaşkanının anayasa değişikliği kanununu onaylama ya da halk oyuna sunma yetkisi vardır. Anayasa değişikliği teklifi TBMM tarafın dan üye tamsayısının üçte ikisi (400 veya daha fazla oy) ile kabul edilmiş ise, Cumhurbaşkanı bu anayasa değişikliği kanununu onaylayabilir, Meclise geri gönderebilir ya da ihtiyari olarak halk oyuna sunabilir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Avustralya, Avusturya, Belçika, Kanada, Danimarka, Almanya, İzlanda, İrlanda, İsrail, İtalya, Japonya, Lüksemburg, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, İsveç, İngiltere ve diğer birçok ülkede uygulanan sistem parlamenter hükûmet sistemidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Danıştay

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanlığına, a) siyasi parti grupları, b) en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler c) en az yüz bin seçmen aday gösterebilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Parlamenter hükûmet (kabine hükûmeti), yürütme iktidarının, yasama iktidarından kaynaklandığı ve ona karşı sorumlu olduğu hükûmet sistemidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Din hürriyeti, inanç ve ibadet hürriyetinden oluşur.  İnanç hürriyetinin muhtevasında ise birincisi, herkesin dilediği inanç ve kanaate sahip olabilmesi şeklinde olumlu, ikincisi de dilerse hiçbir inanca sahip olmama şeklinde olumsuz, birbirinden farklı ve birbirini tamamlayan iki yön bulunmaktadır. İnanç hürriyeti sadece bireylere herhangi bir dine inanma hürriyetini tanımakla kalmaz, onlara inançlarının içeriğini ve niteliğini tamamen kendi kanaatlerine göre belirleme hakkını da verir. İnanç hürriyeti mutlak anlamda sınırsız olmakla birlikte, ibadet hürriyetine bazı sınırlar getirilebilmektedir. Lâikliğin ikinci ana unsuru olan din ve devlet işlerinin ayrılığı, din kurumlarının devlet fonksiyonlarını, devlet kurumlarının da dinî fonksiyonları ifa edemeyeceği ve din kurumları ile devlet kurumlarının birbirinden ayrı olduğu anlamına gelir. Lâik bir sistemde, devletin resmî dini bulunmaz ve devlet bütün dinlerin mensuplarına eşit davranır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: HSK'nın üye sayısı 13'tür. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir Cumhurbaşkanı yardımcısının göreviyle ilgili işlediği bir suçtan ötürü Yüce Divan'a sevk edilebilmesi için en az 400 (üye tamsayısının üçte ikisi) milletvekilinin bu yönde bir karar alması gerekir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hemen bütün anayasalarda bir başlangıç bölümü bulunmaktadır. Anayasaların yapılış sebepleri ile dayandıkları temel felsefeyi açıklayan ve genellikle edebî bir üslupla yazılan başlangıç bölümleri, belki de her anayasanın “en ulusal ve en özel” yönünü vurgulayan kısmıdır. Başlangıçlar, kural olarak anayasanın diğer hükümleri gibi uygulanabilir hukuk normları içermezler.