Sosyal Güvenlik

Yanıt Açıklaması: Bireysel tasarruf yolunun yeterli olmaması kişileri dayanışma ve yardımlaşmaya sevk etmiştir. Bunun sonucunda da toplu teknikler olarak adlandırılan teknikler bulunmuştur. Bu teknikler sosyal yardımlaşma ve dayanışma temeline dayanan tekniklerdir. Sosyal yardımlaşma ve dayanışma yolu ile risklerin sonuçlarına karşı mücadele edilmeye başlanılmıştır.Aileden başlayan sosyal yardımlaşma ve dayanışma giderek büyük aile, aşiret, kabile, köy, şehir ve toplumsal dayanışmaya kadar şekillenmiş ve çeşitlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik teknikleri her dönem ve her toplum için geçerli olan, durağan, değişmez teknikler değildir. Sosyal güvenlik ihtiyacındaki değişime bağlı olarak sosyal güvenlik teknikleri de değişir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Malullük hâlinde, kişinin bir kaza ya da hastalık nedeniyle ve sonucunda çalışma gücünde en az %60 ve daha fazla kayba uğramış olması gerekir. İş kazaları ve meslek hastalığına bağlı olarak meslekte kazanma gücündeki %60 ve daha fazla kayba uğramış olması da malul sayılması için yetebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Niteliklerine göre tehlikeler; fizyolojik tehlikeler ve sosyo-ekonomik tehlikeler olarak iki ayrı grupta toplanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal yardımlaşma kavramı, sosyal güvenlik kavramı ile benzer kavramlardan birisidir. Sosyal güvenlik ihtiyacının karşılanmasını sağlamakta kullanılan bir yoldur. Yardım yapabilme gücüne bağlı olarak ve isteğe bağlı bir şekilde (gönüllülük esasına göre) gerçekleşir. En eski ve en yaygın klasik sosyal yardım yoludur.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenliğin soyut ve somut olmak üzere iki boyutu vardır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal yardımlar ve hizmetlerin yönetiminde üç farklı boyut öne çıkar. Bunlar (ILO, 2010: 107-119); • Sosyal yardımların kurumsal yapılanması ve organizasyonu, • Sosyal yardım ve hizmetlerin kapsamının belirlenmesi, • Sosyal yardım ve hizmetlerin finansmanı.

Yanıt Açıklaması: Üçüncü sektör; vatandaşların kar paylaşma amacı gütmeksizin, gönüllü olarak kamu görevlerine katılımını gerçekleştiren vakıf ve dernekler gibi kuruluşlardan oluşan sektördür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Üçüncü sektör; vatandaşların kar paylaşma amacı gütmeksizin, gönüllü olarak kamu görevlerine katılımını gerçekleştiren vakıf ve dernekler gibi kuruluşlardan oluşan sektör.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik, toplum halinde yaşamaktan kaynaklanan tehlikeler de dahil olmak üzere insanın karşı karşıya bulunduğu tehlikelerin ekonomik sonuçlarına karşı emniyet sağlanmasını ifade eder. Sosyal güvenlik, kapsama aldığı risklere karşı kişilere gelir güvencesi sağlar. Olumsuz ekonomik sonuçları olan gelir kesilmesi, gelir azalması ya da gider artışı biçiminde ortaya çıkan zararlarına karşı gelir-gider sürekliliğinin sağlanmasına imkan sağlayan asgari bir gelirin sağlanması; böylece kişilerin muhtaçlığa düşmekten korunmasını konu alan bir kavramdır. Sosyal güvenlik; bu anlamda kişilerin muhtaçlıktan kurtarılması, muhtaçlıktan kaynaklanan korkunun ortadan kaldırılması ve bu anlamda bir emniyet duygusunun sağlanmasını ifade eder. İsteğe bağlı olarak ve gönüllülük esasına göre gerçekleşen durum sosyal güvenlik değil, sosyal yardımlaşmadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal yardım ve hizmetlerin finansmanı için de tıpkı sosyal sigortalarda olduğu gibi yıllık gelir ve giderlerini dengeleyecek aktüeryal hesapların yapılması gerekir. Giderlerin, bütçeden tahsis edilen miktarı aşması hâlinde ya ödemelerde kısıntı yapılacaktır ya da sistem sürdürülemez hâle gelecektir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye 2006 ve 2008 yıllarındaki reform çalışmaları ile sosyal sigorta kurumlarını, işsizlik sigortası dışında, tek bir sosyal sigorta kurumu çatısı altında toplamıştır.

Yanıt Açıklaması: Kaynağına göre tehlikeler insan ve doğa temelli olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Ali'nin işsiz kalması sosyo-ekonomik bir risktir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Munzam sosyal sigorta tekniği sosyal güvenlikte tamamlayıcı bir tekniktir. Ülkemizde bu tekniğin uygulandığı üç adet munzam sosyal sigorta kuruluşu kurulmuştur. Bu kuruluşlardan kuruluş tarihi itibarıyla ilki Ereğli Kömür Havzası’nda çalışan taşkömürü işçilerini kapsayan ve 1921 tarihinde 151 Sayılı Kanunla kurulan “Amele Birliği”dir. Ülkemizin ikinci munzam sosyal sigorta kuruluşu 1941 yılında kurulan “İlkokul Öğretmenleri Sosyal Yardım Sandığı (İLKSAN)”dır. İlkokul öğretmenlerinin sosyal güvenliğini güçlendirmek için kurulmuş bir sandıktır. Munzam sosyal sigorta kuruluşlarından üçüncüsü ise 1961 yılında kurulan “Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK)”tır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik teknikleri her dönem ve her toplum için geçerli olan, durağan, değişmez teknikler değildir. Sosyal güvenlik ihtiyacındaki değişime bağlı olarak sosyal güvenlik teknikleri de değişir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal yardım ve sosyal hizmetlerde aynı uygulama esasları hâkimdir. Sosyal yardım tekniğinin unsurları aşağıda sıralanmaktadır. • Muhtaçlara yönelik sosyal güvenlik sağlamada kullanılır, • Muhtaçlık kontrolüne dayalı yardım yapılır, • Yardımlar karşılıksız yapılır, • Devletçe yönetilir ve denetlenir.

Yanıt Açıklaması: Vakıflar sosyal güvenlik sağlamakta kullanılan en eski sosyal yardım kurumlarıdır. Vakıf, belli bir malın ya da paranın ayrı bir tüzel kişilik teşkil edecek biçimde sosyal yardım için tahsis edilmesi ile ortaya çıkar. Doğru cevap C seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Dernekler sosyal yardım yapma isteğinde olan kimselerin bir araya geldikleri ve üyelerinin küçük iktisadi katkılarını büyük ve anlamlı sosyal yardım potansiyeline dönüştürebilen kuruluşlardır.

Yanıt Açıklaması: Çağdaş sosyal güvenlik kavramı ilk kez Amerika Birleşik Devlertleri kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Herkesi kapsama alma hedefi: Gerek ILO’nun Filadelfiya Bildirgesi (1944), gerekse İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde, “sosyal güvenlik temel ve vazgeçilemez bir insan hakkı” olarak tarif edilmesine rağmen, dünyada ancak her 5 kişiden biri yeterli sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Doğru yanıt A şıkkıdır.