Sosyal Güvenlik

Yanıt Açıklaması: Dezavantajlı gruplar: Çeşitli sebeplerle, daha çok da fiziksel engellerle herkesin kullandığı hakları ve imkânları kullanamayan kesimler için kullanılır. Engelliler, göçmenler, çocuklar, kadınlar vb gruplar.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: ILO, küreselleşmenin sosyal boyutu ile ilgili faaliyetlerine “Uluslararası Çalışma Örgütü, Adil Bir Küreselleşme İçin Sosyal Adalet Bildirgesi-The ILO Declaration on Social Justice For a Fair Globalisation” ile bütüncül bir nitelik kazandırmıştır. ILO’nun yeni dönemde sosyal güvenlikle ilgili politikalarını değiştiren en önemli anlayış değişikliği; sosyal güvenliğin bir maliyet unsuru değil verimliliği ve üretkenliği artıran insana yönelik yatırım olduğu yaklaşımının kabulü ile gerçekleşmiştir (ILO, 2006: 27).ILO’ya göre sosyal güvenlik bir maliyet unsuru değil, verimlilik ve üretkenliği artıran insana yönelik bir yatırımdır.

Yanıt Açıklaması: BM’in, Medeni ve Siyasi Haklara Dair Uluslararası Sözleşme’si 16 Aralık 1966 tarihinde toplanan BM Genel Kurulunda kabul edilmiş ve 23 Mart 1976 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sözleşmeye 95’ten fazla ülke taraftır (Brownlie, 1992: 125-143). Buna göre doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: BM’in Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara Dair Uluslararası Sözleşme’si 16 Aralık 1966 tarihinde kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı E şıkkıdır. Türkiye, ILO’nun 118 sayılı sözleşmesine uygun düzenlemeleri 2003 yılında hayata geçirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik fonlarının yatırım kriterleri şöyle sıralanabilir: Gelir, güvenlik, likidite, ekonomik ve sosyal fayda. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: yanıt B

Yanıt Açıklaması: Ülkeler arası ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri sosyal güvenliğin uluslararası boyut kazanmasına yol açan ilk faktör olmuştur. Ülkelerin uluslararası anlaşmaları onaylama zorunlulukları yoktur. Yurt dışı hizmet borçlanması, anlaşma yapılamayan ülkelerdeki vatandaşların sosyal güvenliklerini sağlamayı amaçlar. Ülkeler uluslararası sözleşmeleri onaylamasalar bile sosyal güvenlik düzenlemeleri yaparken bu sözleşmeleri göz ardı etmezler. T.C. Anayasası’na göre, “Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir” (md.60). Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi toplumu sosyal güvenlik sistemi, 1970’li yıllarda yarın endişesi taşımayan güvenli bir toplumsal hayat yaratmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenliğin uluslararası boyut kazanmasının vatandaş temelindeki etkileri göz ardı edilemez. Ancak bu gelişmelerin daha da hızlanması ve sosyal güvenliğin günümüzdeki anlamda uluslararası bir mesele hâline gelmesini hızlandıran bir takım gelişmelerin de bu sürecin hızlanmasında belirleyici katkıları olduğunu unutmamak gerekir. Bunlar: İktisadi Gelişmeler, Devlet Anlayışlarındaki Gelişmeler, İktisadi Bütünleşme Hareketleri, İnsan Hakları Alanındaki Gelişmeler ve Uluslararası Göç olabilir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı E şıkkıdır. Dünya Bankasına göre, yeni dönem sosyal güvenlik sisteminin en önemli özelliği bugün olduğu gibi kamu tarafından kurulan ve zorunluluk esasına göre çalışan tek ayaklı değil, çok ayaklı sosyal güvenlik sistemi olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik için yapılan harcamaların seviyesi, millî gelirden (GSYİH) bu amaçla ayrılan pay, yani tahsis edilen kaynakların seviyesi ile ölçülür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Maktu olarak alınan primler, basit, kolay anlaşılabilir ve hesaplanabilir olması dolayısıyla daha çok kendi adına bağımsız çalışanlara uygulanır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sigortaların temel gelir kaynağı primler olmakla birlikte, prim dışı gelirleri de vardır. Bu gelirler; özellikle fon esasına göre kurulmuş olan sosyal sigortaların fon ve yatırım gelirleri, devlet katkıları ile idari ve gecikme cezası gelirleridir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik harcamalarını artıran belli başlı faktörler ; sosyal koruma kapsamının genişlemesi, sosyal refah devleti anlayışının güçlenmesi, demografik faktörler, programların olgunlaşması, sosyal yapıdaki değişiklikler, sağlık hizmetlerinin maliyetindeki artışlar, işsizlik, uluslararası emek ve insan göçü, iktisadi krizler ve kötü yönetimdir.

Yanıt Açıklaması: Kamu sosyal güvenlik fonlarının büyüklüğü, ülkenin iktisadi gelişme seviyesi yanında tarihi gelişim seyri, sosyal güvenlik sisteminin kurumsal yapısı ve fon sayısına bağlı olarak değişir.Gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkelere göre, kuruluş tarihi eski olanların yakın tarihte kurulanlara göre, birden fazla fon oluşturan ülkelerin tek fon oluşturan ülkelere göre, sosyal güvenlik kapsamına alınan kişi sayısı fazla olanlar az olanlara göre ve nihayet zaman içinde bu fonları daha etkin işleten ülkelerin diğerlerine göre daha fazla fon birikimi sağlayacakları kesindir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sigortaların temel gelir kaynağı primler olmakla birlikte, prim dışı gelirleri de vardır. Bu gelirler; özellikle fon esasına göre kurulmuş olan sosyal sigortaların fon ve yatırım gelirleri, devlet katkıları ile idari ve gecikme cezası gelirleridir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal koruma kapsamının daralması değil genişlemesi sosyal güvenlik harcamalarını artıran faktörlerdendir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: ILO’nun 1962 yılında kabul ettiği 118 No’lu, “Vatandaşlarla, Vatandaş Olmayan Kimselere Sosyal Güvenlik Konusunda Eşit Muamele Yapılması Konusunda Sözleşme” uluslararası emek ve insan göçünün sosyal güvenlik alanında yarattığı sorunları çözmek için geliştirilmiş tedbirlerden biridir.Türkiye, ILO’nun 118 sayılı sözleşmesine uygun düzenlemeleri 2003 yılında hayata geçirmiştir.