Sosyal Güvenlik

Yanıt Açıklaması: Mültecilerin Statüsüne Dair Sözleşme BM’nin 1-25 Temmuz 1951 tarihleri arasında Cenevre’de düzenlemiş bulunduğu “Göçmenlerin ve Vatansızların Statüsüne Dair Konferans’ında kabul edilen belgelerden birisidir. 102 devletin imzalamış bulunduğu bu sözleşme 22 Nisan 1954 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası anlaşma ve sözleşmelerin bir devlet içinde bağlayıcı olabilmesi için usulüne uygun olarak, o devletin yasama organı tarafından onaylanması gerekir. Bu anlaşmalar ilgili devletlerin yasama organlarında kabul edilerek o ülke için bağlayıcı hale gelirler. U¨lkelerin uluslararası anlaşmaları onaylama zorunlulukları bulunmamaktadır. Ancak uluslararası anlaşmayı onaylamış olmak o ülkeye iki önemli yükümlülük getirir. Bunlardan birisi o anlaşma hükümlerini içeriği itibarıyla milli mevzuata aktarmaktır. İkinci önemli yükümlülük ise her yıl o anlaşma ile ilgili uluslararası kuruluşa rapor vermek, kuruluşun soru ve eleştirilerini cevapla- mak ve yine kuruluşun denetim mekanizmasının denetimlerine rıza göstermektir.

Yanıt Açıklaması: Mültecilerin Statüsüne Dair Sözleşme BM’nin 1-25 Temmuz 1951 ta- rihleri arasında Cenevre’de düzenlemiş bulunduğu “Göçmenlerin ve Vatansızların Statüsüne Dair Konferans’ında kabul edilen belgelerden birisidir.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları konusundaki temel metinlerden birisi olan İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi 1948 yılında kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yanıt D

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmetler toplumda uyumlu olarak yaşama engelleri bulunan kimselere hayatını kolaylaştırmak, ihtiyaçlarını gidermek ve toplumda insana yaraşır bir biçimde yaşamasını temin etmek için sağlanan sosyal hizmetleri ifade eden bir kavramdır.

Yanıt Açıklaması: yanıt C

Yanıt Açıklaması: Fizyolojik tehlikeler, insanın canlı yaratılmış olmasından kaynaklanan tehlikelerdir. Canlı bir varlık olan insan bu canlılığını koruyabilmek için uygun şartlarda beslenmek, giyinmek, barınmak ihtiyacını duyar. Bu ihtiyaçlarını karşılayamadığında ise her canlının karşı karşıya kalabildiği birtakım tehlikelerle karşı karşıya kalır.

Yanıt Açıklaması: Konut ihtiyacı, sanayileşme ve şehirleşme ile birlikte mutlaka karşılanması gereken sosyo-ekonomik bir risktir.

Yanıt Açıklaması: Tasarruf bir teknik olarak insanlığın bulduğu en eski hatta ilk sosyal güvenlik tekniğidir denilebilir. Ancak, tasarruf tekniği günümüzde de hâlâ sosyal güvenlik ihtiyacını karşılamakta kullanılan bir tekniktir.

