Hukukun Temel Kavramları

Yanıt Açıklaması: Kullanımlarına göre özel haklar devredilebilen haklar ve devredilemeyen haklar olarak ikiye ayrılır. Mülkiyet hakkı, telif hakkı, alacak hakkı, kira hakkı genel anlamıyla özel haklardandır ve devredilebilen haklar içerisinde yer alır. İntifa hakkı mal varlığıyla ilgilidir ve miras yoluyla dahi intikal etmez.

Yanıt Açıklaması: Yararlanma hakları, mallar ve kişiler üzerinde iktidar temin eden haklardır.

Yanıt Açıklaması: Ticaret Hukuku alanında şunlar bulunur: Ticari İşletme Hukuku Şirketler Hukuku Taşıma İşleri Hukuku Kıymetli Evrak Hukuku Deniz Ticareti Hukuku Sigorta Hukuku Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hukuka aykırı davranışlar, suç olarak ceza kanunlarında yer almaktadır. Suçun işlenmesini önlemek, suç işlenmesiyle bozulan toplumsal düzeni kurmak ve suçluyu ıslah etmek amacıyla ceza yaptırımına başvurulmaktadır (Özekes, 2015 s. 118). Suçun karşılığı olan ceza, birçok toplumda temel yaptırım olarak kabul edilir. Öyle ki birçok toplumda yaptırım ile ceza kavramı özdeşleşmiştir. Bunun en temel sebebi ceza yaptırımının ağırlığıdır.

Yanıt Açıklaması: Birinci Kuşak Haklar (Klasik Haklar): Bu hakların temel özelliği, kişilere devletin karışamayacağı özel bir alan oluşturmasıdır. Bu özel alan içerisinde kişiler diledikleri gibi hareket edebilirler. Bu haklardan belli başlıları; yaşam hakkı ve kişi dokunulmazlığı, kişi özgürlüğü ve kişi güvenliği, düşünce ve düşünceyi açıklama özgürlüğü, eşitlik hakkı, seçme ve seçilme hakkı, tarafsız yargıç önünde yargılanma hakkı, inanç ve ibadet özgürlüğü, dernek kurma hakkı, toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı, dilekçe hakkı, kamu hizmetine girme hakkı, mülkiyet hakkı olarak sayılabilir. İkinci Kuşak Haklar (Sosyal Haklar): XIX. yüzyılda eşitlik ve özgürlükler herkese tanınmış olsalar da bunlardan sadece küçük bir zümre yararlanabiliyordu. Büyük bir kesim ise yoksulluk nedeniyle sahip olduğu haklardan faydalanamıyordu. Örneğin insanların yaşam hakkı vardı ancak basit hastalıklara karşı bile bazen çaresiz kalabiliyorlardı. Ne doktora gidecek ne de ilaç alacak maddi güce sahiptiler. Konut dokunulmazlıkları vardı ancak konutları yoktu. Zamanla insan haklarından faydalanabilmek için bireylerin sadece özgür olmalarının yeterli olmadığı anlaşıldı. Özgür oldukları hâlde bu haklardan faydalanamayan çok kimse vardı ve bunların bu haklardan faydalanabilmeleri için desteklenmeleri gerekiyordu. Bu düşünceler temelinde 19. yüzyıldan başlayarak insan hakları düşüncesinde önemli bir gelişme oldu. İnsan hakları artık sadece bir özgürlük olarak değil; aynı zamanda devletten bir hizmet isteme yetkisi veren haklar olarak da düşünülmeye başlandı ve ikinci kuşak haklar bu şekilde doğdu. Bu haklardan başlıcaları; çalışma hakkı, sendika kurma hakkı, grev ve toplu sözleşme hakkı, işyeri yönetimine katılma hakkı, dinlenme hakkı, sosyal güvenlik hakkı, parasız eğitim ve öğretim hakkı, kültürel yaşama katılabilme hakkı, sağlık hakkı, beslenme hakkı, konut hakkı, anne-çocuk-sakat-yaşlı gibi korunmaya muhtaç kimselerin korunmasıyla ilgili haklar olarak belirlenebilir. Üçüncü Kuşak Haklar (Dayanışma Hakları): İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra uluslararası ilişkilerin gelişmesi ve birçok uluslararası örgütün kurulması ile insan hakları devletler üstü düzeyde gündeme gelmeye başladı. Üçüncü kuşak haklar, işte tam da bu dönemde, özellikle sömürgeden çıkan üçüncü dünya ülkelerinin baskısı sonucu tanınmaya başlamıştır. Çevre hakkı, insanlığın ortak mal varlığına saygı hakkı, gelişme hakkı ve barış hakkı üçüncü kuşak haklardan başlıcaları olarak sayılabilirler. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Maddi mallar üzerindeki mutlak haklara aynî haklar (eşya üzerindeki haklar) da denir. Aynî hak­lar, sahibine tanıdığı yetkinin tam ve sınırsız olup olmamasına göre, mülkiyet hakkı ve sınırlı aynî haklar olmak üzere iki ana gruba ayrılır. İrtifak hakları, taşınmaz yükü  ve re­hin hakları sınırlı aynî haklardandır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1961 anayasasından farklı olarak 1982 anayasında insan haklarına saygılı devlet ifadesi kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hukuk düzeninde bir hakkın bir kişiye bağlanmasına hakkın kazanılması adı verilir. Bu durumda kişi ile hak arasında bir bağlantı kurulmaktadır. Bir kazanılmasına, başka bir ifade ile hakkın doğumuna yol açan olgular 3 tanedir. Bunlar; hukuki olay, hukuki fiil ve hukuki işlemdir. Hukuki olay, hukuk düzeninin kendilerine hukuki sonuçlar bağladığı olaylardır. Hukuki olaylar iki grupta toplanır: Dar anlamda ve geniş anlamda hukuki olaylar. Hukukun kendisine hukuki sonuç bağladığı insan iradesi, hukuki fiil olarak adlandırılır. Hukuki işlem; bir veya birden fazla kişinin hukuki bir sonuca yöneltilmiş irade açıklamasıdır. Diğer bir ifade ile hukukun kişinin davranışına, onun iradesine uygun sonucu bağlaması halinde hukuki işlem ortaya çıkar. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Medeni Hukuk bir özel hukuk dalıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Geniş anlamda hukuki olay, kanun koyucunun kişi iradesi sonucu olup olmadığına bakmaksızın hüküm ve sonuç bağladığı olayları ifade eder. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hukuki işlem, bir veya birden fazla kişinin hukuki bir sonuca yöneltilmiş irade açıklamasıdır. Cevap E dir.

