Sosyal Politika

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme yaklaşımlarını taraf­tarlarının dünya görüşlerinden hareketle açıklamak gerekirse; aşırı küreselcilerin neoliberal ve Marksist görüş taraf­larınca temsil edildiği; şüpheciler tarafında piyasa mekanizmasına karşı çıkan sol görüş taraf­tarları ile ulus devlete önem veren milliyetçi/sağ eğilimlilerin yer aldığı; üçüncü grupta yer alan dönüşümcülerin ise “reel-politik”e yakın duran uygulamacılar ve entelektüellerden oluştuğu dikkat çekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Beveridge Modeli: Alman Bismark modeline karşı geliştirilen İngiliz sosyal güvenlik sistemi modeli olarak bilinir. İngiliz iktisatçı William Henry Beveridge tarafından geliştirilmiştir. Sistemin özünü, vergilerle finanse edilmesi, fertlere herhangi bir karşılık olmaksızın asgari seviyede koruma garantisi sağlanması oluşturmaktadır. Sağlık sistemi de yine vergilerle finanse edilen millî sağlık sigortası modeli ile oluşturulmuştur. Bütün sosyal güvenlik hizmetleri ülke çapında tek kurumla yürütülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Daha fazla taraftar bulan ikinci görüşe göre küreselleşme 1980’li yıllarda başlamıştır. Ancak, 1980’li yıllarda başlayan küreselleşme sürecinin gerisinde; İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde yaşanan hızlı ve sürekli ekonomik büyümenin sağladığı üretim artışı, 1970’li yıllarda yaşanan ekonomik krizi takip eden dönemde başta ABD olmak üzere Almanya, İngiltere gibi ülkelerde iktidar olan yeni sağ ve takip ettikleri neoliberal ekonomik politikalar, Haberleşme teknolojisindeki hızlı gelişme, televizyon yayıncılığının artışı ve İnternet kullanımının yaygınlaşması, Soğuk savaş döneminin sona ermesi ve Doğu Bloku ülkelerinin “geçiş ekonomileri” anlayışı ile Batı ile bütünleşme faaliyetlerini hızlandırması, Ulus devletlerin mal ve hizmet ticaretini engelleyen veya sınırlayan kurallarının yerine uluslar üstü kuralların hakim kılınması gibi çok sayıda ve birbiri ile iç içe geçmiş, birbirini hızlandıran faktörlerle gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Küreselleşmenin en belirgin etkilerini gösterdiği 1980-2000 arasındaki 20 yıllık dönemde küreselleşme sürecinin olumsuz sosyal sonuçlar doğurduğu Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan İnsani Gelişme Raporları ile doğrulanmıştır.

Yanıt Açıklaması: İngiltere’den başlamak üzere diğer Avrupa ülkelerinde kadınların çalışma yaşamında özel olarak korunmaları ile ilgili hukuki düzenlemeler yapılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal politikanın uluslararası araçlarının en önemlisi Uluslararası Çalışma Örgütü'dür. I. Dünya Savaşı sonrasında imzalanan Versay Barış Antlaşması ile 1919 yılında kurulmuştur. Milletler Cemiyeti ile eş zamanlı olarak kurulan Uluslararası Çalışma Örgütü'nün kuruluşunda, siyasi barışın ancak sosyal barış ve sosyal adaletin sağlanması ile kalıcı olacağı düşüncesi etkili olmuştur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yoksulluk ve sosyal dışlanmanın önlenmesine yönelik olarak “asgari gelir desteği” uygulamalarından yararlanılmaktadır. Dünyada bu konuda en gelişmiş ve en kapsamlı düzenlemeler Avrupa Birliği ülkelerinde bulunmaktadır. Asgari gelir desteği uygulamalarının ortak amacı; yeterli kaynaklara sahip olmayan ailelere ve bireylere minimum yaşam standardını garanti etmektir.

Yanıt Açıklaması: Aile O¨denekleri diğer sosyal risklerden farklı olarak aile ödenekleri, çocuk sahibi olanların, çocukların bakım ve eğitim giderlerini dolayısıyla aile gelirinin yetersiz kalması ve yoksulluk riskinin ortaya çıkışı ile ilgilidir. Sosyal güvenlik sistemleri, çocuk parası olarak bilinen ödeme ile ailenin gelir yetersizliğini gidermeye çalışır. Doğru cevap A'dir.

Yanıt Açıklaması: İşe girdikten sonra da kadınlar iş için erkeklerle aynı eğitim ve deneyime sahip olsalar ve onlarla eşit verimde çalışsalar bile işlerinde yükselme aşamasında cam tavan ile karşı karşıya kalmaktadır.

Yanıt Açıklaması: OECD Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü'nün (Organisation for Economic Cooporation and Development) kısaltmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanma ile mücadelede kullanılan tutunma geliri fransada uygulanmaktadır

Yanıt Açıklaması: Aktif Sigortalı: Hâlen çalışan ve/veya gelir sahibi olan kişilerin sosyal sigortalara prim ödedikleri dönemi ifade eder. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: BM Dünya Engelliler Raporu’na göre dünya nüfusunun %15’i bir tür engellilik yaşamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ülkeler için düzgün işlerin sağlanmasında dört temel hedef ortaya konulmuştur: • Temel hak ve prensiplerin ve standartların iş yerlerinde hayata geçirilmesi, • Uygun istihdam ve gelir elde etmeleri için, kadın ve erkeklere daha fazla fırsat yaratma, • Sosyal korumanın kapsamını ve etkinliğinin herkes için artırılması • Sosyal diyaloğun ve üçlü katılımcılığın güçlendirilmesi. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: ILO 138 sayılı İstihdama Kabulde Asgari Yaş Sözleşmesi’nde en az çalıştırılma yaşı 15 olarak kabul edilmiş, ülkelere belli koşulların varlığı halinde en az çalıştırılma yaşını bu yaşın altında belirleyebilmeleri konusunda esneklik tanınmıştır. Gelişmiş ülkelerde genç işçi tanımında alt sınır genellikle zorunlu eğitim yaşının sona erdiği yaş kabul edilmiştir. U¨st sınır ise değişebilmektedir. Ancak BM ve Avrupa ülkelerinin büyük bölümünde 15-24 yaş arasında olanlar genç işçi olarak kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: ILO 138 sayılı istihdama Kabulde Asgari Yaş Sözleşmesi’nde en az çalıştırılma yaşı 15'tir.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılın liberalizm öğretisine en ciddi ve tutarlı eleştiri Bilimsel Sosyalizm olarak da ifade edilen ve Karl Marks tarafından geliştirilen yaklaşımdır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin temel göstergeleri konu ile ilgili yayımların çoğunda uluslararası mal ve hizmet ticaretinin artması, uluslararası sermaye hareketleri ve yatırımların artışı, haberleşme ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi ve iletişimin artışı, çok uluslu şirketlerin büyümesi olarak gösterilmektedir. Bu faktörler dışında ulus devletin dönüşümü, yeni sos­yal ağlar, küresel üretim zinciri, kuralsızlaştırma; işgücü hareketliliği, istihdamın değişen yapısı, bilgi toplumu gibi unsurlar da küreselleşme sürecini açıklamak için kullanılan diğer bazı unsurları oluşturmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 7.5.2004 tarihinde 5170 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun ile bu maddeye “kadın ve erkek eşit haklara sahiptir. Devlet bu eşitliğin yaşama geçirilmesini sağlamakla yükümlüdür” fıkrası eklenmiştir. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde yaşanan hızlı ve sürekli ekonomik büyümenin sağladığı üretim artışı küreselleşmenin gelişiminde etkili olmuştur.