Yanıt Açıklaması: Çocuk Hakları Sözleşmesi 1989 yılında imzalanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Nitekim, dünya nüfusunun yalnızca % 20’si uluslararası standartlara uygun yeterlilikte sosyal güvenlik garantisine sahiptir. Dünya nüfusunun % 75’ini oluşturan 5.1 milyon kişinin yeterli sosyal güvenlik garantisi yoktur. Dünyada, 1.4 milyon kişinin günlük 1.25 ABD dolarının altında gelirle (ILO, 2011b: xxi), hayatını sürdürmek zorunda olduğu derin bir yoksulluk problemi vardır. Küreselleşme süreci ile birlikte son 20 yıllık dönemde dünya toplam refah seviyesindeki dikkat çekici artışa, dünyanın birçok ülkesinde görülen olağanüstü iktisadi büyümeye rağmen; yoksulluk seviyesi hâlâ çok yüksek, eşitsizlikler derinleşmekte, kayıt dışılık yaygınlaşmakta ve sosyal güvenlik garantisinden yoksun çalışan kitlelerin sayısı artmaktadır. Sosyal güvenlik, sosyal refah devletinin gelir dağılımı eşitsizliklerini gidermek için kullandığı en geniş kapsamlı sosyal politika aracıdır. Bir başka ifade ile yoksullukla mücadelede de kullanılan en etkili araç sosyal güvenliktir. Sosyal güvenlik sistemlerinin başarısız kalması, dünyanın yoksullukla mücadelede başarısız kalması, bu mücadeleyi kaybetmesi anlamına gelmektedir. Küreselleşmenin olumsuz sonuçlarının ortadan kaldırılması ancak yaygın ve kapsamlı bir sosyal güvenlik sisteminin varlığı ile mümkün olabilecektir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Antlaşması, BM’nin amaçları arasında “Ekonomik, sosyal, kültürel ve insancıl nitelikteki uluslararası sorunların çözümünde ve ırk, cinsiyet dil ve din ayrımı gözetmeksizin herkes için insan haklarına ve temel özgürlüklerine saygıyı geliştirip özendirmede uluslararası işbirliğini geliştirmek” (m.1/3) hükmüne yer vermiştir. Sosyal güvenliğin bir insan hakkı olarak kabul edildiği bilindiği için BM’de bu alanda faaliyet yürütmeyi amaçları arasına katmış bulunmaktadır. BM’nin bu amaca yönelik çalışmaları sonuç vermiş ve aşağıdaki uluslararası metinler kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kayıtdışı sektör, gelişmekte olan ülkelerde geçici süreli değil, kalıcı ve hatta en büyük sektör haline gelmiştir. Türkiye için değişik yöntemlerle yapılan hesaplamaların tamamında kayıtdışı sektör % 40’dan büyük çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Devlet, sosyal sigortaların kapsama almadığı veya kapsam dışında bıraktığı kesimlere yönelik sosyal güvenlik harcamalarını vergilerle finanse eder. Yaşlılar, engelliler ve muhtaç çocuklara yönelik ödemeler veya bu kesimlere yönelik hizmetler vergi gelirleri ile finanse edilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bazı ülkelerin ikili sosyal güvenlik sözleşmesi yapamadığı ülkelerdeki vatandaşlarının sosyal güvenlik meselelerinin çözülmesi bakımından aldıkları bir başka tedbir ise yurt dışında geçirdikleri süreyi ülkelerinin sosyal güvenlik sistemine saydırma imkanı veren hizmet borçlanması imkanının sağlanmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Gelişmekte olan ülkelerde sosyal güvenlik harcamalarının seviyesi, iktisadi gelişme seviyeleri arasındaki farklılıklara ilaveten sosyal güvenlik sistemlerinin kurumsal yapısı, kişi olarak kapsamı, sosyal güvenlik garantisi sağlanan sosyal risklerin sayısı gibi sebeplere bağlı olarak da farklılıklar göstermektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir tehlikenin sosyal güvenliğin konusu olabilmesi için bazı nitelikler taşıması gerekir (Çubuk, 1982: 4-12). Bu nitelikler şu şekilde sıralanabilir: 1- Tehlikelerin hedefi insan olmalıdır. 2- Tehlikelerle karşılaşıldığında ekonomik bakımdan gelir azalması, gider artışı, gelir kesilmesi gibi anlamlı bir ya da birçok sonuç (zarar) ortaya çıkmalıdır. 3- Tehlikeler mutlak ve/veya muhtemel nitelikte olmalıdır. 4-  Tehlikenin ortaya çıkma zamanı belirsiz olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. 1973 petrol krizi ile başlayan dönem sosyal güvenliğin altın çağını sona erdirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Çağdaş sosyal güvenlik sistemi; sosyal yardımlar ve sosyal yardımlardan oluşan iki teknik üzerinde gelişmiştir.