Yanıt Açıklaması: TBMM 600 milletvekilinden oluşmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Bir hakkın hak sahibinin elinden çıkması, o hakkın hak sahibinden ayrılması hakkın kaybedilmesi demektir. Hakların kaybedilmesi iki grupta toplanabilir. Bir hakkın nisbî kaybı iken diğer hakkın mutlak kaybı dır. Hak sahibinin, sahip olduğu bir hakkın hukuki işlem, hukuki fiil ya da hukuki olay sonucunda bir başka kişiye devredilmesiyle hakkın nisbi kaybı gerçekleşir. Hakkın mutlak kaybı, bir hakkın, hukuki olay, hukuki fiil ya da hukuki işlem sonucunda tamamen ortadan kalkmasıyla gerçekleşir.

Yanıt Açıklaması: İyiniyet kavramı, bir hak kazanılırken hakkın kazanılmasına engel olan bir sebebin mevcudiyeti veya o hakkı kazanma için gerekli olan bir unsurun yokluğu hakkında gerekli özeni göstermesine rağmen kişide varolan, makul görülebilen bir yanlış bilgi ya da bilgisizliği ifade eder.Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kullanma yetkisi bakımından, hak sahibine bağlılıklarına göre özel haklar, devredilebilen haklar ve devredilemeyen haklar şeklinde ikiye ayrılır

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı görev süresi 5 yıldır.

Yanıt Açıklaması: İddianamenin mahkeme tarafından kabulünden hükmün kesinleşmesine kadar olan süreç ceza muhakemesinde kovuşturma sürecini ifade eder. Doğru cevap C seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Eğitim ve öğretim hürriyeti, konut hakkı ve çalışma ve sözleşme hürriyeti pozitif statü haklarıdır. Siyasi parti kurma hakkı ise aktif statü haklarındandır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kişisel kamu hakları koruyucu kamu haklarıdır. Koruyucu kamu haklarına negatif statü hakları denilir. Şıkta verilen pasif statü hakkı yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Vergi hukukun temel ilkelerini; genellik, adalet ve kanunilik oluşturmaktadır. Vergide adalet, vergilendirmenin mali güce göre yapılmasını vurgulayan bir ilkedir.